Türkiye’de Bölgesel Farklılaşmadan Orta Gelir Tuzağına Çıkarımlar
Verimlilik düzeyindeki azalmaya bağlı olarak gelişmekte olan ülkelerde, kişi başına düşen gelirin artış hızının giderek yavaşlaması ve gelir seviyesinin belirli bir düzeyde sabitlenmesi "orta gelir tuzağı" olarak adlandırılmaktadır. Verimlilikte görülen azalma ise kentlerde yığılan sermayenin giderek olgunlaşan teknoloji kullanması, beşeri sermayenin gelişmemesi ve ekonominin vasıfsız işgücü yoğun bir istihdam yapısına dönüşmesi ile açıklanmaktadır. Konu Türkiye açısından incelendiğinde, uzun süredir oldukça düşük seyreden sabit sermaye yatırımlarının, sanayileşmiş ülkelere kıyasla yukarıda sıralananlara ek bir faktör olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Bununla birlikte, Türkiye’deki bölgesel gelişmişlik farklılıkları,göreli olarak yoksul bölgelerin ucuz işgücü ve hammadde ile daha üretken ve zengin bölgeleri beslemesine, böylece bölgesel farklılaşmanın bir kısır döngü haline gelmesine yol açmaktadır. Bu çalışma, özellikle beşeri sermaye alanında bölgesel farklılaşma ile göreli olarak düşük seyreden sabit sermaye yatırımlarının orta gelir tuzağına etkilerini, bölgesel katma değer üzerinde odaklanarak incelemektedir. Çalışmada, Düzey 2 bölgelerine ilişkin panel veri kullanılırken ekonometrik modeller sabit etkili panel ve coğrafi olarak ağırlıklandırılmış regresyon tekniği ile tahmin edilmektedir. Bulgular, işyeri ölçeği, mesleki ve teknik okul sayıları ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısının Düzey 2 bölgelerinde gayri safi katma değerdeki değişimi açıkladığını ve bu üç faktörün 2004-2011 döneminde etkisini sürdürdüğünü göstermektedir.
Inferences from Regional Diversification to Middle Income Trap in Turkey
The fall in growth rate of per capita income in relation to non-increasing productivity levels after a certain threshold in developing countries is called “middle income trap”. In most cases, the fall in productivity is explained by the matured technology used in accumulated capital in urban areas, by the limited qualifications of human capital and by the transformation of industries into a more unqualified labor abundant structure. Analysing this issue from the perspective of Turkish economy, another factor that arose to explain the trap was the relatively limited increase in fixed capital investment for long years with respect to industrialized countries. Besides, the regional diversification in terms of development level in Turkey causes the “trap” to turn into a vicious circle as in this fragmented structure of national economy, relatively more productive and richer regions are fed by the cheap labor force and raw materials of poor regions. In this study, impact of particularly the regional diversification in human capital and relatively low fixed capital investment on middle income trap are analyzed by focusing on regional value added. In the analyses, a panel data set at NUTS 2 level was used and the econometric analyses were estimated by fixed-effect panel and geographically weighted regression. Hence, while the relative significance of regional diversification in human capital and fixed capital investment is derived, relevant messages were created for policy makers at NUTS 2 level by basing on empirical evidence. Findings provide the information that production scale, number of vocational and technical schools and number of students per teacher explain the variation in per capita gross value added in NUTS 2 level regions and the effects of these factors persisted in the period between 2004-2011.
Keywords:
Productivity, Regional Diversification Middle Income Trap, Geographically Weighted Regression,
___
- Aiyar, S., Duval, R., Puy, D., Wu, Y., Zhang, L. (2013) Growth Slowdowns and the Middle-Income Trap, IMF Working Paper, WP/13/71.
- Alçın, S., Güner, B. (2015) Orta Gelir Tuzağı: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, XXXVII (1), 27-45.
- Brunsdon, C., Fotheringham, A.S., Charlton, M.E. (1996) Geographically Weighted Regression: A Method for Exploring Spatial Nonstationarity. Geographical Analysis, 28 (4), 281-298.
- Çavuş, Z. (2014) Orta Gelir Tuzağı: Türkiye Örneği, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Malatya.
- Eichengreen, B. (2011) "Escapingthe Middle Income Trap", http://www.kansascityfed.org/publicat/sympos/2011/Eichengreen_final.pdf.
- Eichengreen, B., Park, D., Shin, K. (2011) When Fast Growing Economies Slowdown: International Evidenceand Implicationsfor China, NBER Working Paper Series, 16919. May.
- Eichengreen, B., Park, D., Shin, K. (2013) Growth Slowdowns Redux: New Evidence On The Middle Income Trap, NBER Working Papers Series, 18673, January.
- Fangcai, F. (2012) Is There A 'Middle-Income Trap? Theories, Experience Sand Relevanceto China, China&World Economy, 20(1), 49-50.
- Felipe, J., Abdon, A., Kumar U. (2012) Trackingthe Middle-Income Trap: What Is It, Who Is In It, And Why?, Levy Institute Of Bard College Working Paper, 715, New York.
- Flaen, A., Ghani, E., Mishra, S. (2013) How to Avoid Middle Income Traps? Evidencefrom Malaysia, World Bank Policy Research Working Paper, No:6427.
- Fotheringham, A. S., Brunsdon, C., Charlton, M. (2002) Geographically Weighted Rregression: The Analysis of Spatially VaryingRelationships. Chichester, Willey.
- Gürsel, S., Soybilgen, B. (2013) Türkiye Orta Gelir Tuzağının Eşiğinde, BETAM Yayınları, No: 13/154.
- Kurtoğlu, Y. (2014) Orta Gelir Tuzağından Çıkış, Ekonomik Yaklaşım, 25(90), 71-90.
- Lee, K. (2013) Schumpeterian Analysis Of Economic Catch-Up: Knowledge, Path-Creation and the Middle-Income Trap, Cambridge: Cambridge University Press,.
- OECD. (2013) Avoidingthe Middle-Income Trap: Policies for Sustained and Inclusive Growth. http://www.oecd.org/china/China-Brochure-eng-September2013.pdf
- Paus, E. (2013) Globalization and Middle Income Trap: A Capabilities-Based Approachwith Focus on Latin America, In UNDP, Ministry of Foreign Affairs, Korea Institute for International Economic Policy. 2013. Challenges of The Middle-Income Countries. Seoul Debates 2013. Seoul: UNDP, Mofa, Kıep, 59-63.
- Taşçı, K., Özsan, M. E. (2014) Türkiye'de Bölgeler İtibarıyla Orta Gelir Tuzağı, İşveren, 52(2), 51-57.
- Tho, T. V. (2013) The Middle-Income Trap: Issues for Members of The Association of Southeast Asian Nations, ABDI Working Paper Series, No: 421. May.
- TÜİK. (2016) Temel İstatistikler, http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist
- Tuncel, C. O. (2014) Orta Gelir Tuzağı ve İnovasyon Politikaları: Doğu Asya Deneyimi Ve Türkiye İçin Dersler, Maliye Dergisi, 167, Temmuz-Aralık, 40-70.
- Yeldan, E., Taşçı K., Voyvoda E., Özsan, M.E. (2013) Orta Gelir Tuzağından Çıkış: Hangi Türkiye, Cilt 2: Bölgesel Kalkınma Ve İkili Tuzaktan Çıkış Stratejileri, Türkiye Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TURKONFED), İstanbul.
- Yeldan, E., Taşçı K., Voyvoda E, Özsan, M.E. (2012) Orta Gelir Tuzağından Çıkış: Hangi Türkiye, Cilt 1: Makro/Bölgesel/Sektörel Analiz, Türkiye Girişimve İş Dünyası Konfederasyonu (TURKONFED), İstanbul.
- Yiping, H., Gou, Q., Wang X. (2013) Institutionsandthe Middle-Income Trap: Implications of Cross-Country Experiences for China, Conference On China, Inequality, Growthand Middle-Income Trap, China Economic Research Center, July 1-2, 2013, Beijing.
- Woo, W. T. (2012) China Meetsthe Middle Income Trap: The Large Potholes in the Road to Catching-Up, Journal Of Chinese Economic and Business Studies, 10(4), 313-336.
- World Bank.(2013) World Development Report 2013, http://data.worldbank.org.
- ISSN: 1302-9975
- Başlangıç: 2001
- Yayıncı: Akdeniz Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Beklenen ve Beklenmeyen Para Politikası Kararlarının Hisse Senetleri Fiyatları Üzerindeki Etkileri
Türkiye’de Bölgesel Farklılaşmadan Orta Gelir Tuzağına Çıkarımlar
Ümit K. SEYFETTİNOĞLU, Mehmet ZANBAK
Mutluluğun Türkiye’deki Belirleyenlerinin Zaman İçinde Değişimi
Elektronik Ağızdan Ağıza İletişimin Pazarlama Literatüründeki Önemi
Meltem Yetkin ÖZBÜK, Şafak AKSOY
Türkiye’de Ev Dışı Gıda Tüketiminde Kuşak Etkisi: Double Hurdle Yaklaşımı