Çağının Meşrûiyet Kavramları Işığında Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan

XIV.yüzyıl sonlarında Anadolu-Irak ve Azerbaycan’da Türkmen devletlerinin kurulması, Oğuz efsanesinin yeniden canlanmasının işareti olarak algılanabilir. Nitekim bu yeni devletler döneminde ‘’Cengizi’’ meşrûiyet anlayışı yerini ‘’Oğuzcu’’ geleneğe bıraktı. Bu konudaki en önemli değişim Akkoyunlu Uzun Hasan Bey döneminde olmuştur.  Bu makale, Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan Bey’in meşrûiyet düşüncesini dayandırdığı temelleri ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Revival of Oghuz legend can be a trace after 14th century with the establishment of Turcoman states in the area of Anatolia – Iraq and Azerbaijan. Consequently legitimacy of Genghis mentality has been replaced by Oghuz tradition among those new States. The most significant transformation of this subject experienced during the reign of Uzun Hassan, the Sultan of Aqqoyun.  This paper examines that Uzun Hassan Beg interpreted the legitimacy and concepts used by himself linked with this idea.

___

  • Kaynakça
  • A) Arşiv Belgeleri
  • Topkapı Sarayı Arşivi, E. 3128 –11602 -11602-3128 -10727 - 11676-3128 -8344 –9662 – 11485-
  • 8929.
  • B) Kaynaklar ve Tetkikler
  • BARKAN Ö. Lütfi, “Osmanlı Devrinde Ak-koyunlu Hükümdarı Uzun Hasan Beye Ait Kanunlar” Tarih Vesikaları Dergisi, I/2-3, 91-197.
  • BAYKAL B. Sıtkı,1957,” Uzun Hasan’ın Osmanlılara Karşı Kat’i Mücadeleye Hazırlıkları ve Osmanlı-Akkoyunlu Harbinin Başlaması”, Belleten, XXI/82, 261-281.
  • ----------------- ,1964,“Fatih Sultan Mehmed – Uzun Hasan Rekabetinde Trabzon Meselesi”, Tarih Araştırmaları Dergisi,II, 67-81.
  • ERZİ Adnan, 1954,”Akkoyunlu ve Karakoyunlu Tarihi Hakkında Araştırmalar”, Belleten, XVIII/70, 179-201.
  • HINZ W. , 1948, Uzun Hasan ve Şeyh Cüneyd, çev. T. BIYIKLIOĞLU, Ankara.
  • İBN-İ TANGRIBERDİ, 1931,Havadisü’d-Duhar, ed. W. POPPER, Berkeley.
  • İNALCIK Halil, 1959, “ Osmanlılarda Saltanat Veraseti Usulü ve Türk Hakimiyet Telakkisiyle İlgisi”, SBFD, XIV, 69-94.
  • İSFEHANî Fazlullah, Tarih-i Âlem Arâ-yı Eminî, Fatih Ktp. 4431.
  • KEMALPAŞAZÂDE, Tevarih-i Âl-i Osman, VII, Fatih Kütüphanesi 4205.
  • KIRKIL Emin, 1991, Uzun Hasan Bey ve Zamanı, F.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
  • KONYAR Basri, 1936, Diyarbekir Tarihi, II, Ankara.
  • MINORSKY V. , 1942 , “A Civil and Military Review in Fars in 881/1476”, BSOAS, X, - [Turkmenica 3]
  • ,741-778.
  • -----------------, 1955, “The Aq-Qoyunlu and Land Reforms”, BSOAS, XVII, - [Turkmenica 11] –449-462.
  • MÜNECCİMBAŞI, 2103, Sahaifü’l-Ahbar, Esad Efendi Kütüphanesi.
  • SAVORY Roger M., 1960, “The Principal Offices of the Safawid State During the Reign of Ismail I” BSOAS,XXIII 91-105.
  • -----------------, 1961, “The Principal Offices of the Safawid state During the Reign of Tahmasp I” BSOAS, XXIV 65 – 85.
  • SÜMER, Faruk, 1986, “Ak-Koyunlular”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 40 1-37. 43
  • TIHRANÎ, Ebu Bekr, 1962, Kitab-ı Diyar-ı Bekriyye, nşr. N. LUGAL – F. SÜMER, Ankara, 151-152. TURAN Şerafettin,1965,”Fatih Mehmed – Uzun Hasan Mücadelesi ve Venedik”, Tarih Araştırmaları Dergisi, III/4-5, 63-138.
  • WİTTEK, Paul, 1938,The Rise of the Ottaman Empire, London.
  • WOODS, John E., 1976 The Aqquyunlu, Minneapolis&Chicago.
  • YAZICIOĞLU ALİ, 1390, Tarih-i Âl-i Selçuk, Topkapı Sarayı Revan Ktp. No: