Bingöl ilindeki etlik piliç işletmelerinin teknik özellikleri

Öz Bu araştırma, Bingöl ilindeki etlik piliç yetiştiriciliğinin teknik özelliklerinin incelenerek, sorunlarının tespit edilmesi ve çözüm önerilerinin getirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma materyalini toplam 9 adet broiler işletmesi oluşturmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, işletmelerin tamamında mülkiyetin kendilerine ait olduğu ve 1-2 adet kümesten oluştuğu saptanmıştır. İncelenen işletmelerde mevcut kapasite 30 042 adet/devir, kapasite kullanım oranı ise %82.7 olarak belirlenmiştir. Üreticilerde yaş ortalaması 50.3, %44.5’i ilkokul mezunu ve tamamının deneyim süresi 3-4 yıl olarak hesaplanmıştır. Kümeslerin tamamında askılı yuvarlak yemlik tipinin ve damlalıklı nipel suluk tipinin kullanıldığı saptanmıştır. İncelenen kümeslerde ısıtma materyali olarak %80 oranında kömür, havalandırmada ise %80 oranında fan kullanıldığı gözlenmiştir. Kümeste m²’ye konulan hayvan sayısı 12 adet, hayvan başına tüketilen yem ortalama 3.9 kg ve 40-45 günlük canlı ağırlık ortalaması 2.1 kg olarak belirlenmiştir. İncelenen kümeslerde kullanılan canlı materyal dış kaynaklı hibrit olup, bir dönemdeki ölüm oranı %5-6 civarındadır. Bingöl ili broiler yetiştiriciliğinin Türkiye geneline benzer biçimde sözleşmeli yetiştiricilik koşullarında gerçekleştiği görülmüştür. Bingöl ili broiler yetiştiricilerinin temel sorunlarının daha çok yem ve hastalıklar konusunda olduğu sonucuna varılmıştır. Üretimi artırmak ve ildeki yetiştiricilerin sorunlarının çözümü için, üreticilerin hastalıklar konusunda eğitilmesi ve yem temini konusunda desteklenmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Bingöl, broiler işletmesi, üretici, bakım-besleme, kapasite

PDF

___

Açıl, F., 1966. Türkiye Tavukçuluğunun İktisadi Cephesi. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No: 252, Ankara s.100.
Alagöz, T., 1983. Çukurova Bölgesinde Tavukçuluk İşletmelerinde Kümeslerin Durumu, Özellikleri Ve Bölge İklim Koşullarına Uygun Planlarının Geliştirilmesi Üzerinde Bir Araştırma. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Kültür teknik Anabilim Dalı (Doktora Tezi), Adana. 1983 s. 65 Adana.
Anonim, 2016. Kanatlı hayvancılık sektör raporu. http://fka.gov.tr (erişim tarihi: 15.09.2018).
Arıç, H., 1996. Çukurova Bölgesi Broiler (Broiler) Yetiştiriciliğinin Yapısı Ve Sorunları. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. s. 45 Adana.
Ayhan, V., Açıkgöz, Z., Özkan, K., Altan, Ö., Altan, A., Özkan, S., Akbas, Y., 2000. Farklı düzeyde besin madde içeren değişik formdaki karma yemlerin yüksek yaz sıcaklarında etlik piliç performansı ve karkas özellikleri üzerine etkileri. Turk J Vet Anim Sci, 24: 297–306.
Balce, A.O., Demir, S., 2007. İstatistik Ders Notları, Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ekonometri Bölümü, Denizli.
BESD BİR, 2016. Beyaz et sanayicileri ve damızlıkçıları birliği derneği, 2016 verileri http://www.besdbir.org (erişim tarihi: 15.09.2018)
Boyraz, F.Ö., 2016. Malatya İlindeki Etlik Piliç İşletmelerinin Teknik Ve Yapısal Özellikleri. T.C. Bingöl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Zootekni Anabilim Dalı. S. 81, Bingöl.
Cinemre, H.A., Kılıç, O., 2015. Tarım Ekonomisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No:11, (5.baskı), Samsun.
Çiçekgil, Z., Yazıcı, E., 2016. Türkiye’de tavuk yumurtası mevcut durumu ve üretim öngörüsü. TEAD 2(2): 26-34.
Donar, H., 1994. Adana-Mersin İllerinde Broiler Üretim Ekonomisi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, s. 55, Adana.
Erdem, M., 1996. Tarsus Köy-Tür A. Ş. Bağlantılı Broiler İşletmelerinin Verimlilik Yönünden Karşılaştırılması. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, s.104, Adana.
Esengün, K., 1990. Tokat İlinde Meyve Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Ekonomik Durumu Ve İşletme Sonuçlarını Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Bornova-İzmir.
FAO, 2018. Food And Agrıculture Organızatıon of The United Natıons (FAO), www.fao.org
Gülbahar, A., 1993. Adana İli İlçe Ve Köylerinde Broiler (Broiler) Kümeslerinin Yapısal Yönden Mevcut Özellikleri İle Gelişme Durumlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi, s. 68, Adana.
İkikat Tümer, E., Ağır, H.B., Gürler, D. 2018. Broiler üretiminde üretici memnuniyetini etkileyen faktörler. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(4): 545–550.
İpek, A., Karabulut, A., Canbolat, Ö., Kalkan, H., 2002. Değişik altlık materyalinin etlik piliçlerin verim özellikleri ve altlık nemi üzerine etkileri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2): 137- 147.
Kayral, N., Kayral, G., 1985. Yeni Teknik Tavukçuluk. İnkılap Kitabevi, 3. Baskı, s.491 İstanbul.
Kovan, Ö., Yılmaz, S., Ergül, M., Bozkurt, M., 1991. Yem formunun kasaplık piliçlerde canlı ağırlık artısı ve yem tüketimine olan etkisi. Teknik Tavukçuluk Dergisi, 73: 3-15.
Köse, B., Durmuş, İ., 2014. Ordu ilindeki tavukçuluk işletmelerinin genel yapısı, sorunları ve çözüm önerileri. Akademik Ziraat Dergisi, 3(2): 89-94.
Küçükaydın, H., 1996. Hatay İlindeki Tavukçuluk İşletmelerinin Yapısal Özellikleri, Ekonomik Durumları, Sorunları Ve Çözüm Yolları. Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, s. 48, Hatay.
Nir, I., 1991. Rasyonun fiziksel yapısının (Tekstürünün) etlik piliçlerde performans üzerine etkileri. Uluslararası Tavukçuluk Kongresi 22-25 Mayıs, İstanbul.
Noyan, M., 1996. Niğde Ve Kayseri İlleri Tavukçuluk İşletmelerinin Yapısal Özellikleri, Ekonomik Durumları, Sorunları ve Çözüm Yolları. Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Bölümü Yüksek Lisans Tezi, s. 78, Antakya.
Öztürk, F., Durmuş, İ., 2002. Türkiye’deki tavukçuluk işletmelerinin genel durumu. Tavukçuluk araştırma dergisi, (3)2, (http://arastirma.tarim.gov.tr).
Şahin, A., Yıldırım, İ., 2001. Van ilinde yumurta tavukçuluğu yapan işletmelerin ekonomik analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, (J. Agric. Sci.) 11(2): 57-66.
TAGEM, 2018. Kanatlı Hayvancılık Sektör Politika Belgesi 2018-2022. (https://www.tarimorman.gov.tr). TÜİK, 2017. Türkiye istatistik kurumu. Temel istatistikler, www.tuik.gov.tr, (erişim tarihi: 15.09. 2018).
TÜİK, 2018. Türkiye istatistik kurumu. Temel istatistikler, www.tuik.gov.tr, (erişim tarihi: 15.09. 2018).
Türkyılmaz, K.M., 2006. Aydın ili broyler işletmelerinin yapısal ve teknik durumu üzerine bir araştırma. YYÜ Veteriner Fakültesi Dergisi, 17(1-2): 65-69.
USDA, 2016. U.S. Department of Agriculture www.usda.gov, (erişim tarihi: 15.09.2018).
Yeni, A., 2012. Türkiye Broyler Sektöründe Üretim Kümeslerinin Ekonomik Yapısı Ve Etkinlik Analizi: Doğu Marmara Bölgesi Örneği. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, s. 129, Erzurum.
Yenilmez, F., 2005. Çukurova Yöresindeki (Adana Ve İçel İllerindeki) Broiler Ve Yumurta Tavuğu İşletmelerinin Yetiştiricilik, Teknik Ve Yapısal Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Doktora Tezi, s. 143, Adana.
Yüzbaşı, Ş., 2012. Bandırma İlçesi Kasaplık Piliç İşletmelerinin Yapısal Ve Fonksiyonel Özellikleri. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, s. 116, Ankara.