Yetişkin Eğitimi Sürecinde Kadın Kursiyerlerin ve Yetişkin Eğitimcilerin Oluşturduğu Sosyal Etkileşim Alanının Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Bağlamında Değerlendirilmesi: Isparta Örneği | The Evaluation Of The Field Of Social Interaction Created by Female Trainers And Adult Educators In The Context

Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve ayrımcılığına bakıldığında eğitimden sağlığa, iş yaşamından karar verme mekanizmalarına kadar toplumsal yaşamın her alanında ciddi boyutlara ulaşarak yalnızca kadınları ve kız çocuklarını etkilemekle kalmayıp ülkenin demokratikleşmesinin ve kalkınmasının önünde de önemli bir set oluşturmaktadır. Söz konusu eşitsizlik alanlarında kırılma noktası yaratmada önemli bir rolü olan eğitim, özellikle de yetişkin eğitimi, bireylerin toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda bilinçlenmesinde ve kadınların güçlenmesinde etkili bir alandır. Türkiye’de yetişkin eğitiminin en yaygın kamusal uygulama sahası olan Halk Eğitimi Merkezleri ise özellikle kadınların bilişsel, psikolojik, ekonomik ve politik alanlarda güçlenmesinde oldukça önemlidir. Böyle bir çıkış noktasından hareketle bu çalışmanın amacı: kadınların katıldığı kurslarda toplumsal etkileşimin hangi alanlarda gerçekleştiğini anlamak, yetişkin eğitimcilerin ve yetişkin öğrenenlerin toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik bakış açılarını ortaya koymak ve öğrenme sürecinin kadınların güçlenmesinde nasıl bir role sahip olduğunu anlamaya çalışmaktır. Nitel araştırma deseni ve feminist metodoloji doğrultusunda planlanan bu çalışma, Isparta HEM’de kurslara katılan kadın yetişkinlerin ve yetişkin eğitimcilerle yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiş olup, verilerin analizi ise kategorik içerik analizi perspektifi ile yapılmıştır. Çalışmanın sonucu olarak ise ataerkil ideolojiyle birlikte kadınların sorgulamadan, doğal yazgı olarak gördükleri “kadın olma” olgusunu içselleştirerek sosyal etkileşim alanında da yeniden ürettikleri ve güçlenmeyi, ekonomik güçlenme ile sınırlandırdıkları görülebilmektedir.

The Evaluation Of The Field Of Social Interaction Created by Female Trainers And Adult Educators In The Context of Gender Inequality In Adult Education Process: The Case of Isparta

Gender inequality and discrimination in Turkey have reached serious dimensions in all areas of social life including education, health, business life and decision making mechanisms and they do not only influence women and girls but also form an important barrier for the democratization and development of the country. Education, especially adult education, which has an important role in creating a breaking point in these areas of inequality, is an influential field in raising individuals' awareness of gender equality and empowering women. Public Education Centers, which are the most common public practice area of adult education in Turkey, are especially important in empowering women in cognitive, psychological, economic and political fields. Starting from such a starting point, the aim of this study is to understand in which areas social interaction takes place in the courses attended by women; to reveal the perspectives of adult educators and adult learners on gender inequality and to try to understand how the learning process plays a role in empowering women. This study, which was planned in line with the qualitative research design and feminist methodology, was carried out using semi-structured in-depth interview technique with female adults and adult educators attending the courses in Isparta PEC, and the analysis of the data was made with the perspective of categorical content analysis. As a result of the study, it can be seen that together with the patriarchal ideology, women internalize the phenomenon of "being a woman", which they see as a natural destiny, without questioning them, and reproduce them in the field of social interaction and limit their empowerment to economic empowerment.

___

  • Bağcı, Ş.E. (2014). Yetişkin Eğitimi ve Eşitlik. İstanbul: Kalkedon.
  • Bal, H. (2015). Sosyolojide Yöntem ve Araştırma Teknikleri. Bursa: Sentez Yayıncılık.
  • Freire, P. (2017). Ezilenlerin Pedagojisi. (Çev. Hattatoğlu, D., Özbek, E). İstanbul: Ayrıntı.
  • Freire, P. (2019). Özgürlüğün Pedagojisi. (Çev. Kurt Sevinç, G). İstanbul: Yordam Kitap.
  • Gümüşoğlu, F. (2016). Ders Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet: 1928’den Günümüze. İstanbul: Tarihçi Kitapevi.
  • Kaya, H. E., Altan, B. (2020). Halk Eğitimi Merkezi Kurslarına Katılan Kadın Yetişkinlerde Öğrenme Süreçlerinin Ev İçi Ücretsiz Emek Üzerinden Değerlendirilmesi. Uluslararası Beşerî Bilimler ve Eğitim Dergisi,6(13), 85-117.
  • Kaya, H.E. (2015). Türkiye’de Halk Eğitimi Merkezi. International Journal of Science Culture and Sport, (3), 268-277.
  • Mayo, P. (2011). Gramsci, Freire ve Yetişkin Eğitimi. (Çev. Duman, A). Ankara: Ütopya.
  • Sallan Gül, S., Özbek, Ç. (2020). Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi. Sosyolojiye Giriş içinde (197-233). (Edt. Sallan Gül. S). İstanbul: Kaf Kitap Kafe Yayınları.
  • Sayılan, F. (2012). Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim. Dipnot Yayınları: Ankara.
  • Sen, G. (1997). Empowerment as an approach to poverty. Human Development
  • Şenol, D., Kaya, H. E. (2018). Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi. Lisans Yayıncılık: İstanbul
  • Yalçın, M. (2020). Kadın Yoksulluğunun Güçlendirme Yaklaşımı Odağında İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Doktora Tezi. Ankara
  • Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık: Ankara
  • Yılmaz, C. (2010). Risk Kapıyı Kırınca Kentlerde Yoksulluk, Dayanışma, Güven ve Güvenlik. Libra Kitapçılık: İstanbul
  • Mayoux, L. (2006). Micro-finance and the empowerment of women: A review of the key issues. ILO-SEED Report, 1. http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/ed_emp/documents/publication/wcms_117993.pdf E.T. 28.09.2021.
  • Mayoux, L. (2001). Jobs, gender and small enterprises: Getting the policy environmentright. ILO Seed Working, 15. http://www.ilo.org/empent/Publications/WCMS_111394/lang--en/index.htm E.T. 28.09.2021.
  • Stromquist, N. P. (2012). Kadınların Güçlendirilmesinde Eğitimin Rolü. F. Sayılan (Der.) Toplumsal Cinsiyet ve Eğitim içinde (185-214). Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Tunçil Bölükbaş, A. (2016). Kadınların Güçlenmesine Yönelik Girişimcilik Eğitimi Programlarında Eğilimler, Sorunlar ve Olanaklar. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Ankara
  • Balkız, Ö. (2015). Mikro Kredi ve Toplumsal Cinsiyet: Eleştirel Bir Değerlendirme. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(3), 535-557. Toksöz, G. (2012). Kalkınmada Kadın Emeği. Varlık Yayınları:İstanbul.
  • Şenol, D., Kaya, H. E. (2018). Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi. Lisans Yayıncılık:İstanbul