TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİ GÖÇMEN ÇOCUKLARIN OKULLAŞMA DURUMLARI

2012 yılında Suriyeli çocukların eğitimlerine yönelik izlenen politikalar, ilk etapta geri dönecekleri varsayımı üzerinden geliştirilmeye çalışılmış ve bu politikalar sadece kamp içine yönelik hazırlanmıştır. Daha sonra 23 Eylül 2014 tarihinde 2014/21 sayılı Yabancılara Yönelik Eğitim-Öğretim Hizmetleri başlıklı genelge ile Suriyeli çocuklara sunulacak eğitim hizmetleri belirli bir standarda bağlanmış ve güvence altına alınmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) yayımlamış olduğu 2015-2019 Stratejik Planı’nda ilk defa mültecilerin eğitimlerine yönelik planların yer aldığı görülmektedir. Eğitimde yaşanan tüm bu gelişmelerle birlikte halen Türkiye’de okul çağındaki Suriyelilerin eğitime katılımında arzu edilen okullaşma oranlarının yakalandığı söylemek mümkün değildir. Suriyeli öğrencilerin çeşitli kademelerdeki okullaşma oranları farklılık göstermektedir. Okullaşmanın en yoğun yaşandığı kademe ilkokuldur. 2019 yılı MEB verilerine göre 382.357 okul çağı nüfustan 339.541 öğrenci ilkokula kayıtlıdır. Bu kademedeki okullaşma oranı % 88.80’dir. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) 2019 verilerine göre mültecilerin dünya genelinde ilkokuldaki ortalama okullaşma oranı yaklaşık % 63 olduğu gerçeğinden hareketle Türkiye’de bu kademedeki oranın çok yüksek olduğunu gerçeği ortaya çıkmaktadır. Kademeler ilerledikçe okullaşma oranının azaldığı görülmektedir. Lise kademesinde ise okullaşma oranı çok büyük bir düşüşle % 32.55 oranına gerilemiştir. Bu kademede okullaşmanın az olmasında belirleyici iki faktör vardır: Birincisi erkek çocuklar aileye ekonomik destek sağlamak için çalışmak durumundadır. İkincisi ise ne yazık ki lise çağına gelen genç kızların erken yaşta evlendirilmesidir. Bu çalışmada, Suriyeli çocukların ilk ve ortaokullardaki okullaşma oranları hem MEB’in Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü hem de Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün güncel verileri esas alınarak ortaya konulmuştur. Bu verilerden hareketle bazı tablolar hazırlanmış ve analizleri yapılmıştır. 

SYRIAN IMMIGRANT CHILDREN'S SCHOOLING STATUS IN TURKEY

Policies towards the education of Syrian children in 2012 were tried to be developed on the assumption that they would return to their motherland, and these policies were prepared only for the inside of the refugee camp. Later, on 23th September of 2014, with the circular titled Education-Training Services for Foreigners numbered 2014/21, the education services to be offered to Syrian children were standardized and guaranteed. It is seen that for the first time, plans for the education of refugees are included in the 2015-2019 Strategic Plan published by the Ministry of National Education (MEB). Despite all these developments in education, it is still not possible to say that the desired participation in education enrollment rate of school-aged Syrians in Turkey has been achieved. The schooling rates of Syrian students at various levels differ from each other. Primary school is the stage where schooling is the most intense. According to 2019 MEB data, 339,541 students out of 382,357 school age population were enrolled in primary school, which equals to a schooling rate of is 88.80% at this level. According to 2019 data from the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR), the average enrolment rate of refugees in primary school worldwide is about 63%, which reveals the fact that the rate at this level is very high in Turkey. It is observed that the schooling rate decreases as the levels progress. At the high school level, the enrollment rate decreased significantly to 32.55%. There are two influential factors in the low schooling at this level: First, boys have to work to provide economic support to the family. The second is the early marriage of young girls who are, unfortunately, at high school age. In this study, the statistical information on the schooling rates of Syrian children is based on the current data of both the Ministry of National Education's General Directorate of Lifelong Learning and the Directorate General of Migration Management. Based on these data, some tables were prepared and analyzed.

___

Çakırer-Özservet, Y. (2015). Göçmen Çocukların Şehre Uyumu ve Eğitim Politikası. Uluslararası Göç ve Mülteci Uyumu Sorununda Kamu Yönetiminin Rolü. Editör: Yakup Bulut. İzmit: Umuttepe Yayınları. Coşkun, İ. ve Emin, M.N. (2016). Türkiye’deki Suriyelilerin Eğitiminde Yol Haritası Fırsatlar ve Zorluklar. Ankara: SETA Yayınları.

Emin, M. N. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Eğitimi Temel Eğitim Politikaları. SETA Analiz. Sayı:153. Şubat 2016.

Gencer, T. E. (2017). Göç ve Eğitim İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme: Suriyeli Çocukların Eğitim Gereksinimi ve Okullaşma Süreçlerinde Karşılaştıkları Güçlükler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt:10. sayı:54 ss.838-851.

MEB (2014). Yabancılara Yönelik Eğitim-Öğretim Hizmetleri. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/yabyonegiogr_1/yabyonegiogr_1.html. Erişim Tarihi: 25.02.2020.

MEB (2016). Suriyeli Çocukların Eğitimi İçin Yol Haritası Belirlendi. http://meb.gov.tr/m/haber/11750/tr#. Erişim Tarihi: 25.02.2020.

Yavuz, Ö. ve Mızrak, S. (2016). Acil Durumlarda Okul Çağındaki Çocukların Eğitimi: Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler Örneği. Göç Dergisi. 3(2). ss.175-199.

Peterson, S. D. (2011). Conflict, Education And Displacement. Conflict and Education: An Intedisciplinary Journal, 1(1). ss.1-5.

Sakız, H. (2016). Göçmen Çocuklar ve Okul Kültürleri: Bir Bütünleştirme Önerisi. Göç Dergisi. 3(1). ss.65-81.

SETA ve THEİRWORLD (2017). Engelleri Aşmak: Türkiye’de Suriyeli Çocukları Okullaştırmak. Ankara: SETA Yayınları.

Taştan, C. ve Çelik, Z. (2017). Türkiye’de Suriyeli Çocukların Eğitimi: Güçlükler ve Öneriler. Ankara: Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.

UNICEF (2017). Mülteci çocuklar için şartlı nakit yardımı. http://www.unicefturk.org/yazi/muelteci-cocuklar-icinsartli-egitim-yardimi. Erişim Tarihi: 25.02.2020.

Watkins, K. ve Zyck, S.A. (2014). Living on Hope, Hoping for Education: The Failed Response to The Syrian Refugee Crisis, London: Overseas Development Institute.