Reddu’l-hadîs min ciheti’l-metni: dirâseti fî menâhici’l-muhaddisîn ve’l-usûliyyîn

Ülkemizde yapılan metin tenkidi konulu çalışmalarda konunun fıkıh usûlcüleri ve muhaddislere göre tasnif edilmeden ele alındığı görülmektedir. Hadisçiler, Hz. Peygamber’in (s.a.s.) kavil ve fiillerinin kendisine aidiyetini tespit etmeye çalışırken onlardan şer’î hüküm çıkarma konusunu ikinci planda değer-lendirmelerine almışlardır. Tabiî olarak hadisçiler daha çok senedle meşgul olmuşlardır. Bununla birlikte özellikle ilk dönem muhaddislerinin metni ihmal ettikleri iddiası gerçeği yansıtmamaktadır. Fıkıh usûl-cülerinin ise nihâî amacı şer’î bir hükmü tespittir. Dolayısıyla rivâyetlerin sıhhatiyle ilgilinnmekle birlikte yoğunlaştıkları asıl yer metindir. Metin tenkidini konu alan çalışmalar genel olarak, usûlcüler ve muhad-disler arasındaki bu yöntem farklılıklarına satır aralarında değinilmiştir. Bundan dolayı Muʿtez el-Hatîb’in çalışması, fıkıh usûlcülerinin ve muhaddislerin hadislerin reddi konusundaki yöntemlerini sis-tematik olarak ele alması bakımından oldukça kıymet taşımaktadır.

___

  • .Reddu’l-hadîs min ciheti’l-metni: dirâseti fî menâhici’l-muhaddisîn ve’l-usûliyyîn