İKİLİ VİZE SERBESTLİĞİ ANLAŞMALARININ GELEN TURİST SAYILARINA ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Bu çalışmada Türkiye'nin diğer ülkeler ile imzaladığı vize serbestliği anlaşmalarının, ilgili ülkelerden Türkiye’ye gelen turist sayısını nasıl etkilediği araştırılmıştır. Ülkelerden yönelen turizm talebinin modellenmesinde, talebin üzerinde etkili olduğu düşünülen değişkenler ile birlikte, vize anlaşmaları değişkeni kullanılarak ülkelerin turizm talebi panel veri analizi ile modellenmiştir. 1984-2012 yıları arasında düzenli verileri elde edilmiş Türkiye’nin vize muafiyeti anlaşması bulunan yirmi altı ülkeden Türkiye’ye gelen yıllık turist sayıları, ilgili ülkelerin kişi başı milli gelirleri, Türkiye ile çapraz döviz kuru değerleri, bir gecikmeli turist sayıları ve nüfus büyüme oranları ve ile açıklanmaya çalışılmıştır. Vize anlaşmalarının gelen turist sayılarına etkisini belirlemek için vize değişkeni modele kukla değişkeni olarak eklenmiştir. Dinamik panel veri modelleri tahmin yöntemi olan sapması düzeltilmiş kukla değişkenli EKK yöntemi kullanılmıştır. Anderson ve Hsiao, Arellano ve Bover ve Blundel ve Bond'un tahmincileri başlangıç tahmin değerleri olarak alınmıştır. Araştırmanın son bölümünde ise yapılan vize serbestliği anlaşmalarının, ilgili ülkelerden yönelen turizm talebini olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir ve ülkelerden yönelen turizm talebinin kısa ve uzun dönem dengeleri değerlendirilmiştir

IMPACT OF BILATERAL VISA-FREE AGREEMENTS ON TOURIST ARRIVALS: CASE OF TURKEY

This study analyzes the effects of the visa-free travel agreements on the demand for Turkey inbound tourism during 1984-2012 period among visitors from the related countries. In this paper the variables, considered effective on tourism demand were taken up with visa-free agreement variable to explain the tourism demand of Turkey. First, during 1984-2012 period the number of tourist arrivals to Turkey from 26 countries, which have visa-free travel agreement and regular data could be derived, was tried to explain with the visitors income, bilateral exchange rates, lagged tourist arrivals and population growth rate. Visa variable added to model as dummy variable to determine the impact of the visa-free travel agreement to the tourist arrivals. Second, using dynamic panel data for the period 1984-2012, estimated the quantitative relationship between the volume of visitor arrivals to Turkey and the determinants. And finally it is determined that the visa-free travel agreements have positive effects on the visitor arrivals to Turkey from related countries and evaluated the short and the long run equilibrium levels of tourism demand of Turkey