Ruhal SAMANLI, Doğa Başar SARIİPEK, Tuncay YILMAZ

Birleşmiş Milletlerin Sosyal Koruma İdeolojisi: Genel Bir Değerlendirme

Geçmişten günümüze yaşam koşullarındaki değişim ve dönüşümler, yeni riskleri de gündeme getirmektedir. Her dönemin kendine özgü yapısı ile ilişkili ekonomik, sosyal ve siyasal riskler, sosyal koruma anlayışında da değişikliklere neden olmaktadır. Uluslararası sosyal koruma anlayışının çerçevesini çizen uluslararası söylem ve uygulamalar dönemin şartları altında oluşan düşüncelerin etkisi altında şekillenmektedir. Bu çerçevede uluslararası platformda güçlü ve etkili bir sosyal koruma aktörü olan Birleşmiş Milletlerin Sosyal Koruma anlayışının da değiştiği söylenebilir. Birleşmiş Milletlerin sosyal koruma politikalarının oluşum ve gelişimi teorik ve felsefi bir zeminden bağımsız düşünülemez. Bu bağlamda bu çalışmada, Birleşmiş Milletler (BM) sosyal koruma ideolojisinin genel bir değerlendirilmesi yapılarak BM belgelerinde yer alan sosyal koruma vurgusu, geçirdiği aşamalar ve ideolojik değişimler üzerinde durulacaktır. Sonuç olarak bu değerlendirmeler ışığında; BM sosyal koruma ideolojisinin, insanı odağına alarak temel insan haklarını muhafaza etme anlayışından taviz vermeden, bireysel ve toplumsal ihtiyaçları göz önünde tutarak değişen sosyo-ekonomik koşullara uyum sağlamak için gereken esnekliği de gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Social Protection Ideology of the United Nations: A General Evaluation

Changes and transformations in living conditions have brought about new risks. The risks associated with the unique economic, social and politic structure of each period also lead to changes in the understanding of social protection. International discourses and practices that outline the framework of international social protection take shape under the influence of thoughts considering the conditions of the period. In this sense, it is possible to assert that social protection approach of United Nations, as a strong and effective social protection actor in the international platform, has changed. It is not possible to consider the creation and development of United Nations’ social protection policies without regarding a theoretical and philosophical ground. To this end, after making a general evaluation of the United Nations’ social protection ideology, this study discusses the social protection emphasis in United Nations documents as well as their development paths and changes happened in time. As a result of these considerations, this study reaches the conclusion that United Nations’ social protection ideology shows the necessary flexibility to adapt to changing socioeconomic conditions and takes into account individual and social needs without compromising the understanding of protecting basic human rights.

Keywords:

Social Protection United Nations, Social Risks, Social Policy,

PDF

___

Aktan, C. C., İstiklal Vural (2006). Çok Uluslu Şirketler Global Sermaye ve Global Yatırımlar. Çizgi Kitabevi, Konya.
Alp, S. (2009). Refah Devleti Düşüncesinin Gelişimi ve Bir Liberal Alternatif Olarak Üçüncü Sektör. Maliye Dergisi, Ocak-Haziran Sayı: 156. 265-279.
Bertrand, M. (1995). The UN. As an Organization. A Critique of its Functioning, 349-359
Bierbaum M., Oppel A., Trompt S., Cichon M. (2015), “A Social Protection Floor Index: Monitoring National Social Protection Policy Implementation”, Friedrich-Ebert-Stiftung, Global Policy and Development, 1-26.
Bonnet, F., Ehmke, E., Hagemejer. K. (2010) Social Security in times of Crisis. International Security Review, Vol. 63, 2/2010.
Burns, C, D (1937). The Rise European Liberalism: An Essay in Interpretation, International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1931-1939), Vol. 16, No. 1, pp 129-131.
Cecchini, S. (2014) Social Protection, Poverty and Inequality: A Comparative Perspective. Journal of Southeast Asian Economies, Vol 31, No,1, 18-39.
Chambers, J.R, Schlenker, B.R., Collisson, B. (2012). Ideology and Prejudice the Role of Value Conflicts, Psychological Science,24(2), 140-149.
Cook, S., Pincus, J. (2014) Poverty, Inequality and Social Protection in the Southeast Asia: An Introduction. Journal of Southeast Asian Economies, Vol.31, No.1. 1-17.
Çolak A. (2019) “Sosyal Politikanın Uluslararası Taraflarından Uluslararası Çalışma Örgütü ve Küreselleşme”. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 05/01.
Day, M.V. (2016). Why People Defend Relationship Ideology, Journal of Social and Personal Relationships, Vol:33(3), 348-360.
Deacon, B. (2007). Global Social Policy & Governance, Sage Publications.India.
Devereux, S., Philip W. (2010) Social Protection in Africa: Evidence, Politics and Rights. Poverty&Public Policy Volume 2, Issue 3, Article 5
Devran, Y. (2010). Haber- Söylem- İdeoloji, Basılı Yayın Grubu:15
Dünya Sağlık Örgütü (WHO). (2014). Outcome Of The Second International Conference on Nutrition Report by the Director-General. 30 december 2014 /136th session
Dünya Sağlık Örgütü (WHO). (2019) The Work of WHO In The African Region, Report of the Regional Director
Eagleton, T. (1996). İdeoloji Çeviri: Özcan, M. Ayrıntı Yayınları, İstanbul
Eckstein, H. (1988). A Culturalist Theory of Political Change, The American Political Science Review, Vol:82, No:3, 789-804.
Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Hakları Uluslararası Sözleşmesi (1966).
Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme (2006).
Erdoğdu, S. Deniz C. K. (2014). Dünyada ve Türkiye’de Çalışan Yoksulluğu. İşgücü Piyasası ve Sosyal Koruma Politikaları Bağlamında Bir Değerlendirme. Çalışma ve Toplum, /2
Erdut Z. (2004). “Liberal Ekonomi Politikaları ve Sosyal Politika”. Çalışma ve Toplum, 2004, (2).
Ersöz, H. Y. (Ty). Sosyal Siyaset. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Ders Notu İktisat Lisans Programı Erişim Tarihi 25.05.2020 (http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/iktisat_ao/sosyalsiyaset.pdf ).
Giddens, A. (2008) “The Third Way” The Renewal of Social Democracy. Cambridge
Ginneken, W.V. (2005). Managing Risk and Minimizing Vulnerability: The Role of Social Protection in Pro-Poor Growth, ILO, Geneva.
Goldin, I., Reinert, K.A. (2010) Ideas, Development and Globalization, Canadian Journal of Development Studies, 29, 3-4, 329-348.
Gomez D. M. (1999). Transnational Social Policies: The New Development of Globalization. International Development Research Center, North Amerika.
Gökbayrak, Ş. (2017). “Değişen Refah Devletleri ve Sosyal Yardımlar”. Sosyal Güvenlik Dergisi, 7/1, 71-90.
Gülmez, M. (2011). Uluslararası Sosyal Politika, Hatiboğlu yayınları, Ankara.
Gülmez, M. (2015). “Sosyal Güvenlik mi, Sosyal Koruma mı? Uluslararası Boyut ve Evrimi Üzerine Aykırı “ilk” Düşünceler”, VII. Sosyal İnsan Hakları Uluslararası Sempozyumu
Gülmez, M. (2018). Uluslararası Sosyal Güvenliğin Evrensel Sefaleti Politika-Hukuk-Uygulama (1919-2018). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Hᾶk, T., Janouškovᾶ, S., Moldan, B. (2016) Sustainable Development Goals: A need for Relevant Indicators, Charles University Environment Centre, 2/407, 162 00 Prague, Czech Republic
Hatipler M. (2019). “Modernizm ve Post- Modernizm Arasında Sosyal Politika”. Uluslararası Bilimsel Araştırma Dergisi, 4/2, 412-425.
Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmesi (1965).
Hijiya, J.A. (2003). The Conservative 1960s, Journal of American Studies, Vol:37, No:2,201-227, Cambridge University Press on behalf of the British Association for American Studies.
Holzmann, R., Jorgensen, S. (2001) Social Risk Management: A New Conceptual Framework for Social Portection, and Beyond. International Tax and Public Finance, 8, 529-556.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (1948). İnsan Hakları Komitesi Kararları (1989) 35. oturum. Genel Yorum, No:17. İnsan Hakları Komitesi Kararları (2000) 3. oturum Genel Yorum, No: 28
Joseph, S. ve Nye, Jr (1992). What New World Order? Council of Foreign Relations. Foreign Affairs. Vol.71, No. 2, pp 83-96.
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi (1979).
Kapar, R. (2003). “Sosyal Korumanın Yaygınlaştırılması”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5/4, 49-69.
Kapar, R. (2005). “Kuşaklararası Sosyal Dayanışma”. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. S.24, (Ekim-Kasım- Aralık 2005).
Khan, R., Misra, K., Singh, V. (2013). Ideology and Brand Consumption, Psychological Science,24(3), 326-333.
Kurşun, A. ve Rakıcı, C. (2016). “Sosyal Refah Devletinin Tarihi Süreci ve Günümüz Bazı Refah Devletlerinin Değerlendirilmesi”. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 2/2, 135-156.
Lund, F., Srinivas, S. (2000) Learning Fronı Experience: A Gendered Approach to Social Protection for Workers in the Informal Economy, ILO, Turin.
Mardin, Ş. (1976). İdeoloji. Ankara: Sosyal Bilimler Derneği Yayını.
Marks, K. ve Engels, F. (1976) Alman İdeolojisi, (Çev. Sevim Belli). Ankara: Sol Yayınları. Erişim adresi: http://ciml.250x.com/archive /marx_engels/turkish/ karl-marks-friedrich-engels-alman-ideolojisifeuerbach-2.pdf
Murat, S. (ty). Sosyal Siyaset. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Ortak Ders Notu. (http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/kok/sosyalsiyasetu150.pdf/) Erişim Tarihi 25.05.2020
Nagel, S. S., Robb, A. (2001). Handbook of Global Social Policy. Marcel Dekker. Inc, United States of America
Orkin, M. (1995). Building Democracy in the New South Africa: Civil Society, Citizenship and Political Ideology, Review of African Political Economy, Vol:22, No:66, 525-537
Oskay, Ü. (1980). Popüler Kültür Açısından “İdeoloji” Kavramına İlişkin Yeni Yaklaşımlar, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: XXXV, Sayı:1-4, 197-253.
Özaydın, M. M. (2008) Küresel Etkilerle Şekillenen Sosyal Politika Anlayışı Ekseninde Sosyal Politikaların Geleceğini Tartışmak, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10/1, 163-180.
Özşuca, Ş.T. (2013). “Sosyal Güvenlik”. Sendikacılık Akademisi Ders Notları 2. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Aydoğdu Ofset, Ankara.
Peet, R. (2002). Geography of Hegemony: From Socialist to Neoliberal Development in Postapartheid South Africa, Blackwell Publishers, Oxford/USA.
Rodgers, G., Lee, E., Swepston, L., Daele, J. V. (2014). Uluslararası Çalışma Örgütü ve Sosyal Adalet Arayışı 1919-2009, Çeviren: Beyza ÇELİK, Elif Yayınevi.
Sanın, F. G., Wood, E.J. (2014). Ideology in Civil War: Instrumental Adoption and Beyond, Journal of Peace, Vol:51(2), 213-226.
Sarıipek, D B. (2017) İdeoloji ve Sosyal Politika içinde Liberalizm ve Sosyal Politika. Umuttepe Yayınları.
Sarıipek, D B. (2017). “İhtiyaç Kavramı Ekseninde Sosyal Koruma: Temel İhtiyaçlar Yaklaşım”. İnsan & İnsan, 4 /12, 43-65.
Schmid, H. (1981). On the Origin of Ideology, Acta Sociologica, Vol:24, No:1/2, Work and Ideology, 57-73.
Seiter, Ellen (1986). Feminism and Ideology. The “Terms” of Women’s Stereotypes, Feminist Review, Spring, No: 22, Page: 58-81
Singh, S.C. (1955). The U. N. in Theory And Practice, The Indian Journal of Political Science, Vol. 16, No. 1, 33-43.
Sutton, F. X., Kessinger, T. G., Grant, J.P., Zeidenstein, G. (1989) Development Ideology: Its Emerge and Decline, Daedalus, Vol:118, No:1, A World to Make: Development in Perspective,35-60.
Şenkal A. (2003) “Sosyal Politika ve Uluslararası Standartlar (Sosyal Politika Açısından Eleştirel Bir Yaklaşım”. Kamu-İş; 7/2, 2-33.
Şenkal A. (2005). “Sosyal Politika ve Sosyal Vatandaşlık: Kölelikten Sosyal Vatandaşlığa (Avrupa Birliği Sosyal Vatandaşlık Örneği).”
Şenkal A. (2018). Küresel Sosyal Politika Umuttepe Yayınları, Kocaeli.
Therien, J.P. (2015) The United Nations Ideology: from Ideas to Global Policies, Journal of Political Ideologies, 20:3, 221-243.
Tokol, Aysen (2017). “Uluslararası Sosyal Politika”, Dora Basım Yayın Dağıtım, 3. Baskı, Bursa.
Tüm Göçmen Çalışanların ve Ailelerinin Haklarının Korunmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmesi (1990).
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO). (2008) Declaration on Social Justice for a Fair Globalization Ninety-Seventh Session, Geneva.
United Nations (2002). Report of the World Summit on Sustainable Development Johannesburg, South Africa, 26 August4 September 2002: 65
UNEP (1972) Declaration of the United Nations Conference on the Human Environment. Stockholm.
Vogt, K.C. (2016). The Post – Industrial Society: From Utopia to Ideology, Work Employment and Society, Vol:30 (2), 366-376.
Walt, S. M. (1998). International Relations: One World, Many Theories, Foreign Policy, No.110, Special Edition: Frontiers of Knowledge, Slate Group, LLC, 29-32-34-36
Weeks, K. (2014). Feminizm, Marksizm, Çalışma Karşıtı Politika ve Çalışma Sonrası Tahayyüller, Ayrıntı Yayınları, Çev. Tamer Tosun. İstanbul.
https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals.html.