Makedonya'da Eşkıyalık ve Bulgar Asi Çakalarof

Osmanlı Devleti açısından 19. yüzyıl hızlı gelişmelerin yaşandığı bir dönem olduğu gibi 1877--1878Osmanlı--Rus Savaşı sonrasında imzalanan Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları ile Osmanlı Devleti'ninKosova, Manastır ve Selanik vilayetlerinin bulunduğu Balkan topraklarında, "Makedonya Sorunu" ortayaçıkarılmıştır. Balkanların en stratejik noktalardan biri olan Makedonya coğrafyası görünürde Balkanülkelerinin perde arkasında ise Avrupalı büyük devletlerin çıkar çatışmalarına sahne olmuştur. Make--donya'ya tek başına sahip olmak isteyen Bulgarlar, izledikleri çete ve anarşi yöntemiyle halk arasındakorku salarak demografik yapıyı kendi lehlerine değiştirmeye çalışırlarken Balkan savaşlarma kadardevam eden kargaşa ortamında Sırplar ve Yunanlılar da Makedonya'ya göz dikince aralarmda kıyasıyabir mücadele başlamıştır. Bulgar çıkarlarına hizmet etmekle birlikte Makedonya İç Devrim Örgütünün enetkili voyvodalarından birisi olan Çakalarof, yürüttüğü çete faaliyetleriyle Makedonya'yı kan gölüneçevirmiştir.

Banditry in Macedonia and Bulgarian RebelliouS Çakalarof

For the Ottoman State, the 19th Century was a period of fast changes in which "The MacedoniaProblem" was exposed in the Balkan cities of Kosovo, Monastir and Salonika, With the agreements ofAyastefanos and Berlin signed after the 1877--1878 War between the Ottomans and the Russians. Being astrategically important place, Macedonia was seen as a land of conflicts for gaining profit amongst theBalkan States. However, a closer look at the problem will reveal that European States played a major rolebehind the scenes. Aiming to capture Macedonia, Bulgarians, while trying to change the demographicstructure to their profit through employing gang-style and anarchic methods and creating fear in public,caused a fight amongst Bulgarians, Serbians and Greeks. Cakalarof, who was one of the effectiveVoyvodas of the Macedonia's Inner Revolution Organisation, turned Macedonia into a cıuel land ofterror.

PDF

___

Adanır, F. (2001). Makedonya sorunu. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Alkan, N. (2006). Avrupa karikatürlerinde II. Abdülhamid ve Osmanlı imajı. İstanbul: Selis Kitaplar Yayınları.
Altıntaş, A. (2005). Makedonya sorunu ve çete faaliyetleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 69-91.
Anderson, M. S. (2001). Doğu sorunu 1774-1923 uluslararası ilişkiler üzerine bir inceleme. (Çev. İdil Eser), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Armaoğlu, F. (1999). 19. yüzyıl siyasi tarihi (1789-1914). Ankara: TTK Yayınları.
Aydemir, Ş. S. (1983). Makedonya'dan Ortaasya'ya Enver Paşa. I, İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
Aydın, M. (1989). Arşiv belgeleriyle Makedonya'da Bulgar çete faaliyetleri. Osmanlı Araştırmaları, 9, 209- 234.
Bakırcılar, N. A. (2011). Makedonya sorunu hakkında bir risale, Makedonya mes'elesi ve Balkan Harb-i ahiri. History Studies, 3/1, 15-43.
Bayur, Y. H. (1983). Türk İnkılâbı tarihi. I, Kısım, 1, Ankara: TTK Yayınları.
Beydilli, K. (1989). II. Abdülhamid devrinde Makedonya meselesine dair. Osmanlı Araştırmaları, 9, İstanbul,77-99.
Ekici, N. (2006). Bulgar devletinin gelişmesi (1878-1908). Balkanlar El Kitabı, 1, 528-541, KaraM & Vadi Yayınları.
Ercan, Y. (2007). Toplu eserler: II Rumlar ve diğer müslüman olmayan topluluklar. Ankara: Turhan Kitabevi Yayınları.
İnalcık, H. (1992). Tanzimat ve Bulgar meselesi. İstanbul: Eren Yayınları.
İpek, N. (1999). Rumeli'den Anadolu'ya Türk göçleri. Ankara: TTK Yayınları.
İrtem, S. K. (1999). Osmanlı Devleti'nin Makedonya meselesi Balkanların kördüğümü. (Yay. Haz. Osman Selim Kocahasanoğlu), İstanbul: Temel Yayınları.
Jelavich, B. (2006). Balkan tarihi (18. ve 19. yüzyıllar). (Çev. İhsan Duru-Haşim Koç-Gülçin Koç), 1, İstanbul: Küre Yayınları.
Jelavich, B. (2006). Balkan tarihi 20. yüzyıl. (Çev. Zehra Savan-Hatice Uğur), 2, İstanbul: Küre Yayınları.
Karal, E. Z. (1983). Osmanlı tarihi, 8, Ankara: TTK Yayınları.
Karpat, K. H. (2004). Balkanlar'da Osmanlı mirası ve ulusçuluk. (Çev. Recep Boztemur), Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Köse, O. (2006). Bulgaristan emareti ve Türkler (1878-1908). Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 1/2, 259-302.
Oğuz, S. (1988). Osmanlı vilayet idaresi ve doğu Rumeli vilayeti (1878-1885). İstanbul: Cem Ofset Matbaacılık.
Özçelik, S. (2006). Balkanlarda kimlik arayışı ve Bulgar terör örgütünün anatomisi. İstanbul: İlgi Yayınları.
Saatçi, M. B. (2002). Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde Makedonya sorunu. Dünden Bugüne Makedonya Sorunu, Ankara, 45-70, Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları.
Saatçi, M. B. (2002). XIX. yüzyıl sonunda Makedonya sorunu ve Makedonya'da kurulan örgütler. Türkler, 13, 108-117: Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
Saatçi, M. B. (2006). Makedonya sorunu. Balkanlar El Kitabı, 1, 553-567, Ankara: KaraM & Vadi Yayınları.
Şentürk, M. H. (1992). Osmanlı devletinde Bulgar meselesi (1850-1875). Ankara: TTK Yayınları.
Taştan, Y. K. (2006). Balkanlarda ulusçuluk hareketleri. Balkanlar El Kitabı, 1, 413-445, Ankara: KaraM & Vadi Yayınları.
Tokay, G. (1996). Makedonya sorunu. İstanbul: Afa Yayınları.
Uzer, T. (1987). Makedonya eşkıyalık tarihi ve son Osmanlı yönetimi. Ankara: TTK Yayınları.
BOA., Sadaret eyalet-i mümtaze Bulgaristan evrakı (A. MTZ. (04)): 88/105; 91/37; 91/49; 91/104; 97/58; 98/47; 98/96; 107/52; 111/78; 113/19; 118/31; 125/19.
BOA., Babıali evrak odası evrakı (BEO.): 2085/156326; 2126/159435; 2128/159536; 2130/159724; 2186/163903; 2227/167024; 2298/172278.
BOA., Dahiliye muhaberat-ı umumiye idaresi evrakı (DH. MUİ.): 93/49.
BOA., Rumeli müfettişliği sadaret evrakı (TFR. I. A.): 10/918; 13/1246.
BOA., Rumeli müfettişliği jandarma müşiriyet ve kumandanlık evrakı (TFR. I. AS.), 6/510; 6/511; 7/686; 8/738; 9/840; 9/860; 9/871; 9/878; 9/897; 12/1169; 18/1783; 18/1798; 54/5302; 54/5386.
BOA., Rumeli müfettişliği müteferrika evrakı (TFR. I. M.): 3/271.
BOA., Rumeli müfettişliği manastır evrakı (TFR. I. MN.): 10/910; 14/1350; 20/1911; 21/2005; 22/2188; 23/2227; 24/2315; 24/2357/-1; 24/2368; 27/2609; 28/2722; 36/3569; 159/15884.
BOA., Yıldız sadaret hususi maruzat evrakı (Y. A. HUS.): 450/60; 458/115; 463/43; 464/78.
BOA., Yıldız mütenevvi maruzat evrakı (Y. MTV.): 243/24; 246/76; 248/51; 250/136; 251/84; 251/130; 251/153; 253/68.
BOA., Yıldız perakende evrakı askeri maruzat (Y. PRK. ASK.): 205/8; 205/29; 205/38; 205/45; 205/94.
BOA., Yıldız perakende evrakı komisyonlar maruzatı (Y. PRK. KOM.): 11/81; 12/37.
BOA., Yıldız perakende evrakı müfettişlikler ve komiserlikler tahriratı (Y. PRK. MK.): 18/79.