Türkiye’de İçme-Kullanma ve Sulama Suyunun Fiyatlandırılması ve Tarifeye Esas Fiyatlandırma Çalışmalarının Geliştirilmesi Gerekliliği

Bu çalışmada Türkiye’de içme-kullanma ve sulama suyu fiyatlandırma yöntemleri hem genel olarak, hem de belediyelerin uygulamaları yönlerinden incelenmiştir. Su kullanımı ve su kaynaklarının sürdürülebilirliğinin sağlanmasında fiyatlandırmanın önemi yadsınamaz. Su tedarikine yönelik yatırımların sabit maliyetleri ile suyun işletme giderlerinin suyun fiyatının tespitinde dikkate alınması, su kaynaklarının kullanımı ve korunması açısından önem taşımaktadır. Ancak Türkiye’de suyun fiyatlandırılması ile ilgili yasal düzenlemelerin yetersiz olduğu ve bu koşullarda suya olan talebin her geçen gün artması nedeniyle su kaynaklarının aşırı kullanımı ve kirlenme riskleri, küresel ısınma ve yağış rejimlerinin değişimi gibi etkenlerle su arzının yetersiz kalma riskinin ortaya çıkması kaçınılmaz olacaktır. Sulama ve içme-kullanma suyu şebekelerinin verimli ve etkili kullanılması açısından suyun farklı kullanımlar için fiyatlandırılmasına yönelik yaklaşımların iyileştirilmesi zorunludur. Suyun rasyonel olarak fiyatlandırılabilmesi için sulama şebekeleri ve depolama yatırımları dahil bütün yatırımların sabit ve işletme giderlerinin toplanması, izlenmesi, denetlenmesi ve iyi işleyen fiyatlandırma metodolojisinin geliştirilmesi ve su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi için gelecek yıllara yönelik fon biriktirme ve iyi çalışmayan belediyelere yaptırım uygulanmasına yönelik yapılanmanın gerçekleştirilmesi zorunlu görülmektedir.

The Pricing of Drinking and Irrigation Water and the Development of Tariff Based Pricing Activities in Turkey

In this study, drinking and irrigation water pricing methods were examined both in general and in terms of municipalities’ practices in Turkey. The significance of pricing in ensuring the sustainability of water usage and water resources is irrefutable. It is important for the use and protection of water resources considering the fixed costs of investments in water supply and operating costs of water in determining the price of water. However, due to the insufficient legal regulations regarding the pricing of water in Turkey and the increasing demand for water under these conditions, it will be inevitable that the risk of insufficient water supply will arise due to factors such as excessive use of water resources and risks of pollution, global warming and changes in precipitation regimes. In terms of efficient and effective use of irrigation and potable water networks, it is imperative to improve approaches to pricing water for different uses. In order for water to be priced rationally, it is necessary to collect, monitor and control the fixed and operating expenses of all investments, including irrigation networks and storage investments, and to develop a well-functioning pricing methodology, to accumulate funds for the sustainable management of water resources for the following years and to impose sanctions on poorly functioning local administrations.

___

  • Akçapınar, M.C. (2007). Afyon İli Şuhut Ovası Sulama Organizasyonlarında Sulama Suyu Fiyatlandırma Yaklaşımları ve Üretim Maliyeti Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • AREAS, (2014). Tarifas 2012. Precio de los Servicios de Abastecimiento Saneamiento en España; Asociación Española de Abastecimientos de Agua Saneamiento (AEAS). Madrid, Spain.
  • ATT, BDEW, DBVW, DVGW, DWA, & VKU (Eds). (2015). Profile of The German Water Sector. Association of Drinking Water from Reservoirs (ATT), German Association of Energy and Water Industries (BDEW), German Alliance of Water Management Associations (DBVW), German Technical and Scientific Association for Gas and Water (DVGW), German Association for Water, Wastewater and Waste (DWA), German Association of Local Utilities (VKU), Germany.
  • Aydoğdu, M., Mancı, A., ve Aydoğdu, M. (2015). Tarımsal Su Yönetiminde Değişimler; Sulama Birlikleri, Fiyatlandırma ve Özelleştirme Süreci. Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (52):146-160.
  • Barbier E. B. (2019). The Water Paradox, Overcoming the Global Crisis in Water Management. Yale University, New Halen and London.
  • Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2010). Atıksu Tarifelerinin Belirlenmesine Yönelik Kılavuz. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Ankara.
  • Federal Ministry for The Environment, Nature Conservation and Nuclear Safety, (2018). Water Resource Management in Germany, Fundamentals, Pressures, Measures. Federal Ministry for The Environment, Nature Conservation and Nuclear Safety. Germany.
  • García-Rubio, M. A., Ruiz-Villaverde, A., & González-Gómez, F. (2015). Urban water tariffs in Spain: What needs to be done? Water, 7: 1456-1479.
  • García-Rubio, M.A. & Guardiola, J. (2012) Desalination in Spain: A Growing Alternative for Water Supply. International Journal of Water Resources Development, 28:1,171-186,
  • González-Gómez, F., García-Rubio, M.A. & González-Martínez, J. (2014). Beyond the public-private controversy in urban water management in Spain. Utilities policy, 31 (December 2014): 1-9.
  • Hajkowicz, S., & Collins, K. (2007). A Review of Multiple Criteria Analysis for Water Resource Planning and Management. Water Resources Management, 21(9), 1553-1566. doi:10.1007/s11269-006-9112-5
  • INEAS. (2015). Urban Water Challenges in The Americas. Interamerican Network of Academies of Sciences (IANAS). Mexico.
  • Infrastructure Australia, (2017). Reforming Urban Water. Infrastructure Australia. Australia.
  • Ishizaka, A., & Nemery, P. (2013). Multi-criteria decision analysis: methods and software. John Wiley & Sons.
  • Küçüksakarya, S., ve Göçmen, A. H. (2019). Suyun ekonomik değeri üzerine bir inceleme. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 44-62.
  • Meddelin, J., Howitt, R.E. & Harou, J.J. (2012). Predicting Farmer Responses to Water Pricing, Rationing and Subsidies Assuming Profit-Maximizing Investment in Irrigation Technology. Agricultural Water Management, 108:73-82.
  • Noël, C. (2009). Organization of water management in France. Technical Report, International Office for Water.
  • OECD (2019). Environmental Performance Reviews: Turkey 2019, Paris, France.
  • Özçelik, A., Tanrıvermiş H., Gündoğmuş E. & Turan A. (1999). Türkiye’de Sulama İşletmeciliğinin Geliştirilmesi Yönünden Şebekelerin Birlik ve Kooperatifleşme Devri ile Su Fiyatlandırma Yöntemlerinin İyileştirilmesi Olanakları. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayın No: 32, Ankara.
  • SNIS. (2014). Sistema nacional de informações sobre saneamento: Diagnóstico dos serviços de água e esgotos – SNIS (National Information System on Water and Sanitation). Brasília.
  • Tanrıvermiş, H. (2011). Doğal Kaynaklar Ekonomisi, İçinde: Tarım Ekonomisi. A.Özçelik (Ed.), T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No:2226, Açıköğretim Fakültesi Yayını No:1125, Eskişehir, ss.126-169.
  • Tanrıvermiş, H. ve Aliefendioğlu, Y. (2008). Türkiye’de Su Kaynaklarından Sulama Amaçlı Yararlanma Yöntemlerinin Değerlendirilmesi, Türk Kooperatifçilik Kurumu. Üçüncü Sektör Kooperatifçilik (Yeni ismiyle Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi), 43(1):88-111.
  • Tanrıvermiş, H., Gündoğmuş, E., Çakmak, B., & Türker, M. (2001). Sulama Suyu Fiyatlandırma Yaklaşımları ve Bu Yaklaşımların Türkiye’de Kullanılabilme Olanakları. 1. Ulusal Sulama Kongresi Bildirileri. Kültürteknik Derneği. 8-11 Kasım 2001, Antalya, 115-124.
  • Türker, M. ve Kaya A. (2000). Türkiye’de Yeraltısuyu Sulama Kooperatiflerinin Kuruluşu, Yatırım ve Devir İşlemleri. DSİ Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Dairesi Başkanlığı. Ankara.
  • Water UK, (2018). Finance and Investment. Brifing Note 3. Customers and Shareholders Investing and Improvements. Water UK.