Rehber Öğretmenlerin Duygusal Zeka Düzeylerinin İncelenmesi

Examining the Emotional Intelligence Levels of Guidance Practitioners

Abstract: The purpose of this study was to examine whether there is a significant difference between the emotional intelligence levels of guidance practitioners who have a degree in psychological counselling and guidance, and those who have a degree in a major other than psychological counselling and guidance. The study sample comprised 162 guidance practitioners working in state schools in Antalya in the academic year 2011-2012, 54.9% of the participants were female, 45.1% of participants were male. The data for this study was collected employing the Bar-On Emotional Quotient Inventory which was developed by Bar-On (1997) and adapted to Turkish by Mumcuoğlu (2002). According to the t-test results, there were significant differences in the emotional intelligence levels between psychological counselling and guidance graduates and the graduates from other programs. Psychological counselling and guidance graduates scored higher in all the subscales of emotional intelligence (emotional self-awareness, assertiveness, self-regard, self- actualization, independence, empathy, social responsibility, interpersonal relationships, reality testing, flexibility, problem solving, stress tolerance, impulse control, optimism, and happiness) than the graduates of other programs. These findings indicate the importance of the appointment criteria in appointing guidance practitioners to guidance and counselling services in schools.

___

  • Aksoy V. & Diken İ. H. (2009). “Rehber öğretmenlerin özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin öz yeterlik algılarının incelenmesi”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Özel Eğitim Dergisi 10/1 (2009) 29-37.
  • Alper D. (2007). Psikolojik Danışmanlar ve Sınıf Öğretmenlerinin Duygusal Zeka Düzeyleri-İletişim ve Empati Becerilerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir 2007.
  • Aslan S. (2003). Ankara İli Ortaöğretim Kurumlarında Çalışan Alandan ve Alandışından Rehber Öğretmenlerin Mesleki Etkinliklerine İlişkin Görüşleri ve Sorunları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara 2003.
  • Bar-On R. (1997). Development of the Bar-On EQ-i: a measure of emotional and social intelligence. Amerikan Psikologlar Birliği (105. Yıl Toplantısı Sunumu). Chicago 1997.
  • Bulut N. (2007). “Okul psikolojik Danışmanlarının Yaşam Doyumu, Stresle Başa Çıkma Stratejileri İle Olumsuz Otomatik Düşünceleri Arasındaki İlişkiler”. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 3/27 (2007) 1-13.
  • Corey G. (2008). Psikolojik Danışma, Psikoterapi Kuram ve Uygulamaları. Çev. Tuncay Ergene. Ankara 2008.
  • Easton C., Martin W. E. & Wilson S. (2008). “Emotional Intelligence and Implications for Counseling Self-Efficacy: Phase II”. Counselor Education and Supervision 47 (2008) 218-222.
  • Ekinci Ö. (2009). Öğretmen Adaylarının Empatik ve Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana 2009. Field A. (2005). Discovering Statistics Using SPSS. London 2005. Goleman D. (2000a). Duygusal Zekâ. Çev. Banu Seçkin Yüksel. İstanbul 2000.
  • Goleman D. (2000b). İş Başında Duygusal Zeka. Çev. Handan Balkara Çevikus. İstanbul 2000. Kurt G. (2007). On Dokuz Mayıs Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bölümü Öğrencilerine Verilen Duygusal Zeka Düşünme Becerileri Eğitiminin Empatik Beceri Düzeylerine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun 2007.
  • Maboçoğlu F. (2006). Duygusal Zeka ve Duygusal Zekanın Gelişimine Katkıda Bulunan Etkenler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara 2006. Martin W. E., Easton C., Wilson S., Takemoto M. & Sullivan S. (2004). “Salience of Emotional Intelligence As a Core Characteristic of Beng a Counselor”. Counselor Education & Supervision 44 (2004) 18-30.
  • Miville M. L., Carlozzi A. F., Gushue G. V., Schara S. L. & Ueda M. (2006). “Mental Health Counselor Qualities for a Diverse Clientele: Linking Empathy, Universal Diverse Orientation and Emotional Intelligence”. Journal of Mental Health Counseling 28 (2006) 151-165.
  • Mumcuoğlu Ö. (2002). Bar-On Duygusal Zeka Testi (Bar-On Emotional Quotient Inventory- Bar-On EQ- i)’nin Türkçe Dilsel Eşdeğerlik, Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul 2002.
  • Sav İ. (2007). Psikolojik Danışman Rehber Öğretmenlerin Kişilik Özellikleri ile Stresle Başa Çıkma Stratejileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir 2007.
  • Schmidt J. J. (2004). Counseling In Schools: Essential Services and Comprehensive Programs. Boston 2004. Şirin G. (2007). Öğretmenlerin Duygusal Zeka Düzeyleriyle Stresle Başa Çıkma Tarzları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara 2007.
  • Özgün M. S. (2007). Okul Psikolojik Danışmanlarının Kişilik Özellikleri ile Mesleki Yetkinlik Beklentileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana 2007.
  • Tan H. (1992). Psikolojik Danışma ve Rehberlik. İstanbul 1992. Ulusal Meslek Bilgi Sistemi (2012). Mesleğin Gerektirdiği Özellikler. Web: http://e-ogrenme.iskur.gov.tr/ oyscontent/Courses/Course162/pdf/r/15.pdf (Erişim Tarihi: 01.12.2012) Watson D. P. (1992). Counseling self-efficacy and counseling competence: A comparative study of clergy and counselors-in-training. http://proquest.umi.com/pqdlink?did=746982941&Fmt=7&clientId =63518&RQT=309&VName=PQD&cfc=1 Erişim Tarihi: 14. 03. 2013. Weisinger, H. (1998). İş Yaşamında Duygusal Zeka. (1. Baskı). Çev. Nurettin Süleymangil. İstanbul 1998.
  • Yerli S. (2009). İlk ve Orta Öğretim Okullarındaki Yöneticilerin Duygusal Zeka ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Maltepe Üniversitesi, İstanbul 2009.
  • Yeşilyaprak B. (2001). “Duygusal zeka ve eğitim açısından doğurguları”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 25 (2001) 139-146.
  • Yeşilyaprak B. (2013). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. Ankara 2013.
  • Yıldırım İ. (1992). “PDR programı öğrencileri ile psikoloji programı öğrencilerinin empatik eğilim ve empatik beceri düzeyleri”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7 (1992) 193-208.
  • Yiyit F. (2001). Okul Psikolojik Danışmanlarının Yetkinlik Beklentilerini Ölçmeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana 2001.