Özer KURT, Onur ŞAHİN, Önder Bayram ÇOBAN

Muş İli Merkez İlçesi Sığırcılık İşletmelerinde İneklerin ve Buzağıların Beslenmesi Açısından Mevcut Durum ve Çözüm Önerileri

Öz Bu araştırma, Muş İli Merkez ilçedeki sığırcılık işletmelerinde ineklerin ve buzağıların beslemesi açısından mevcut durumlarının belirlenmesi ve çözüm önerilerinin ortaya konulması amacıyla yürütülmüştür. Araştırma materyalini, 2019 yılında Muş ili merkez ilçeye bağlı 28 köyde 138 adet sığırcılık işletmesi oluşturmuştur. Araştırmaya konu olan köyler Hızlı Kırsal Değerleme yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Çiftlik sahipleri ile yem temini, yemin depolanması, ineklerin beslenmesi, buzağıların bakım ve beslenmeleri, ağız sütü miktarı, sütle besleme süresi, buzağı emzirme yöntemi konularında karşılıklı anket çalışması yapılmıştır. İşletmelerde buzağı beslemede, doğal emzirme ve biberonla emzirme olmak üzere iki yöntemin kullanıldığı tespit edilmiştir. Doğal emzirme ve biberonla emzirme yöntemlerini kullanan işletmelerin oranları sırasıyla; % 84.1 ve % 15.9 hesaplanmıştır Biberon yöntemini kullanan 22 işletmede buzağıya ilk 24 saat içerisinde ve toplamda verilen kolostrum (ağız sütü) miktarları sırasıyla; 1.32±0.10 litre ve 4.14±0.18 litre olarak hesaplanmıştır. Normal sütle besleme döneminde buzağıya içirilen ortalama günlük süt miktarı ve ortalama sütle besleme süresi ortalamaları sırasıyla; 5.41±0.28 litre ve 18.75±0.42 hafta olarak belirlenmiştir. İhtiyaç duyulan kaba yem temini açısından yapılan değerlendirmede, çiftliklerin % 25.4'ü kendisinin ürettiği, % 23.9'u çiftlik dışından satın aldığı ve % 50.7'si ise, her iki yöntemi kullandığı tespit edilmiştir. Ele alınan işletmelerin %98.6’sı yonca ve çayır otunu patoz makinesinden geçirerek saman şeklinde işletmede dışarıda depoladıkları belirlenmiştir. Fabrika karma yemi kullanan işletmelerin oranı %67.4 olarak tespit edilmiştir. Bu çiftliklerde karma yemle besleme yalnızca süt yemi olarak ineklere buzağılamayı izleyen bir aylık dönemde yapılmaktadır. İnek başına yedirilen ortalama süt yemi miktarı 3.38±0.17 kg olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İnek, Buzağı, Besleme, Kolostrum

PDF

___

Akkuş, Z. (2009). Konya ilindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Konya.
Anonim (2020a). Hayvancılık istatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=101&locale= tr (Erişim tarihi: 05.05.2020).
Anonim (2020b). Soy kütüğü ve ön soy kütüğü kayıtları. https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/Sag MenuVeriler/HAYGEM.pdf (Erişim tarihi: 19.11.2020).
Armstrong, C.W.B. (1969). The value of pail-fed versus teat-fed whole milk or skim-milk to brown swiss calves. Dairy Science Abstract, 31(10), 3823.
Bakan, Ö., & Aydın, R. (2016). Ağrı İli süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo-ekonomik özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(2), 113-122.
Bakır, G., & Kibar, M. (2019). Muş ilinde bulunan süt sığırcılığı işletmelerinin bazı yapısal özelliklerinin Crostabb analiziyle belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22(4), 609-619.
Budağ, C., & Keçeci, Ş.(2013). Van'da büyükbaş hayvan besilerinde kullanılan yemler ve besi şekillerine ilişkin bir anket çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 18(1-2), 48-61.
Cengiz, T., & Çelem, H.(2005). Hızlı Kırsal Değerlendirme yöntemi: Alpagut Köyü örneği. Kafkas Üniversitesi Artvin Orman Fakültesi Dergisi, 6(1-2), 161-170.
Çalış. E. (1999). Çanakkale ili merkez ilçe köylerinde holstein ırkı ithal damızlık süt sığırı yetiştiriciliği yapan işletmelerinin mevcut durum ve sorunları. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
Daş, A., İnci, H., Karakaya, E., & Şengül, A.Y.(2014). Bingöl İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği’ne bağlı sığırcılık işletmelerinin mevcut durumu. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3), 421- 429.
Diler, A., Güler, İ.O., Aydın, R., Yanar, M., & Koçyiğit, R.(2017). Erzurum İli Narman İlçesi sığırcılık işletmelerinde çiftlik yönetimi ve buzağı yetiştirme uygulamaları. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 32(1), 39-45.
Diler, A., Kocyiğit, R., Yanar, M., Aydın, R., Güler, O., & Avcı, M.(2016). Erzurum İli Hınıs İlçesi sığırcılık işletmelerinde sığır besleme uygulamaları üzerine bir araştırma. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31(1), 149-156.
Dou, Z., Galligan, DT., Ramberg, JCF., Meadows, C., & Ferguson, JD,.(2001). A survey of dairyfarming in Pennsylvania: nutrient management practicesand implications. Journal of DairyScience, 84(4), 966- 973.
Fulwider, W.K., Grandini T., Rollini, BE., Engle, T.E., Dalsted, N.L., & Lamm, W.D. (2008). Survey of dairy management practices on one hundred thirteen North Central and Northeastern United Statesdairies. Journal of Dairy Science, 91(4), 1686- 1692.
Godden, SM., Haines, DM., & Hagman, D. (2009). Improving passive transfer of immunoglobulins in calves. I: dose effect of feeding a commercial colostrum replacer. Journal of Dairy Science, 92(4), 1750- 1757.
Górka, P., Kowalski, Z. M., Pietrzak, P., Kotunia, A., Jagusiak, W., & Zabielski, R. (2011). Is rumen development in newborn calves affected by different liquid feeds and small intestine development. Journal of Dairy Science, 94(6), 3002-3013.
Khammouma-Camoux, M. (1972). Cold milk substitutes. Revue de Medecine Veterinaire, 13(12), 1577-1588.
Khan, M. A., Lee, H. J., Lee, W. S., Kim, H. S., Ki, K. S., Hur, T. Y., & Choi, Y. J. (2007). Structural growth, rumen development, and metabolic and immune responses of Holstein male calves fed milk through step-down and conventional methods. Journal of Dairy Science, 90(7), 3376-3387.
Koçyiğit, R., Diler, A., Yanar, M., Güler, O., Aydın, R., & Avı, M. (2015). Erzurum İli Hınıs İlçesi sığırcılık işletmelerinin yapısal durumu: çiftlik yönetimi ve buzağı yetiştirme uygulamaları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(4), 85-97.
Koyuncu, M., & Karaca, M. (2018). Buzağılarda yaşama gücünün anahtarı;“kolostrum”. Hayvansal Üretim, 59(1), 67-78.
Özyürek, S., Koçyiğit, R., & Tüzemen, N. (2014). Erzincan ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri: Çayırlı ilçesi örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(2), 19-26.
Soyak, A., Soysal, M. İ., & Gürcan, E.K. (2007). Tekirdağ ili süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri ve bu işletmelerdeki siyah alaca süt sığırlarının çeşitli morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(3). 297-305.
Soysal, M. İ., & Özder, M. (2004). Türkiye’de süt sığırcılığı ıslah çalışmaları. Hayvancılık Sempozyumu, 12-15.
SPSS (2012). Analysis without Anguish: Version 20 for Windows. John Wiley and Sons Australia. Şahin, O., (2000). Bolu ilinde sığır yetiştiriciliğinin yapısı. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
Şeker, İ., Tasalı, H., & Güler, H., (2012). Muş ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26(1), 09-16.
Tunç, M. A. (2019). Erzurum ili Narman ilçesi süt sığırcılığı işletmelerinde kolostrum kullanım alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 5(2), 383-391.
Ünalan, A., Serbester, U., Çınar, M., Ceyhan, A., Akyol, E., Şekeroğlu, A., Erdem, T., & Yılmaz, S. (2013). Niğde ili süt sığırcılığı işletmelerinin mevcut durumu, başlıca sorunları ve çözüm önerileri. Türk Tarım– Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1(2), 67-72.
Vasseur, E., Borderas, F., Cue, R.I., Lefebvre, D., Pellerin, D., Rushen, J., & De Passillé, A.M, (2010). A survey of dairy calf management practices in Canada that affect animal welfare. Journal of Dairy Science, 93(3), 1307-1316.
Weaver, D. M., Tyler, J. W., VanMetre, D. C., Hostetler, D. E., & Barrington, G. M. (2000). Passive transfer of colostral immunoglobulins in calves. Journal of Veterinary Internal Medicine, 14(6), 569-577.