Ses Temelli Cümle Yöntemi ile İlk Okuma Yazma Öğretiminde Anlamlı Okumayı Etkileyen Unsurlar

Bu çalışmada Ses Temelli Cümle Yöntemi ile ilk okuma yazma öğretiminde anlamlı okumayı etkileyen unsurlar belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada veriler nitel araştırmalarda kullanılan doküman incelemesi, gözlem ve görüşme yoluyla toplanmıştır. 2012-2013 öğretim yılında gerçekleştirilen araştırmanın doküman inceleme sürecinde Bolu ili ilköğretim okulları arasından basit şans yoluyla seçilmiş bir ilköğretim okulunda kullanılan Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu tarafından beş yıl süre ile onaylanmış okuma-yazma öğretimi ders kitabı, yardımcı kaynak olarak bir okuma seti ve aynı okulun seçilen bir şubesinin sınıf öğretmeni tarafından hazırlanmış çalışma yaprakları incelenmiştir. İncelenen bu ders materyallerinin Türkçe'ye ses ve anlam açısından uygunluğu ile ilgili Türkçe uzmanlarının görüşüne başvurulmuş ve ilgili bulgular uzman görüşüne bağlı olarak sunulmuştur. Araştırmanın görüşme boyutunda ayrıca, aynı okulun seçilen birinci sınıf şubesi öğretmeni ve öğrencilerinin velileri ile görüşülmüş, araştırmanın gözlem boyutunda da okuma yazma öğretiminde sıkıntı yaşayan 10 öğrencinin okuma süreci gözlenmiştir. Araştırma sonucunda öğrenci özellikleri, kullanılan yöntem, yöntemin uygulayıcısı olarak öğretmen ve öğretim uygulamaları ve hazırlanmış ders materyallerinin bir bütün olarak ve anlamlı okumayı etkilediği söylenebilir

The Factors Affecting Meaningful Reading through Phonetic Based Method

In this study the attempt was made to determine the factors that affect meaningful reading through the phonetic based method. Research data was collected through document analysis, interviews and observation. In this study conducted in the 2012-2013 academic year; the data collection tools for the document analysis were as follows: a text book offered by the Board of Education and Discipline (TTK), a workbook chosen and used by home-room teachers working at a state-run school and worksheets prepared by the teacher at the same school were examined. In the document analysis process, opinions of Turkish experts were taken concerning the examined course materials for the relevance of the sentences used in these teaching materials, which were analyzed. Interviews were conducted with parents of randomly selected first graders attending a state–run school in Bolu. After the interviews 10 students having difficulties in learning to read and write were observed. As a result of this research it can be said that the student characteristics, the methods used in literacy teaching, the teacher as a practitioner of method and his/her teaching applications and the prepared course materials influenced the meaningful reading process

PDF

___

Akyol, H., & Temur, T. (2008). “Ses Temelli Cümle Yöntemi ve Cümle Yöntemi ile Okuma Yazma Öğrenen Öğrencilerin Okuma Becerilerinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 5/9, 78-95.
Aldemir, M. (2005). İlk Okuma ve Yazma Öğretiminde Kullanılan Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yönteminin Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Dönem Projesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
Arslantaş, H. İ., & Cinoğlu, M. (2010). “İlk Okuma Yazma Öğretiminde Ses Temelli Cümle Yöntemiyle Çözümleme Yönteminin Karşılaştırılması”. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt. 11/1, 81-92.
Aytaş, G. (2005). “Okuma Eğitimi”. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/ 2005_cilt3/sayi_4/461-470.pdf adresinden alınmıştır.
Balun, H. (2008). İlköğretim 1. Kademede Uygulanan Görsel Okuma ve Görsel Sunu Öğrenme Alanının Türkçe Öğretiminde Kazanımlara Ulaşmadaki Etkililiği (Bingöl-Elazığ-Diyarbakır Örneği).
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Elazığ.
Beyazıt, N. (2007). İlk Okuma Yazma Öğretiminin Kazandırılmasında Çözümleme Yöntemi ve Ses Temelli Cümle Yönteminin Farklı Bakış Açılarıyla Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Hatay.
Bilen, M. (1999). Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık.
Bilir, A. (2005). İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Özellikleri ve İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 38, 87-100.
Binbaşıoğlu, C. (2005). “İlk Okuma ve Yazma Programı ve Öğretimi”. Eğitimde yansımalar VIII: Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu. Kayseri: Erciyes Üniversitesi: Tekışık Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı, 22-135.
Bond, G., Tinker, M. A, Wasson, B. B., & Wasson, J. B. (1989). Reading Difficulties, Their Diagnosis and Correction. (6th edition). New Jersey: Prentice Hall, Englewood Cliffs.
Çelenk, S. (1992). “Farklı Yöntemler Açısından İlk Okuma Yazma Öğretimi ve Bir Yöntem Denemesi”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 8, 369-378.
Çelenk, S. (2002). “İlkokuma-Yazma Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Öğretmen Görüşleri”. İlköğretim-Online 1 (2), 40-4 http://www.ilkogretim-online.org.tr.
Çelenk, S. (2007). İlk Okuma Yazma Programı ve Öğretimi. Ankara: Maya Akademi.
Çelenk, S., & Çalışkan, M. (2004). “Bazı Sosyo-Ekonomik Faktörlerin Okuduğunu Anlama Başarısına Etkisinin İncelenmesi”. Çağdaş Eğitim Dergisi, 309, 24-33.
Çelik, L. V. (2012). “Öğretim Materyalinin Hazırlanması ve Seçimi”. Ed. Özcan Demirel, & Eralp Altun.
Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, 27-66. Ankara: Pegem Akademi.
Çınar, İ. (2004). “Birleştirilmiş Sınıflı İlköğretim Okullarında İlk Okuma Yazma Öğretimine İlişkin Bir Araştırma”. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (7).
Çiftçi, F. Yüksel İ., Mühürcüoğlu A. İ., & Yılmaz M. (2005). “Ses temelli cümle yöntemine göre ilk okuma-yazma
öğretmen elkitabı”. http://okulweb.meb.gov.tr/14/01/527888/sestemellicmleyntemi.htm adresinden 19.10.11 tarihinde alıntılanmıştır.
Demirel, Ö. (1995). Türkçe Programı ve Öğretimi. Ankara: Usem Yayınları.
Demirel, M. (2006). İlk Okuma Yazma Öğretimindeki Değişikler Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Erginer, E. (1996). İlk Okuma ve Yazma Öğretimindeki Öğretmen Davranışlarının Değerlendirilmesi ve Sınıf Öğretmenliği Eğitimine Yansımaları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalı, Ankara.
Ferah, A. (1999). “İlk Okuma-Yazma Döneminde Görsel Algı ve Zekâ İle Okuma-Yazma Arasındaki İlişkilerin Araştırılması”. IV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 327-341.
Güleryüz, H. (1991). Programlanmış İlk Okuma ve Yazma Öğretimi Öğretmen El Kitabı. Ankara: Semih Yayınları.
Gündüz, Y. (2006). “Çözümleme (Cümle) Yöntemi İle Ses Temelli Cümle Yönteminin Karşılaştırılması”. Çağdaş Eğitim Dergisi, 333-340.
Güneş, F. (2005). Niçin Ses Temelli Cümle Yöntemi? Eğitimde Yansımalar VIII: Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu. 14-16 Kasım 2005 Erciyes Üniversitesi. Kayseri.
Güzel Özmen, R., & Doğan, Y. (2011). “İlk Okuma Yazmayı Farklı Yöntemlerle Öğrenen Öğrencilerin Okuduğunu Anlama, Okuma Hızı ve Okuma Hataları Bakımından Karşılaştırılması. Türkçe’nin Eğitimi- Öğretiminde Kuramsal ve Uygulamalı Araştırmalar”. Eds. Uzun, G., L., & Bozkurt, Ü. Verlag die blaue eule, Essen, 2011.
Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kavcar, C., F. Oğuzkan, & S. Sever. (1997). Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
Kaya, C. (1999). “Türk Sözlük Sistemi Üzerine İki Not”. Doğu Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumu Bildirileri, 20-23 Mayıs Gazimağusa. Yayına Hazırlayan: Nurettin DemirEmine Yılmaz. Gazimağusa 2001, 83-89.
Kaya, Z. (2012). “Eğitimin Psikolojik Temelleri”. Eds. Özcan, Demirel, & Zeki, Kaya. Eğitim Bilimine Giriş İçinde, 95-128. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Kılıç, A. (2000). İlk Okuma Yazma Öğretiminde Programlandırılmış Öğretime Göre Metin Yönteminin Etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Korkmaz, İ. (2007). “Yeni İlköğretim Birinci Sınıf Programının Öğretmenler Tarafından Değerlendirilmesi”. http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr adresinden 18.9.11 tarihinde alınmıştır.
Küçükahmet, L. (2001). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Küçükkaragöz, H. (2011). “Bilişsel Gelişim ve Dil Gelişimi”. Ed. B.Yeşilyaprak. Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi, 84-124. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Lewis. R. B., & Doorlag, D. H. (1983). Teaching Special Studies in Mainstream. Ohio: Charles E. Merill Publishing Company.
MEB (2005). İlköğretim Türkçe Öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
Neyzi, O., Günöz, H., Furman, A., Bunda, Gökçay, R. G., Darendeliler, F., & Baş, F. (2008). “Türk Çocuklarında Vücut Ağırlığı, Boy Uzunluğu, Baş Çevresi ve Vücut Kitle İndeksi Referans Değer-leri”. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 51, 1-14.
Onur, B. (1987). Ergenlik Psikolojisi. Ankara: Hacettepe Taş Kitapçılık.
Öz, F. (1998). Uygulamalı İlk Okuma Yazma Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Özden, Y. (1999). Eğitimde Dönüşüm-Eğitimde Yeni Değerler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Seferoğlu, S. (2013). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Pegem Akademi. Ankara.
Sever, S. (2005). “2004 Öğretim Programında Türkçe Öğretimi Anlayışı.” Eğitimde Yansımalar VIII: Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu. Erciyes Üniversitesi. Kayseri.
Sever, S. (2011). “Okuma Kültürü Edindirme Sürecinde Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Türkçe’nin Eğitimi-Öğretiminde Kuramsal ve Uygulamalı Araştırmalar. Eds. Uzun, G, L., & Bozkurt, Ü. Essen: Verlag Die Blaue Eule.
Sönmez, V. (2003). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Şahin, İ. Turan, H., & Apak, Ö. (2006). “İlk Okuma Öğretiminde Ses Temelli Cümle Yöntemiyle Çözümleme Yönteminin Karşılaştırılması”. Milli Eğitim Dergisi, 17, 109-129.
Şerefli, Y. (2008). İlk Okuma ve Yazma Öğretiminde Ailenin Rolü Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Öğretmenliği Anabilimdalı Sınıf Öğretmenliği Bilimdalı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Tok, S., Tok, T. N., & Mazı, A. (2008). “İlk Okuma Yazma Öğretiminde Çözümleme ve Ses Temelli Cümle Yöntemlerinin Değerlendirilmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 53- 123-144.
Turan, M., & Akpınar, B. (2008). “İlköğretim Türkçe Dersi İlk Okuma-Yazma Öğretiminde Kullanılan Ses Temelli Cümle ve Bitişik-Eğik Yazı Yöntemlerinin Değerlendirilmesi”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18/1, 121-138. Elazığ.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, M., & Ağırtaş, M. N. (2009). “İlk Okuma Yazma Öğretiminde Ses Temelli Cümle Yönteminin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi”. Hatay İl Örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, (12), 164-175.
Yılmaz, T. (2006). Yenilenen 5.sınıf Matematik Programı Hakkında Öğretmen Görüşleri (Sakarya İli Örneği).
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.