Çağdaş İran Edebiyatında Köy Edebiyatı

Coğrafya veya coğrafi bir bölge realist yazarların gözünde özel bir yere sahiptir ve onların eserlerinin temel unsurunu teşkil eder. Bazen yazarlar daha genel bir bölgenin kendine has özelliklerinden gelenek ve göreneklerine, toplumsal sorunlarına özel bir ilgi gösterir. Köy edebiyatı ya da bölge edebiyatı hemen her toplumda edebiyatın en önemli dallarından biri olmuş ve önemli yazarların birçoğu bu konuda eserler kaleme almışlardır. Yerel geleneklere dikkat çekmek, yerel efsaneler, hikâyelerde bölge halkından kişilere yer verilmesi, bölgedeki fakirliğin ön plana çıkarılması ve köylülerin yaşam kültürü, bu akımın öykü yazarları hikâyelerinin ortak özelliklerindendir. Çağdaş İran Edebiyatında Köy Edebiyatı Kısa Öykücülüğü ciddi anlamda H.1330 yıllarında başlamış ve H.1340 ile 1350 yılları arasında en parlak dönemini yaşamıştır. Köy edebiyatı öyküleri genellikle coğrafi bir bölgenin ortak özelliklerinden olan adap, anane, inanç ve kültür gibi özelliklerin daha çok ön plana çıkarılmasıdır. Bunların yanı sıra bölgede yaşanan sosyal problemler de yazarların eserlerinin konusu olmuştur. Biz bu çalışmada İran Çağdaş Edebiyatında önemli bir yere sahip olan köy edebiyatına ve ön plana çıkmış yazarlarından bazılarına ve eserlerine değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Coğrafya, Çağdaş İran Edebiyatı, Köy Edebiyatı, Gelenek-görenek

Village Literature in Modern Iranian Literature

Geography or a geographical region have a special place in the eyes of realist writers and it constitutes the basic element of their works. Sometimes, writers pay special attention to the traditions, customs and social problems, which are among the specific characters of a region, of a more general region. Village literature or regional literature has been one of the most important branches of the literature in almost every society and lots of important works have been written on this subject. Drawing attention to local traditions, giving place to the local people in local legends and stories, focusing on the poverty of the region and the life culture of the villagers are the common features of the stories of this movement’s writers.Short Story Writing in Village Literature in Modern Iranian Literature has seriously started in (AH) 1330s; has had its most brilliant period between (AH) 1340s and (AH) 1350s. Village literature stories mostly focus on features like manners, traditions, beliefs and culture, which are common features of a geographical region. In addition, the social problems faced in the region have also been among the subjects of the works of the authors.In this study, village literature, some important writers and their works, which have an important place in Modern Iranian Literature, have been mentioned.

Keywords:

Geography, Modern Iranian Literature, Village Literature,

PDF

___

ÂJEND, Y., Edebîyât-i Modern-i İran der Fâsıle-i Do Engılâb, Tahran: İntişârât-i Movlâ, 1397. ÂRMEN, S. İ. ve FÎRÛZÎMENDEMÎ, Ş., “Edebiyât-i Rûstâyî der Romanhâ-yî Arâbî u Farsî; Berresî-yî Tatbikî-yî El-Erz Şerkâvî u Cayî Hâli-yî Sülûç-i Dovlet Âbâdî,” Kavuşnâme-i Edebiyât-i Tatbikî (Mutâle’at-i Tatbikî-yi Meyân-i Arâbî – Farsî), Sal 2, Şomâre-i 7, 1391: 1-18. BÂBÂYÎ, E., Edebiyât-i İklimî, www.pajoohe.ir (18.01.2019). ÇEKİCİ, M., “Sâdık Hîdâyet’in Hayatı, Eserleri ve Eserlerinde İşlediği Ölüm Teması”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2012. FIRÛTEN, A., “Bâztâb-i Enâsûr-i İklimî-yi Cunûb der Eş’âr-i Mohsin Pezişkyân,” Edebiyât-i Engılâb-i İslâmî, Dovre-i Evvel-i Pâyîz, Şomâre 2, 1394: 46-67. HÂTEMÎ, A., Nigâhî be Edebiyât-i Mu’âsır-i İran, Tahran: Neşr-i Elm, 1395. MÎR ÂBİDÎNİ, H., Sed Sâl Dâstânnivîsî-yi İran, Tahran: İntişârât-i Çeşme, 1386. ------------------------, Târîh-i Edebiyat-ı Dâstânî İran, Tahran: İntişârât-i Sohen, 1392. MUŞTÂK MİHR, R. ve SÂDIKÎ-Yİ ŞEHPUR, R., “Vijegîhâ-yî İklimî der Dâstân Nevîsî-yi Şomâl-i İran,” Pejuheşnâme-i Zebân u Edeb-i Fârsî (Goher-i Gûyâ), Sâl 4, Şomâre 4, 1389: 29-56. SÂDIKÎ-Yİ ŞEHPUR, R., “Teşbih der İklim-i Dâstân (Berresi-yî Teşbihat-i İklimî der Dâstânhâ yî Penç Hovze-î İklimî Nevîsi-yî İran),” Dofeslnâme-yi İlmî – Pejuheşî Mutâl’ât Zebânî u Belâgî, Sal 8, Şomâre 16, 1396: 189-222. -----------------------, “Vîjegîhâ-yi İklîmî der Dâstânnivîsi-yi Azerbâycân,” Cestârhâ-yi Novin-i Edebî, Şomâre 192, Bahar, 1392: 77-103.