Mükerrem ERDOĞAN, Kenan ERDAĞI, Hüseyin ASLAN, Alpay GÜVENÇ, Bülent IŞIK

Genç Sporcu ve Antrenörlerde Sigara İçme Alışkanlık ve Davranışları

Bu çalışmanın amacı, genç sporcu ve antrenörlerde sigara içme alışkanlığının ve sigara içme davranışını etkileyen değişkenlerin incelenmesidir. Araştırma, Konya'da 2016 yılında düzenlenmiş olan Türkiye Gençler Halter Şampiyonası sırasında gerçekleştirilmiştir. Toplam 225 katılımcıdan sigara kullanımına ilişkin tutum ve davranışlarıyla birlikte, demografik özelliklerine yönelik veriler anket yardımıyla toplanmıştır. Verilerin analizi Ki-kare testi ile yapılmıştır. Genç yarışmacı sporcu ve antrenörlerde sigara içme sıklığı %33.8 olarak belirlenmiştir. Özellikle genç sporcularda sigaraya başlama yaşının 13.8±2.4 yıl gibi oldukça erken bir dönem olduğu tespit edilmiştir. Sigara içen genç sporcu ve antrenörlerin yaklaşık olarak %60'ının günde 10 adetten fazla sayıda sigara içtiği ve bu alışkanlığa sportif kariyer öncesinde başladığı belirlenmiştir. Sigara içen olgulardan %81.6'sı en az 2 yıl ve daha uzun süredir sigara içmeyi sürdürmektedir. Ayrıca, sigara içen genç sporcu ve antrenörlerin %61.8'inin sigarayı bırakmak istediği, %63.2'sinin bırakmayı denediği, ancak başaramadığı ve %81.6'sının herhangi bir sigara bıraktırma eğitimine katılmadığı belirlenmiştir. Özellikle, sigara içmenin performansı olumsuz yönde etkilemeyeceğini ve sporcunun sigara içebileceğini düşünen olguların daha fazla oranda sigara içme davranışı sergilediği gözlenmiştir. Sonuç olarak, genç sporcu ve antrenörlerde sigara içme sıklığının oldukça yüksek olmasından dolayı, toplumda rol model olan sporcu ve antrenörlere yönelik, özellikle sigaranın performans üzerindeki olumsuz etkilerinin vurgulandığı, sigara bıraktırma eğitimlerinin önemli olduğu anlaşılmaktadır.

The Prevalence of Smoking and Attitudes toward Smoking among Young Athletes and Coaches

The aim of this study was to investigate smoking habits and attitudes toward smoking among young competitive athletes and coaches. This study was conducted during the 2016 Youth National Weightlifting Championships held at Konya. Data was collected from a total of 225 subjects through using a questionnaire including demographics, as well as behaviors and attitudes related to smoking. The prevalence of smoking was 33.8% and the mean age of the onset of smoking was 14.6±3.3 years, with young athletes having started smoking as early as 13.8±2.4 years of age. Nearly 60% of smokers reported smoking at least 10 cigarettes/day and started their habit before the start of their athletic careers. It was determined that 81.6% of smokers had a history of smoking for at least 2 years or more. Furthermore, 61.8% of smokers wanted to quit smoking, 63.2% had attempted to quit but failed and 81.6% of them didn't participate in any smoking cessation program. Notably, those subjects who stated that their performance was not negatively affected by smoking, had significantly more smoking behaviors than others. Given the high smoking prevalence amongst young athletes and coaches as role models in society, the current results highlight the importance of smoking cessation programs that are addressed to them.

PDF

___

Alışkın O., Savaş N., İnandı T., Peker E., Erdem M. & Yeniçeri A. (2015). "Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Sağlık Personelinin Sigara İçme ve Bağımlılık Durumu". Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Dergisi 24/6 (2015) 32-42.
Arıkan B. & Şanlıer N. (2006). "Amatör Tenisçilerin Beslenme Durumlarının ve Bazı Antropometrik Ölçümlerinin Saptanması". 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı (3-5 Kasım 2006). (2006) 428-431.
Aslan D. & Özen A. (2015). "Global Tobacco Use among Women and Details in Struggle". Sted Journal of Continuing Medical Education 24 (2015) 6-9.
Aşut Ö. (1993). Hekim ve Sigara. Ankara 1993.
Atılgan Y., Gürkan S. & Şen E. (2008). "Hastanemizde Çalışan Personelin Sigara İçme Durumu ve Etkileyen Faktörler". Türk Toraks Dergisi 9/4 (2008) 160-166.
Behr J. & Nowak D. (2002). "Tobacco Smoke and Respiratory Disease". Ed. G. D'Amato & S. T. Holgate. The Impact of Air Pollution on Respiratory Health (2002) 161-180.
Breslau N. & Peterson E. L. (1996). "Smoking Cessation in Young Adults: Age at Initiation of Cigarette Smoking and Other Suspected Influences". American Journal of Public Health 86/2 (1996) 214-220.
Chapman S. (2008). Public Health Advocacy and Tobacco Control: Making Smoking History. Oxford 2008.
Çiftçi O., Günday M., Çalışkan M., Güllü H., Güven A. & Müderrisoğlu H. (2013). "Light Cigarette Smoking and Vascular Function". Acta Cardiologica 68 (2013) 255-261.
Erbaycu A. E., Aksel N., Çakan A. & Özsöz A. (2004). "İzmir İlinde Sağlık Çalışanlarının Sigara İçme Alışkanlıkları". Toraks Dergisi 5/1 (2004) 6-12.
Feinberg J. H., Ryan M. A., Johns M., Marvin B. A., Reading J. E. & White M. R. (2015). "Smoking Cessation and Improvement in Physical Performance Among Young Men". Military Medicine 180/3 (2015) 343-349.
Fiore M. C. (2000). "US Public Health Service Clinical Practice Guideline: Treating Tobacco Use and Dependence". Respiratory Care 45/10 (2000) 1200-1262.
Fubuka Y., Takamoto N., Kushima K., Ohtaki M., Kihara H., Tanaka T., Une S. & Munaka M. (1993). "Cigarette Smoking and Physical Fitness". Annual Physiology Anthropology 12/4 (1993) 195-212.
Herken H., Özkan İ., Çilli A. S., Telcioğlu M. & Kucur R. (2000). "Sigara Kullanma Davranışında Sosyal Öğrenmenin Etkisi". Bağımlılık Dergisi 1/1 (2000) 38-42.
Hessami Z., Aryanpur M., Emami H. & Masjedi M. (2012). "Behavior and Knowledge of Iranian Professional Athletes towards Smoking". Asian Journal of Sports Medicine 3/4 (2012) 297-300.
Kanıt L. & Keser A. (2010). "Tütün Bağımlılığının Biyofizyolojisi". Eds. Z. A. Aytemur, Ş. Akcay & O. Elbek, Tütün ve Tütün Kontrolü (2010) 141-156.
Karlıkaya C., Öztuna F., Solak Z. A., Özkan M. & Örsel O. (2006). "Tütün Kontrolü". Toraks Dergisi 7/1 (2006) 51-64.
Mitchell J. H., Haskell W., Snell P. & Van Camp S. P. (2005). "Task Force 8: Classification of Sports". Journal of the American College of Cardiology 45/8 (2005) 1364-1367.
Öncel S. (1994). "İzmir Metropolünde Çalışan Sağlık Personelinin Sigara Konusundaki Tutum ve Davranışları". IV. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı (12-16 Eylül 1994). 671-673.
Öztürk Ö. (2009). "Sağlık Çalışanları ve Sigara". Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 16/2 (2009) 32-38.
Özyurt L. (2006). Hekimlerin Sigara İçme Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi (Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara 2006.
Pacifici R., Pichini S., Palmi I., Torre X. & Botrè F. (2016). "Smoking Habits of Italian Athletes Undergoing Anti-Doping Control". Drug Testing and Analysis 8/1 (2016) 133-135.
Pekşen Y. (1995). "Sigara İçiminin Nedenleri, Epidemiyolojisi, Pasif İçicilik". Ed. A. Tür, Sigaranın Sağlığa Etkileri ve Bırakma Yöntemleri (1995) 29-53. Samsun.
Peto R. (1994). "Smoking and Death: The Past 40 Years and The Next 40". British Medical Journal 309 (1994) 937-939.
Sağlam L., Kaynar H., Görgüner M. & Mirici A. (2000). "Erzurum İlinde Sigara İçme Alışkanlığının Araştırılması". Solunum Hastalıkları Dergisi 11 (2000) 148-153.
Sezer R. E., Marakoğlu K., Sezer H. & Marakoğlu İ. (2001). "Cumhuriyet Üniversitesi Tıp ve Dişhekimliği Fakülteleri Öğretim Elemanlarının Sigara Kullanım Durumu ve Sigara ile Bağlantılı Görüşleri". Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 23/1 (2001) 25-36.
Tür A. (1995). "Sigarayı Bırakma Yöntemleri". Ed. A. Tür, Sigaranın Sağlığa Etkileri ve Bırakma Yöntemleri (1995) 194-209. Samsun.
Uzaslan E. (2003). "Sigarayı Bırakma Yöntemleri". Sted Journal of Continuing Medical Education 12/5 (2003) 166-171.
White A. R., Rampes H. & Ernst E. (2005). "Acupuncture for Smoking Cessation (Review)". The Cochrane Library 4 (2005) 1-32.
Ash Smoking Statistics Illness and Death. (2016, June). Kaynak: http://ash.org.uk/files/documents/ ASH_107.pdf
Sağlık İstatistikleri. (n.d.). Insaglikistatistikleri.gov.tr. (2016, Aralık 22) Kaynak: http://www.saglik istatistikleri.gov.tr/dosyalar/SIY2015.pdf.