Döllenme ile hasat önü dönemi arasındaki sulamaların ‘Tombul’ fındık çeşidinde bazı kimyasal ve teknolojik özelliklere etkisi

Öz 2015 ve 2016 yıllarında yürütülen bu çalışmada farklı damla sulama uygulamalarının ‘Tombul’ fındık çeşidinde bazı kimyasal ve teknolojik özellikler üzerine etkisi araştırılmıştır. Çalışmada döllenme sonu-meyve tutumu, tohum taslağı-embriyo gelişimi ve hasat önü dönemleri esas alınarak 3 farklı sulama programı uygulanmıştır. Birinci program her üç dönemde sulama, ikinci program sadece tohum taslağı-embriyo gelişimi döneminde sulama ve üçüncü program tohum taslağı-embriyo gelişimi ve hasat önü döneminde sulama olup sulama yapılmayan da kontrol gurubu olarak planlanmıştır. Sonuç olarak, ‘Tombul’ çeşidinde, incelenen parametreler dikkate alındığında, protein oranına sulamadan ziyade yıl etkisinin daha belirgin olduğu, oleik asit oranına sulamaların pozitif etki yaptığı, linoleik asit ile palmitik asidin yıllara göre sulamalardan farklı etkilendiği, sulanan fındıkların yağlarındaki oksidatif stabilite değerinin (ransimat) daha yüksek olduğu, genel olarak sulamaların kabuk kırılma direncine belirgin bir etkisinin olmadığı ve incelenen diğer parametrelere sulamaların önemli etki yapmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Fındık, ‘Tombul’, Kimyasal, Sulama, Teknolojik

PDF

___

Ağar, İ.T., Kafkas, S., Balıkçı, Ö., 1995. Türk fındık çeşitlerinde derim zamanında, iç ve kabuklu halde soğukta depolandıktan sonra yağ içerikler ve yağ asitleri karakteristikleri. Türkiye II. Ulusal Bahçe bitkileri Kongresi. 3-6 Ekim 1995, Adana, Cilt I (Meyve), Sayfa: 499-504.
Akçin, Y., 2018. Damla sulama yönteminde farklı sulama uygulamalarının ‘Tombul’ fındık çeşidinde depolama kalitesine etkileri. Ordu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ordu.
Amini-Noori, F., Ziarati, P., 2015. Chemical composition of native hazelnut (Corylus avellana L.) varieties in Iran, association with ecological conditions. Biosciences Biotechnology Research Asia, 12(3): 2053-2060.
Anonim, 1990. (TS EN ISO 3960). This standard specifies a method for the determination of the peroxide value of animal and vegetable fats and oils.
Anonim, 1997. ISO 6886:1997. Animal and vegetable fats and oils-determination of oxidation stability (accelerated oxidation test). International Organization for Standardization, Geneva, Switzerland.
Anonim, 2000a. Official methods of analysis of AOAC international (17th ed.). Gaithersburg, MD: AOAC International. Ash by direct analysis (method 940. 26).
Anonim, 2000b. Official methods of analysis of AOAC international (17th ed.). Gaithersburg, MD: AOAC International. Percentages of moisture by vacuum oven (method 934.06)
Anonim, 2000c. Official methods of analysis of AOAC international (protein by Kjeldahl nitrogen (method 920.152)).
Anonim, 2000d. The total fat content was determined in accordance with the method of the Association of Official Analytical Chemists methods total fat by Soxhlet extraction (method 920.39C)
Balz, M., Schulte, E., Their, H. P. 1992. Trennung von tocopherolen und tocotrienolen durch HPLC. Fat Science Tehnologi, 94: 209–213.
Bignami, C., Cristofori, V., Troso, D., Bertazza, G., 2005. Kernel quality and composition of hazelnut (Corylus avellana L.) in central Italy. Acta Horticulturae, 686: 477-484.
Bignami, C., Cristofori, V., Ghini, P., Rugini, E., 2009. Effects of irrigation on growth and yield components of hazelnut (Corylus avellana L.) in central Italy. Acta Horticulturae, 845: 309-314.
Bostan, S. Z. 1998. Bazı önemli fındık çeşitlerinde tohum taslağı gelişimi üzerine bir araştırma. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 22: 295-298.
Bostan, S.Z., 1999a. Fındıkta kabuk kırılma direncinin rakım, meyve nem içeriği ve illere göre değişimi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 30(1): 11-14.
Bostan, S.Z., 1999b. Fındıkta kabuk kırılma direnci ile diğer bazı meyve özellikleri arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma. Bahçe, 28 (1-2): 21-27.
Bostan, S.Z. İslam, A., 1999. Ordu’da yetiştirilen Tombul ve Palaz fındık çeşitlerinde beyazlama oranı üzerine farklı sıcaklık ve sürelerin etkileri. Karadeniz Bölgesi Tarım Sempozyumu, 4-5 Ocak 1999, Bildiriler, cilt-2: 537-546.
Bostan, S.Z., 2009. The Interrelationships among hazelnut production and yield with some important climatic data in Giresun province (Northern Turkey). Acta Horticulturae, 825: 413-419.
Bostan, S.Z., Tonkaz, T., 2013. The effects of arid and rainy years on hazelnut yield in the Eastern Black Sea region of Turkey. “24th International ScientificExpert Conference on Agriculture And Food Industry”. 25-28 September 2013, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina. Proceedings: 467-470.
Botta, R., Richardson, D., Suwanagul, A., Sanz, C.L., 1994. Hazelnut varity organic acids, sugars, and total fatty acids. Acta Horticulturae, 351: 693-699.
Cristofori, V., Ferramondo, S., Bertazza, G., Bignami, C., 2008. Nut and kernel traits and chemical composition of hazelnut (Corylus avellana L.) cultivars. Journal of the Science of Food and Agriculture, 88:1091-1098.
Cristofori, V., Muleo, R., Bignami, C., Rugini, E., 2014. Long term evaluation of hazelnut response to drip ırrigation. Acta Horticulturae, 1052: 179-185.
Çetiner, E., 1976. Karadeniz fındık bölgesi özellikle Giresun ve çevresinde ‘Tombul’ çeşidi üzerinde seleksiyon çalışmaları ile bunları tozlayıcı yuvarlak tiplerin seçimi üzerinde araştırmalar. Ege Bölge zirai Araştırma Enstitüsü (Doktora Tezi), 174 sayfa, İzmir.
Dias, R., Siva, A.P., Carvalho, J.L., 2005. Effect of irrgation on physiological and biochemical traits of hazelnuts (Corylus avellana L.). Acta Horticulturae, 686: 201- 206.
Ghirardello, D., Zeppa, G., Rolle, L., Gerbi, V., Contessa, C., Valentini, N., Botta, R., Griseri, G., 2014. Effect of different storage conditions on hazelnut quality. Acta Horticulturae, 1052(1):315-318.
Külahçılar, A., Tonkaz, T., Bostan, S.Z., 2018a. Effect of irrigation regimes by mini sprinkler on chemical composition of Tombul hazelnut kernels. International Journal of Environmental Trends, 2 (2):57-60.
Külahçilar, A., Tonkaz, T., Bostan, S.Z., 2018b. Effect of irrigation regimes by mini sprinkler on yield and pomological traits in ‘Tombul’ hazelnut. Acta Horticulturae, 1226: 301-307.
Nalbant, M., 1990. Fındık kabuğunun sıkıştırma ve çarptırma yöntemiyle kırılması. OMÜZF Dergisi, 5(1-2): 115-130.
Ozdemir, F., Akinci, I., 2004. Physical and nutritional properties of four major commercial Turkish hazelnut varieties. Journal of Food Engineering, 63: 341-347.
Pınar, Y., Beyhan, M.A., 1990. Samsun ve Ordu yöresinde fındık tarımının mekanizasyon durumu. OMÜZF Dergisi, 5(1-2): 99-114.
Sushchik, N. N, Gladyshev, M. I., Moskvichova. A. V., Makhutova O. N., Kalachova G. S. 2003. Comparision of fatty acid composition in major lipid classes of the dominant benthic invertebrat es of the Yenisei river. Comp. Biochem. Physiol, 134: 111-122.
Şahin, İ., Erkut, A., Öztek, L., Üstün, Ş., Oysun, G., 1990. Orta ve Doğu Karadeniz bölgesinde yetiştirilen fındık çeşitlerinin teknolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayınları, No: 63, Samsun, 54 sayfa.
Tonkaz, T., Bostan, S. Z., 2010. Giresun ili standardize yağış indeksi değerlerinin fındık verimi ile ilişkilerinin incelenmesi. I. Ulusal Sulama ve Tarımsal Yapılar Sempozyumu Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 27-29 Mayıs 2010, Kahramanmaraş. Cilt I, Sayfa: 362-369.