Mutluluğun Türkiye’deki Belirleyenlerinin Zaman İçinde Değişimi

Mutluluk ve yaşam memnuniyeti kavramları öteden beri değişik tarihsel süreçlerde tartışılmış, psikolojik ve sosyolojik kökenlerinin yanı sıra iktisadi anlamda da düşünülmüştür. Mutluluk, sosyal ve fiziksel çevre, sosyo-demografik ve ekonomik etkenler, insanların yaşadıkları ülkenin durumu gibi birçok faktörden etkilenmektedir. Mutluluk kişiden kişiye farklılık gösterebileceği gibi, ülkeden ülkeye ve uygulanan sistemden sisteme de farklılık gösterebilmektedir. Bu çalışmada Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan “Yaşam Memnuniyeti Araştırması” anket verileri kullanılarak 2004 ve 2014 yıllarında Türkiye’de, mutluluk düzeyi ile hanehalkı geliri, yaşı, cinsiyeti, eğitim durumu, sağlık memnuniyeti, refah düzeyi ve hanehalkının elde ettiği gelirle ihtiyaçlarını karşılama düzeyi gibi ekonomik ve sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişki sıralı logit yöntemiyle analiz edilmiştir. Bulgular Türkiye’de aradan geçen zamanda erkeklerin mutluluk düzeylerinin arttığını, insanların yaşlandıkça daha mutlu olduklarını ve evli insanların mutluluk düzeylerinin azaldığını göstermektedir.

Change in The Determinants of Happiness in Turkey Over Time

The concepts of happiness and life satisfaction have been debated in various historical processes. Happiness is influenced by many factors such as social and physical environment, socio-demographic and economic factors, and the state and the country lived. Level of happiness may vary depend on person, country and even the governmental system applied. In this study, “Life Statistaction Survey” conducted by the Turkish Statistical Institute for 2004 and 2014 have been used in order to analyze the relationship between the level of hapinness and other economic andsocio-demographic factors such as income, age, gender, education level, health satisfaction etc. The Ordered Logit Model has been utilized to determine the magnitudes of the relationships, ifexist. The results indicate that the level of happiness of men increases over time, older people are much happier and level of happiness of married people decreases in Turkey in the intervening time.

___

  • Akın, H. ve Şentürk, E. (2012) Bireylerin Mutluluk Düzeylerinin Ordinal Lojistik Regresyon Analizi ile İncelenmesi. Öneri, 10(37):183-193.
  • Amemiya, T. (1981) “Qualitative Response Models: A Survey”, Journal of Economic Literature,19(4):1483-1536.
  • Borooah V.K. (2006) How much happiness is there in the world? A cross-country study, Applied Economics Letters,13(8):483-488.
  • Bozkuş, S. Çevik, E. ve Üçdoğruk, Ş. (2006) Subjektif Refah ve Mutluluk Düzeyine Etki Eden Faktörlerin Sıralı Logit Modeli ile Modellenmesi: Türkiye Örneği. İstatistik Araştırma Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara, ss.93-11.
  • Clark, A. E. ve Oswald, A. J. (1996) Satisfaction and Comparison Income. Journal of Public Economics, (61):359-381.
  • Çirkin, Z. (2015) Gelir ve Mutluluk Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Demaris, A. (1995) A Tutorial in Logistic Regression. Journal of Marriage and Family.57(4):956-968.
  • Diener, E. ve Seligman, M.E.P. (2004) Beyond Money Toward an Economy of Well-Being, American Psychological Society, 5(1): 1-31.
  • Dumludağ, D. Gökdemir, Ö. ve Giray, S. (2015) Income Comparison, Collectivism and Life Satisfaction in Turkey. Quality& Quantity. doi:10.1007/s11135-015-0185-1.
  • Ekici, T. ve Köydemir, S. (2014) Social Capital, Government and Democracy Satisfaction, and Happiness in Turkey: A Comparison of Surveys in 1999 and 2008. Social Indicators Research, 2014(118):1031-1053.
  • Gökdemir, Ö. (2011) Mutluluk ve İktisadi Parametreler Üzerine Bir İnceleme, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Graham, C. (2005) “The Economics of Happiness, Insights on Globalisation from a Novel Approach”,World Economics, 6(3):41-55.
  • Helliwell, J. F. (2003) How’s life? Combining individual and national variables to explain subjective well-being. Economic Modelling, 20, 331-360.
  • Kahneman D. ve Deaton A. (2010) High Income Improves Evaluation of Life But Not EmotionalWell-being. Proceedings of the National Academy of Sciences in the UnitedStates of America, 107, 16489 –16493.
  • Kanten, P., Yeşiltaş, M. ve Akdağ, G. (2014) Kariyer Engellerinin Mutluluk Üzerindeki Etkisinde Kariyer Motivasyonunun Rolü: Otel İşletmelerinde Kadın İşgörenler Üzerine Bir Uygulama, 15. Ulusal Turizm Kongresi, 13-16 Kasım 2014, Ankara.
  • Kapteyn, A., Smith, J., ve Van Soest, A. (2010) Life Satisfaction. In International Differences in Subjective Well Being, Diener E, Helliwell J E, Kahneman D Eds. Oxford University Press, Oxford
  • King, G., Murray, C.J.L., Salomon, J.A., Tandon, A. (2004) Enhancing the Validity and Cross-cultural Comparability of Measurement in Survey Research, American Political Science Review, 981, 191–207.
  • Long, S.J. (1997) Regression Modelsfor Categoricaland Limited Dependent Variables. Sage Publications. California.
  • Peiro, A. (2006) Happiness, Satisfaction and Socio-economic Conditions: Some International Evidence. The Journal of Economics, 35, 348-365.
  • Sarfati, M. (2005) Rasyonalite ve Neoklasik Kuram, Ekonomik Yaklaşım, 16(57):103-130.
  • Selim, S. (2008) Türkiye’de Bireysel Mutluluk Kaynağı Olan Değerler Üzerine Bir Analiz: Multinominal Logit Model, Ç.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,17(3):345-358.
  • Şeker, M. (2011) Mutluluk Ekonomisi. Sosyoloji Konferansları, 39, 115-140.
  • Şimşir, N. (2013) Türkiye’de Mutluluk Ekonomisinin Belirleyicilerinin Ekonometrik Analizi, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi,50(579):7-22.
  • Tenaglia, S. (2007) Testing Theories on Happiness: A Questionnaire. University of Tor Vergata- Roma, WorkingPaper, 1-44.
  • Veenhoven, R. ve Dumludağ D. (2015) İktisat ve Mutluluk, İktisat ve Toplum Dergisi, (58):46-51.
  • Wildman, J. ve Jones, A.M., (2002) Is It Absolute Income or Relative Deprivation That Leads to Poor Mental Health? A Test Based on Individual-Level Longitudinal Data. Mimeo. University of Newcastle.