Etkili Okul Yöneticisinin Epistemolojik İnançları ve Bu İnançların Öğretmenlerin Mesleki Performansına Etkisine İlişkin Öğretmen Algıları

inançları belirlemek ve bu inançların öğretmenlerin mesleki performansına etkisini tespit etmektir. Tarama modeli ve nicel yöntemlerin kullanıldığı araştırmanın örneklemini 2015-2016 eğitim ve öğretim yılında Denizli'nin Merkezefendi ve Pamukkale ilçelerindeki devlet ortaokullarında görev yapan 345 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmanın amacı doğrultusunda uyarlanan ve 35 maddeden oluşan "Epistemolojik İnanç Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel ve vardamsal istatistik teknikleri kullanılmıştır. Öğretmenler, etkili okul yöneticilerinin; bir olaya ilişkin hemen karar vermeden önce durumu birkaç kez ele alarak iyice anlayan, mesleki gelişime yardımcı olacak uygulamaları destekleyen, bilimsel ve özgün düşünceleri önemseyen, gereken çaba harcanırsa zor durumların üstesinden gelineceğine inanan, okunan şeylerin doğruluğunu sorgulayan ve sözcüklerin tek anlamının olmayacağını düşünebilen kişiler olmasını beklemektedirler. Etkili okul yöneticilerinin, yüksek epistemolojik inanca sahip kişiler olması beklenmektedir. Epistemolojik inancı yüksek okul yöneticilerinin öğretmenlerin mesleki performanslarına olumlu bir katkı sağladığı söylenebilir. Öğretmenler, etkili okul yöneticilerinin ayrıntılara çok takılıp kalan, zor bir durumla karşılaşıldığında daha tecrübeli birine danışmaktan çekinen, sadece nitelikli bir sonuca ulaşılan işlerden hoşlanan kişiler olmasını istememektedir. Öğretmenlerin, etkili okul yöneticisinin sahip olması gereken epistemolojik inançlara yönelik algıları kıdem yıllarına göre değişmektedir. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda, okul yöneticileri başta olmak üzere okul kültürünün diğer bileşenleri elde edilen sonuçlar hakkında bilgilendirilebilir.

The Epistemological Beliefs of Effective School Administrator and the Effect of These Beliefs on the Teachers' Professional Performance

The aims of this study are to determine epistemological beliefs of effective school administrators and the effect of these beliefs on teachers' professional performance according to teachers' perceptions. Survey model and quantitative methods were used in this study. The study's sample was consisted of 345 teachers who are working in state schools in Merkezefendi and Pamukkale districts of Denizli during 2015-2016 education year. As the research data collection tool in the study, epistemological beliefs scale adapted for the purposes of study and consisting of 35 items was used. In this research, descriptive and inferential statistical techniques were used to analyze the data. Teachers expect that effective school administrators are the persons who understand efficiently as considering a situation several times before they suddenly make a decision about it, support activities that helping professional development, care about scientific and original ideas, believe to overcome the difficult situation if necessary efforts are spent, question accuracy of what they read and think that words haven't a single meaning. Effective school administrators are expected to be persons who have high epistemological beliefs. It is said that effective school administrators who have high epistemological beliefs may make a positive contribution to the teachers' professional performance. Teachers don't expect that effective school administrators are the persons who dealing with details of something too much, be afraid to seek advice of someone who is more experienced when they face with a difficult situation, and like works only reaching a qualifying results. Teachers' perceptions about epistemological beliefs of effective school administrators vary to their year of seniority. According to the results of the study, people in school culture may be informed about these results.

___

Aksan, N. ve Sözer, M. A. (2007). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 31-50.

Babalık, F. C. (2005). Mühendisler için ergonomi işbilim. Ankara. Nobel Yayın Dağıtım.

Bacanlı Kurt, C. (2010). Öğretmenlerin epistemolojik inançları ve değişime direnme tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs Prentice Hall.

Baştepe, İ. (2009). Etkili okulun eğitim öğretim süreci ve ortam boyutlarının nitelikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 8 (29), s. 76-83.

Barnard, C. I. (1966). The function of the exucitive. Massachusetts Harvard Universty Press, Cambridge.

Baxter Magolda, M. B. (1992). Knowing and reasoning in college: Gender related patterns in students' intellectual development. San Francisco: Jossey-Bass.

Belenky, M. F., Clinchy, B. M., Goldberger, N. R., ve Tarule, J. M. (1986). Women's ways of knowing: The development of self, voice and mind. USA: Basic Books

Bentley, T. (1999). İnsanları motive etme (Çeviri Yıldırım, O.). İstanbul: Hayat Yayınları.

Boden, C. J. (2005). An exploratory study of the relationship between epistemological beliefs and self-directed learning readiness (Doctoral Thesis). Kansas State University, USA.

Bolton, T. (1997). Human resource management: An introduction. Massachusetts: Blackwell Publishers.

Born, D. (1998). Fransız eğitim sisteminde tarih, coğrafya ve yurttaşlık bilgisi tasarımı ve bu tasarımın yurttaşın oluşumuna katkısı dersimiz yurttaşlık (Çeviri İlgaz, T.). Kesit Yayıncılık, İstanbul.

Buehl, M. M. ve Alexander, P. A. (2001). Beliefs About Academic Knowledge. Educational Psychology Review, 13(4), 385-418.

Büyüköztürk Ş., Kılıç Çakmak, E,. Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (11.Baskı). Pegem Akademi, Ankara.

Demirel, A. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının cinsiyete, akademik başarıya ve sınıf düzeylerine göre incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.

Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik inanç ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları, 8, 111-125.

Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2005). Epistemolojik inanç ölçeğinin faktör yapısının yeniden incelenmesi, cinsiyet ve öğrenim görülen program türüne göre epistemolojik inançların karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları, 18, 57-70.

Drucker, P. (1992). The effective executive. New York: Harper and Row.

Eroğlu, S. E. ve Güven, K. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Epistemolojik İnançlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 295-312.

Ertekin, E., Dilmaç, B., Delice, A. ve Aydın, E. (2009). Teacher trainees' epistemological beliefs: Effects of gender, institution, and discipline (Mathematics/Social Sciences). The New Educational Review, 18(2), 184-196.

Evcim, İ. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin epistemolojik inanışlarıyla, fen kazanımlarını günlük yaşamlarında kullanabilme düzeyleri ve akademik başarıları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Fayol, H. (1916). Administration industrielle at generale. Dunos, Paris.

Gay, L. R., ve Airasian, P. (2000). Educational research: Competencies for analysis and application (6th Edition). Upper Saddle River, NJ: Merrill/Prentice Hall.

Güven, M. ve Belet, Ş. D. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançları ve biliş bilgilerine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 9(1), 361-378.

Helvacı, M. A. ve Aydoğan, İ., (2011). Etkili okul ve etkili okul müdürüne ilişkin öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (4), s. 41-60.

Herzberg, F. (1966). Work and the nature of man. Cleveland: World Publishing Company.

Hofer, B. ve Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning. Review of Educational Research, 67(1), 88-144.

Izgar, H. ve Dilmaç, B. (2008). Yönetici adayı öğretmenlerin öz-yeterlik algıları ve epistemolojik inançlarının incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20), 437-446.

Jonassen, D. H. (2000). Toward a design theory of problem solving, educational technology. Research and Development, 48 (4), 63- 85.

Kaplan, A. Ö. (2006). Fen bilgisi öğretmen adaylarının epistemolojik inanışlarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamasındaki yansımaları: Durum Çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları, Ankara.

Karhan, İ. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin epistemolojik inançlarının demografik özelliklerine ve bilgi teknolojilerini kullanma durumlarına göre incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

King, P. M. ve Kitchener, K. S. (1994). Developing reflective judgment: Understanding and promoting intellectual growth and critical thinking in adolescents and adults. San Francisco: Jossey-Bass.

Koray, Ö. ve Çil, H. (2006). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve eleştirel düşünme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Muğla Üniversitesi, Muğla, Turkey, 13-15 Eylül.

Kuhn, D. (1991). The skills of argument. Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press.

Meral, M., ve Çolak, E. (2009). Öğretmen adaylarının bilimsel epistemolojik inançlarının incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27. http://dergi.omu.edu.tr/index.php/EDUCATION/ adresinden 10.5.2015 tarihinde edinilmiştir

Oberg, A. ve Underwood, S. (1992). Facilitating teacher self-development; Reflections on experience. In Hargreaves, A. and Fullan, M.G. (Eds.), Understanding teacher development, Teachers College Press, New York, pp. 162¯177.

Perry Jr., W. G. (1968). Patterns of development in thouhht and values of students in a liberal arts college: A validation of a scheme (Final Report Project No. 5-0825, contract No, SAE-8873). Cambridge, MA: Bureau of Study Counsel, Harvard University.

Perry, W. G. (1970). Forms of intellectual and ethical development in the college years. New York: Holt, Rinehart and Winston.

Reese, S. (2010). Bringing effective professional. Techniques, 85(6), 38-43.

Scheerens, J. ve Stoel, W. (1988). Development of theories of school effectiveness. Annual Meeting of American Educational Research Association, New Orleans, s. 1-28.

Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82 (3), 498-504

Schommer, M. (1993). Epistemological Development and academic performance among secondary students. Journal of Educational Psychology, 85(3), 406- 411.

Schommer, M. (1998). The influence of age and education on epistemological beliefs. British Journal of Educational Psychology, (68)4, 551-561.

Schommer Aikins M. (2002). An Evolving theoretical framework for an epistemolojcal belief system, personal epistemology: The Psychology of beliefs about knowledge and knowing (ed. Hofer, Barbara K., Paul R. Pintrich). Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Assosiates; 103- 118.

Schommer Aikins M., Duell O. K. ve Barker S., (2003). Epistemological beliefs across domains using biglan's classification of academic disciplines. Research in Higher Education, 44(3), 347-366.

Silins, H. C., Mulford, W. R. ve Zarins, S. (2002). Organizational learning and school change. Educational Administration Quarterly, 38 (5), 613-642.

Simon, H. (1967). Yönetimde karar verme bilimi. Amme İdaresi Bülteni.

Stogdill, R. M. (1948). Personal factors associated with leadership: Survey of literature. The Journal of Psychology, 25, 35-71.

Sweeney, J. (1982). Teacher dissatisfaction on the rise: Higher level needs unfulfilled. Education, 102(2), 203-208.

Terzi, A. R. (2005). Üniversite öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inançları üzerine bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 298-311.

Tsai, C. C. (2007). Teachers' scientific epistemological views: The coherence with instruction and students' views. Science Education, 91, 222-243.

Yılmaz, Y. (2014). İlk ve ortaokul öğretmen ve yöneticilerinin epistemolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Yılmaz, H. ve Şahin, S. (2011). Pre-service teachers' epistemological beliefs and conceptions of teaching. Australian Journal of Teacher Education, 36(1), 73-88.