TÜRK KAMU YÖNETİMİNDE BAKAN YARDIMCILIĞI UYGULAMASI ÜZERİNE İNCELEME VE DEĞERLENDİRMELER / RESEARCHES AND EVALUATIONS ON THE IMPLEMENTATION OF THE CONCEPT OF DEPUTY MINISTER IN TURKISH PUBLIC ADMINISTRATION

ÖzetKamu yönetimimizde, bürokrasiyle siyaset arasındaki ilişkinin incelenmesi açısından son dönemde hayata geçirilen en dikkat çekici makam, bakan yardımcılığıdır. Bakan yardımcılığı uygulaması, daha başlangıçta ifade edildiği gibi bürokrasinin olumsuzluklarını ortadan kaldırmak, vatandaşın bürokratik makamlara daha rahat ulaşmasını sağlamak amacıyla getirilmiştir. Benzer nitelikteki makamların kamu personel sistemimizde ihdas edilmesi, 1980’ den sonra siyasi iktidarların güçlü olduğu dönemlerde de dile getirilmiş fakat uygulamaya geçirilememiştir. Bakan yardımcılığı uygulaması, bürokrasiyle siyaset arasındaki ilişki mekanizmalarının oluşturulması açısından yeni ve etkili bir uygulamadır. Bakan yardımcılığı uygulamasının yürürlüğe girmesinden sonra atanan ve Türk bürokrasisinin atanan ilk bakan yardımcıları olan kişilerin, özgeçmişlerigöz önünde bulundurulduğunda, uygulamanın geleceği ve siyasetle ilişkisinin seyri ortaya çıkmaktadır.Bu çalışmada Türk bürokrasisinin günümüzdeki durumuna ilişkin kısa bir değerlendirme yaptıktan sonra bakan yardımcılığı uygulamasından önce başlayan, kanun hükmünde kararname süreci ile bakan yardımcılığının kamu personel yapısı içerisinde yer aldığı istisnai memuriyet kavramı, ele alınacaktır. Ardından bakan yardımcılığına ilişkin yasal düzenlemeler ve uygulama sonrası yaşanan gelişmeler ayrıntılı olarak değerlendirilecektir.Anahtar Sözcükler: Bakan Yardımcılığı, Kanun Hükmünde Kararname, İstisnai Memuriyet,Bürokrasi, Kamu Yönetimi.AbstractIn Turkish Public administration, the concept of Deputy Minister has been regarded as the most remarkable position in recent years in terms of analyzing the relationship between bureaucracy and politics. The position of Deputy Minister has been activated for the purpose of eliminating the problems taking place in bureaucracy and ensuring the citizens to get in touch with bureaucratic positions easier than it was. Some positions of similar nature had been thought to be created in 1980s when political powers were too strong, however they could not be carried into practice as planned. The concept of Deputy Minister has been thought to be a modern and effective implementation in the sense of forming relationships between bureaucracy and politics. Taking into consideration the personal background of the people assigned to this position, will reveal this implementation’s relationships with politics and give some clues about its future value. In this study, after making a short review about Turkish bureaucracy in today’s conditions, within the Decree Law process, the concept of exceptional civil servant in which the position of Deputy Minister takes place in will be discussed.  Then, legislative regulations related to the position of Deputy Minister and the developments and experiences following this implementation will be handled in detail. Key Words: Deputy Minister, Decree Law, Exceptional Civil Servant, Bureaucracy, Public Administration.

In Turkish Public administration, the concept of Deputy Minister has been regarded as the most remarkable position in recent years in terms of analyzing the relationship between bureaucracy and politics. The position of Deputy Minister has been activated for the purpose of eliminating the problems taking place in bureaucracy and ensuring the citizens to get in touch with bureaucratic positions easier than it was. Some positions of similar nature had been thought to be created in 1980s when political powers were too strong, however they could not be carried into practice as planned. The concept of Deputy Minister has been thought to be a modern and effective implementation in the sense of forming relationships between bureaucracy and politics. Taking into consideration the personal background of the people assigned to this position, will reveal this implementation’s relationships with politics and give some clues about its future value. In this study, after making a short review about Turkish bureaucracy in today’s conditions, within the Decree Law process, the concept of exceptional civil servant in which the position of Deputy Minister takes place in will be discussed. Then, legislative regulations related to the position of Deputy Minister and the developments and experiences following this implementation will be handled in detail

___

ABADAN, N. (1959). Bürokrasi. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.

AKBULUT, Ö. Ö. (2005). Siyaset ve Yönetim İlişkisi (Kuramsal ve Eleştirel Bir Yaklaşım) (1.Baskı b.). Ankara: TODAİE.

ALBROW, M. (1970). Bureaucracy. London: Pall Mall Press.

ARDANIÇ, B., & Ergun, T. (1980). Siyasal Nitelikli Yüksek Yönetici Atamaları. AİD , 13 (2), 3-18.

CANPOLAT, H. (1998). Cumhuriyetin 75. Yılında Rakamlarla Mahalli İdarelerimiz. Ankara: İçişleri Bakanlığı.

DURAN, L. (1982). İdare Hukuku Ders Notları. İstanbul: Fakülteler Matbaası.

DURGUN, Ş. (2003). Türk Kamu Yönetiminde Bürokratik Siyaset. Ankara: Yargı Yayınevi.

EMRE, C. (1996). Siyaset - Bürokrasi İlişkisi. Denetim (90), 9-13.

ERYILMAZ, B. (2010). Bürokrasi ve Siyaset: Bürokratik Devletten Etkin Yönetime (4. Baskı b.). İstanbul: Alfa Yayınları.

ERYILMAZ, B. (2011). Kamu Yönetimi (4. Baskı b.). Ankara: Okutman Yayıncılık.

FİŞEK, K. (1979). Yönetim . Ankara: AÜ SBF Yayını.

GÖZLER, K. (2004). Anayasa Hukukuna Giriş. Bursa: Ekin Kitabevi.

GÖZLER, K. (2009). İdare Hukuku (2. b., Cilt II). Bursa: Ekin Basın Yayın Dağıtım.

GÖZLER, K. (2007). İdare Hukukuna Giriş. Bursa: Ekin Yayınevi.

GÖZLER, K., & Kaplan, G. (2012). Bakan Yardımcıları Bakanlık Hiyerarşisine Dahil Midir? TBB Dergisi (98), 11-24.

GÖZLER, K., & Kaplan, G. (2011). İdare Hukuku Dersleri (11. Baskı b.). Bursa: Ekin Kitabevi.

GÖZÜBÜYÜK, Ş., & Tan, T. (2008). İdare Hukuku (6. Bası b., Cilt I). Ankara: Turhan Kitabevi.

GÜLER, B. (2005). Kamu Personeli Sistem ve Yönetim . Ankara: İmge Yayınları.

GÜNDAY, M. (2004). İdare Hukuku (9. Baskı b.). Ankara: İmaj yayınevi.

GÜNDAY, M. (2011). İdare Hukuku (10. Baskı b.). Ankara: İmaj Yayınevi.

KOCAMAN, H. (2007). Hukuki Tarihçesiyle İstisnai Memuriyet ve TBMM Örneği. Yasama Dergisi (4), 57-83.

KUZU, B. (1985). Türk Anayasa Hukukunda Kanun Hükmünde Kararnameler. İstanbul: Üçdal Neşriyat.

ÖZBUDUN, E. (1986). 1961 ve 1982 Anayasalarında Kanun Hükmünde Kararnameler. Ankara: Anayasa Yargısı.

VON MİSES, L. (2000). Bürokrasi (2.Baskı b.). (F. ERGİN, Çev.) Ankara: Liberte.

WEBER, M. (1986). Sosyoloji Yazıları. (T. PARLA, Çev.) İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.

ZENGİN, E., & ALTIN, S. (1999). Türk Hukukunda Kanun Hükmünde Kararname Uygulaması. Sayıştay Dergisi (34), 29-45.

ZÜRCHER, E. J. (2003). Modernleşen Türkiye'nin Tarihi (15.Baskı b.). (Y. S. GÖNEN, Çev.) İstanbul: İletişim.