Tüketimin Cinsiyeti: Tüketim Toplumunda Gençlerin Tüketim Eğilimleri - Gender of Consumption: Consumption Trends of Youth in Consumer Society

Her toplumda kadınlık ve erkekliğin inşası bir dizi toplumsal ve kültürel değerler çerçevesinde gerçekleşir. Aile, eğitim, çalışma yaşamı gibi toplumsal yaşamın pek çok görünümü üzerinde önemli etkilere sahip olan toplumsal cinsiyet rejimi kadınlar ve erkeklerin tüketim davranışları üzerinde de etkilidir. Bu çalışmada Akdeniz Üniversitesi’nde öğrenim gören gençlerin tüketim eğilimlerinin toplumsal cinsiyet bağlamında araştırılması amaçlanmıştır. Nitel araştırmanın benimsendiği çalışmada 26 kadın, 26 erkek olmak üzere Edebiyat ve Mühendislik Fakültelerinden toplam 52 öğrenciyle derinlemesine görüşme yapılmıştır. Araştırma sonucunda genel olarak hem erkek hem de kadınların alışveriş yapmaktan hoşlandıkları ancak kadınların alışverişte geçirdiği zamanın daha fazla olduğu gözlenmiştir. Toplumsal cinsiyete dayalı kadınlık ve erkeklik değerleri çerçevesinde erkek öğrencilerin daha çok teknolojik ürünlere ve spor malzemelerine rağbet ettikleri kadınların ise ağırlıklı olarak giyim, kozmetik ve ev eşyaları satın aldıkları gözlenmekle beraber erkeklerin de bakım ve kozmetik ürünlerine ilgi duydukları anlaşılmıştır.

Gender of Consumption: Consumption Trends of Youth in Consumer Society

The construction of femininity and masculinity in every society occurs within a range of social and cultural values. Gender regime which has significant impacts on many aspects of social life such as family, education and working life is influential in shaping women and men’s consumption behaviors, as well. Within this context, this study aims to investigate the consumption trends of the young people studying at Akdeniz University from a gender perspective. In a qualitative research study, 26 female and 26 male students from Literature and Engineering faculties that is 52 students in total were interviewed in depth, as. As a result of the research, it is observed that both men and women are interested in shopping, but women spend more time shopping than men do. It is understood mainly in the frame of gender-based femininity and masculinity values that female students are more interested in clothing, cosmetics, and household goods while male students mostly buy technological products, sporting goods, and automobile products, and male students are also interested in care and cosmetics products.

___

  • Alexander, S. M. (2003). Stylish hard bodies: Branded masculinity in Men's Health magazine. Sociological Perspectives, 46(4), 535-554.
  • Baudrillard, J., (2015). Tüketim Toplumu, Çev: Hazal Deliceçaylı ve Ferda Keskin, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Bauman Z. (2011). Akışkan Modern Dünyadan 44 Mektup, Pelin Siral (çev.), İstanbul: Habitus Yayıncılık.
  • Bauman, Z., (2012).Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları. Çeviren Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları.
  • Bayhan, V., (2013). Beden Sosyolojisi ve Toplumsal Cinsiyet “Toplumsal Cinsiyet”, (Ed. Cansu Özge Özmen), Doğu Batı Yayınları, Sayı: 63, 147-164.
  • Bourdieu, P., (2015). Ayrım, (Çev. Derya Fırat Şannan, Ayşe Günce Berkkurt), Heretik Yayıncılık, Ankara.
  • Butler, J., (2012). Cinsiyet Belası, Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi, (Çev. Başak Ertür), Metis Yayınları, İstanbul.
  • Cleveland, M., Babin, B., Laroche, M., Ward, P., Bergeron, J., 2003. Information search patterns for gift purchases: a cross-national examination of gender differences. Journal of Consumer Behavior 3, 20–47.
  • Connell, R. W. & Messerschmidt, J. W. (2005), Hegemonic Masculinity: Rethinking the Concept, Gender & Society, sayı 19 (6), s. 829-859.
  • Coşgun, M., (2012). Popüler Kültür ve Tüketim Toplumu, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, Batman.
  • Çağırkan, B. (2018) Kimlik Ögesi Olarak Erkeklik Kavramı ve Postmodern Toplumlarda Farklı Erkeklik Algıları. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(5), 93-105.
  • Dal, N., E., (2015). Kadın Tüketici ve Reklam, Ekin Yayınevi, Bursa. Durakbaşa, A., & Cindoğlu, D. (2002). Tezgâh Üstü Karşılaşmalar: Toplumsal Cinsiyet ve Alışveriş Deneyimi. in Kültür Fragmanları: Türkiye’de Gündelik Hayat. Istanbul: Metis.
  • Erdoğan, İ., (2004). Popüler Kültürün Ne Olduğu Üzerine, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, Yıl:5, Sayı:57, Kasım, Ankara.
  • Erzene Birgün, D., (2014). Feminist Kuram, Kadın ve Toplum, (Ed. Gülnur Erciyeş, Nazife Aydınoğlu), Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir.
  • Featherstone, M. (2005). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, (Çev. Mehmet Küçük), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Fischer, E., Arnold, S., 1994. Sex, gender identity, gender role attitudes, and consumer behavior. Psychology and Marketing 11, 163–182.
  • Gündüz Hoşgör, A. (2001) “Convergence Between Theoretical Perspectives in Women Gender and Development Regarding Women’s Economic Status in the Middle East,” METU Studies in Development, sayı: 28 (1-2), s. 111-132.
  • İlhan, A., (1992). Kadınlar Savaşı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
  • İmançer, D., (2006). Medya ve Kadın, Ebabil Yayıncılık, Ankara.
  • Kahn, B.E., Louie, T. (1990). “Effects of Retraction of PricePromotions on BrandChoiceBehaviorforVariety-SeekingandLast-PurchaseLoyalConsumers”, Journal of Marketing Research, 27(August): 279-289.
  • Karamollaoğlu Favaro, A., (2016). Erkek Kimliğinin Değişemeyen Halleri, (Ed. Huriye Kuruoğlu), Nobel Yaşam Yayınevi, İstanbul.,
  • Kaya, K. ve Oğuz, Z. N., (2010). Üniversite Gençliğinin Alışveriş Tercihlerinde Tüketim Kültürünün Rolü, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (22): 147-164.
  • Kılınç, Ö. (2015). Reklamlarda Erkeklik: GQ ve Men's Health Dergilerindeki Reklamların Eleştirel Bir Okuması. Journal of Yasar University, 10(37).
  • Koca, C. (2006). Beden Eğitimi ve Spor Alanında Toplumsal Cinsiyet İlişkileri. Spor Bilimleri Dergisi, 17(2), 81-99.
  • Kula, N., (2012). Tv Dizileri Yoluyla Yeniden Üretilen Tüketim Kültürü, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, Özel Sayı, No:4, Karabük Üniversitesi.Lehto, X., Cai, L., O’Leary, J., Huan, T., 2004. Tourist shopping preferences and expenditure behaviours: the case of the Taiwanese outbound market. Journal of Vacation Marketing 10, 320–332.
  • MacKinnon, K. (2003). Representing men: Maleness and masculinity in the media. London: Arnold.
  • Maral, E. (2004) İktidar, Erkeklik Ve Teknoloji, (Ed: Semih Sökmen). Toplum Ve Bilim Dergisi, Sayı: 101, Ankara: 127-143.
  • Odabaşı, Y., & Barış, G., (2006). Tüketici Davranışı, Kapital Medya Hizmetleri A.Ş., İstanbul.
  • Odabaşı, Y., (1999). Tüketim Kültürü Yetinen Toplumun Tüketen Topluma Dönüşümü, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
  • Oh, J., Cheng, C., Lehto, X., O’Leary, J., 2004. Predictors of tourists’ shopping behaviour. Examination of socio-demogrpahic charateristics and trip typolo- gies. Journal of Vacation Marketing 10, 308–319.
  • Özdemir, Ş. Ve Yaman, F., (2007). Hedonik Alışverişin Cinsiyete Göre Farklılaşması Üzerine Bir Araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 81-91.
  • Özgüven, N. ve Karataş, E., (2010). Genç Tüketicilerin Marka Kişiliği Algılamalarının Cinsiyete Göre Değerlendirilmesi: MCDonald’s ve Burger King, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 139-165. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/sbe/issue/23191/247719.
  • Rothschild, M. L., & Gaidis, W. C. (1981). Behavioral learning theory: Its relevance to marketing and promotions. Journal of marketing, 45(2), 70-78.
  • Sancar, S. (2011). Erkeklik: İmkânsız İktidar, Ailede, Piyasada, Sokakta Erkekler, MetisYayınları, İstanbul.
  • Savcı, İ., (1999). Toplumsal Cinsiyet ve Teknoloji, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 54-1, 123-142.
  • Simmel, G. (2006). Modern Kültürde Çatışma, çev. Elçin Gen, Tanıl Bora ve Nazile Kalaycı, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Solomon, M., G. Bamossy, G., Askegaard, S. ve Hoog, M. K., (2006). Consumer Behaviour: A European Perspective, Upper Saddle River. Walters, M., (2009). Feminizm, (Çev. Hakan Gür), Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
  • Winer, R. S. (1986). A reference price model of brand choice for frequently purchased products. Journal of consumer research, 13(2), 250-256.
  • Yağcı, M. ve İ., İlarslan, N., (2010). Reklamların Cinsiyet Kimliği Rolünün Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (1) 2010, 138-155.
  • Yağlı, S. (2013). “Gündelik Hayatın Bir Alanı Olarak Moda Aracılığıyla Kültürün Yeniden İnşası”, İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Fakültesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 3.
  • Zorlu, A. (2006). Tüketim Sosyolojisi, Glocal Yayınları, Ankara.