GELİŞMEKTE OLAN EKONOMİLERDE UYGULANAN TOPRAK REFORMU POLİTİKALARININ EKONOMİK VE SOSYOPOLİTİK ETKİLERİ

Gelişmekte olan ekonomilerde tarım sektörünün verimliliğinin artırılmasına yönelik çeşitli politikalar uygulanmıştır. Bu politikalardan biri de toprak reformu olmuştur. Uluslararası ekonominin 18. yüzyıl sonuna değin tarım ekonomisi şeklinde ilerlemesi, tarım üretiminin yapıldığı arazilerin önemli bir gelir ve servet kaynağı olmasına sebep olmasını sağlamış, politika yapıcılar, tarım arazilerinin daha verimli işlenmesi ve geniş tarım arazisi sahiplerinin ekonomik ve politik güçlerinin azalması nedeniyle toprak reformu politikalarını tercih etmişlerdir. Bu çalışmada, tarım üretimi için gerekli görülen toprak reformu uygulamalarının istikrarlı üretim artışındaki ve/veya tarım arazilerin mülkiyetinin adil dağılımına olanak sağlamadaki başarısı sorgulanmıştır. Toprak reformu uygulamaları, örnek ekonomiler üzerinden değerlendirilmiş, bu politikaların sonuçları ekonomik ve sosyopolitik olarak incelenmiştir. Örnek ekonomilerde toprak reformunun ekonomi ayağını oluşturan devlet teşvik ve sübvansiyonları ile teknik destek gibi uygulamalar ele alınmış, ortaya çıkan sonuçlar tarım üretimi bazında değerlendirilmiştir. Reform uygulamaların sosyopolititik ayağı ise bir çıkar grubu olarak beliren tarım arazisi sahiplerinin reformlar öncesi ve sonrası durumları üzerinde yoğunlaşmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında, gelişmekte olan ekonomilerde uygulanan toprak reformu politikalarının tarım üretimi konusunda dikkate değer bir artışa sebep olmadığı görülmüştür. Bunun yanında, söz konusu politikaların uygulanmasındaki bir diğer sebep olan, tarım arazilerinin daha geniş kesime dağıtılması hedefi de kısa süreli olarak başarılı olmuş ve daha sonra önemini yitirmiştir. Bu durumun ortaya çıkmasında, tarım sektöründe gerekli olan desteğin yetersiz sağlanması ile verimlilikten uzak üretim süreçlerinin izlenmesi gibi problemler önemli rol oynamıştır. Bu problemlerin önüne geçebilmek amacıyla köylülere ekonomik yardım ve teknolojik destek sağlanması ile köylülere dağıtılan tarım arazilerinin tekrar sermaye birikimi amacıyla kullanılmasının önüne geçilmesine yönelik önlemler büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Toprak mülkiyeti, toprak reformu, kapitalist üretim, tarım arazileri

ECONOMIC AND SOCIOPOLITICAL EFFECTS OF LAND REFORM POLICIES IN DEVELOPING ECONOMIES

Various policies have been implemented to increase the productivity of the agricultural sector in developing economies. One of these policies was land reform. Since the international economy progressed in form of agricultural economy until the 19th century, agricultural lands became an important source of income and wealth. Policy makers preferred land reform policy due to the more efficient agricultural production and to reduce the economic and political power of the owners of large agricultural lands. In this study, the success of land reform practices, which is considered necessary for stable growth in agricultural production, and/or fair distribution of agricultural land ownership was questioned. Land reform practices were handled through sample economies, and the results of these policies were examined economically and socio-politically. Practices such as state incentives and subsidies and technical support, which are the economic pillars of land reform in sample economies, were discussed, and the results were evaluated on the basis of agricultural production. The socio-political pillar of the reforms focused on the pre- and post-reform situation of the agricultural land owners. In the conclusion, it was seen that the land reform policies implemented in developing economies did not cause a remarkable increase in agricultural production. In addition, the goal of distributing agricultural lands to a wider population was successful for a short time and then lost its importance. In the emergence of this situation, problems such as insufficient support in the agricultural sector and production processes that are far from productivity played an important role.

PDF

___

Abdel-Khalek, G. (1981). “Looking Outside, or Turning Northwest? On the Meaning and External Dimension of Egypt's Infitah 1971-1980”. Social Problems, 28(4), pp.394-409.
Acemoglu, D., ve Robinson, J. A. (2012). Why Nations Fail: The Origins of Power, Prosperity and Poverty. Crown Publishers.
Aytekin, E. A. (2005). “Hukuk, Tarih ve Tarihyazımı: 1858 Osmanlı Arazi Kanunnamesi’ne Yönelik Yaklaşımlar”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 3(5), pp.723-744.
Bandyopadhyay, R. (1993). “Land System in India: A Historical Review”. Economic and Political Weekly, 28(52), pp.A149-A155.
Bandyopadhyay. R. (1996). Global Review of Land Reform: A Critical Perspective. Economic and Political Weekly, 31(11), pp.679–691
Banerjee, A., ve Iyer, L. (2005). “History, Institutions, and Economic Performance: The Legacy of Colonial Land Tenure System in India”. The American Economic Review, 95(4), pp.1190-1213.
Barraclough, S. L. (1970). “Agricultural Policy and Land Reform”. Journal of Political Economy, 78(4), pp.906-947.
Barnes, A. (1998). What’s the Difference? Industrial Privatisation and Agricultural Land Reform in Russia, 1990-1996. Europe-Asia Studies, 50(5), pp.843–857.
Besley, T., ve Burgess, R. (2000). “Land Reform, Poverty Reduction, and Growth: Evidence from India”. The Quarterly Journal of Economics, 2, pp.389–430.
Bhattacharya, P. S., Mitrab, D., Ulubaşoğlu, M. A. (2019). “The political economy of land reform enactments: New cross-national evidence (1900–2010)”. Journal of Development Economics, 139, pp.50-68.
Bozdağlıoğlu, Y. (2014). “Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi ve Sonuçları”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 180(180), pp.9-32.
Bunce, V. (1991). “The Soviet Union under Gorbachev: Ending Stalinism and Ending the Cold War”. International Journal, 46(2), pp.220-241.
Bush, R. (2000). An Agricultural Strategy without Farmers: Egypt’s Countryside in the New Millennium. Review of African Political Economy, 27(84), pp.235–249.
Bush, R. (2007). Politics, Power and Poverty: Twenty Years of Agricultural Reform and Market Liberalisation in Egypt. Third World Quarterly, 28(8), pp.1599–1615.
Chattopadhyay, S. (1973). On the Class Nature of Land Reforms in India since Independence. Social Scientist, 2(4), pp.3–24.
Csaki, C., ve Lerman, Z. (1992). “Land Reform and Farm Sector Restructuring in the Former Soviet Union and Russia”. Aula, 14(4), pp.7-22.
Cuno, K. M. (1980). “The Origins of Private Ownership of Land in Egypt: A Reappraisal”. International Journal of Middle East Studies, 12(3), pp.245-275.
Çelebican, G. (1972). “KÖY ENVANTER ETÜDLERİ'NE GÖRE TÜRKİYE'DE TARIMSAL TOPRAKLARIN DAĞILIMI”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 29(1), pp.325-342.
De Janvry, A. (1981). “The Role of Land Reform in Economic Development: Policies and Politics”. American Journal of Agricultural Economics, 63(2), pp.384-392.
Efremov, S. M. (2012). The Role of Inflation in Soviet History: Prices, Living Standards, and Political Change, Yüksek Lisans, Tezi, East Tennessee State University
Galiani, S., ve Schargrodsky, E. (2011). “Land Property Rights and Resource Allocation”. The Journal of Law and Economics, 54(4), pp.S329-S345.
Garner, P. (1995). “The Politics of National Development in Late Porfirian Mexico: The Reconstruction of the Tehuantepec National Railway 1896-1907”. Bulletin of Latin American Research, 14(3), pp.339-356.
Ghatak, M., & Roy, S. (2007). Land reform and agricultural productivity in India: a review of the evidence. Oxford Review of Economic Policy, 23(2), pp.251–269.
Grabowski, R. (1991). “Economic Development and Feudalism”. The Journal of Developing Areas, 25(2), pp.179-196.
Hinnebusch, R. A. (1984). “The Reemergence of the Wafd Party: Glimpses of the Liberal Opposition in Egypt”. International Journal of Middle East Studies, 16(1), pp.99-121.
İnci, İ. (2010). “ATATÜRK DÖNEMİ TÜRKİYE’SİNDE TOPRAK MÜLKİYET DAĞILIMI İLE İLGİLİ BAZI DÜZENLEMELER”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0(44), pp.345-359.
Johnston, B. F., ve Mellor, J. W. (1961). “The Role of Agriculture in Economic Development”. The American Economic Review, 51(4), pp.566–593.
Karaömerlioğlu, M. A. (1998). “Bir Tepeden Reform Denemesi: Çiçiyi Topraklandırma Kanunu'nun Hikayesi”. Birikim (107), pp.31-47.
Kayıran, M., ve Metintaş, M. Y. (2018). “1945 Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu ve Uygulanması”. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), pp.647-666.
Keyder, Ç. (1981). The Definition of a Peripheral Economy: Turkey 1923–1929. Cambridge University Press.
Keyder, Ç. (2015). Türkiye'de Devlet ve Sınıflar. İletişim Yayınları.
Leonard, C. S. (2010). Agrarian Reform in Russia: the road from serfdom. Cambridge University Press.
Mansfield, P. (1973). “Nasser and Nasserism”. International Journal, 28(3), pp.670-688.
Michaels, A. L. (1970). “The Crisis of Cardenismo”. Journal of Latin American Studies, 2(1), pp.51-79.
Mitchell, B.R. (1993). International Historical Statistics: The Americas 1750–1988. Palgrave Macmillan
Mitchell, B.R. (1995). International Historical Statistics: Africa, Asia & Oceania, 1750–1988. Palgrave Macmillan
Mitchell, B.R. (1998). International Historical Statistics: Europe 1750–1993. Palgrave Macmillan
Mora Flores, J. Saturnino, & Martínez Saldaña, Tomás, & Vaquera Huerta, Humberto, & Cruz León, Artemio, & García Salazar, J. Alberto, & Hernández Santos, María I. (2006). El Programa de Certificación de Derechos Ejidales y Titulación de Solares Urbanos (PROCEDE): su impacto en Fresnillo, Zacatecas, México. Agrociencia, 40(2), pp.249-256. Nolan-Ferrell, C. (2010). “Agrarian Reform and Revolutionary Justice in Soconusco, Chiapas: Campesinos and the Mexican State, 1934-1940”. Journal of Latin American Studies, 42(3), pp.551-585.
Oktar, S. & Varlı, A. (2015). TÜRKİYE’DE 1950–54 DÖNEMİNDE DEMOKRAT PARTİ’NİN TARIM POLİTİKASI . Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi , 28 (1) , pp1-22 .
Owen, R., ve Pamuk, Ş. (1999). History of Middle East Economies in the Twentieth Century. I.B Tauris.
Perramond, E. P. (2008). The Rise, Fall, and Reconfiguration of the Mexican “Ejido.” Geographical Review, 98(3), pp.356–371.
Polunov, A., Owen, T. C., Zakharova, L. G. (2005). Russia in the Nineteenth Century: Autocracy, Reform, and Social Change, 1814-1914. Routledge.
Purnell, j. (1999). “With All Due Respect: Popular Resistance to the Privatization of Communal Lands in”. Latin American Research Review, 34(1), pp.85-121.
Rao, V. M. (1992). Land Reform Experiences: Perspective for Strategy and Programmes. Economic and Political Weekly, 27(26), A50–A64
Radhakrishnan, P. (1990). Land Reforms: Rhetoric and Reality. Economic and Political Weekly, 25(47), pp.2617–2621.
Roberts, K. M. (2006). “Populism, Political Conflict, and Grass-Roots Organization in Latin America”. Comparative Politics, 38(2), pp.127-148.
Rodriguez, M. H. (2012). Social change and land tenure regimes in Mexico: A critical review. GeoJournal, 77(5), pp.633–649.
Schiller, O. (1956). The Significance of the Soviet Agrarian System in Asian Countries. International Affairs (Royal Institute of International Affairs 1944-), 32(3), pp.298–307.
Singh, V. B. (1955). Land Tenure in an Indian State. Science & Society, 19(4), pp.303–319.
Soliman, I. (2015). Diagnosis and Challenges of Sustainable Agricultural Development in Egypt. M. Petit, E. Montaigne, F. El Hadad-Gauthier, J. M. Álvarez-Coque, K. Mattas, & S. Mili içinde, Sustainable Agricultural Development: Challenges and Approaches in Southern and Eastern Mediterranean Countries (s. 19-64). Springer International Publishing.
Springborg, R. (1990). “Rolling Back Egypt's Agrarian Reform”. Middle East Report, (166), pp.28-30+38.
Stephan, P. B. (1991). “Perestroyka and Property: The Law of Ownership in the Post-Socialist Soviet Union”. The American Journal of Comparative Law, 39(1), pp.35-65.
Swamy, D. S. (1980). “Land and Credit Reforms in India: Part One”. Social Scientist, 8(11), pp.3-13.
Swinnen, J. F. (1999). “The political economy of land reform choices in Central and Eastern Europe”. Economics of Transition, 7(3), pp.637–664.
Şakacı, B. K. (2020). “Tükiye2nin Göç ve İskân Politikaları: 1934 Tarihli 250 Sayılı İskân Kanunu İncelemesi”. Kamu Yönetimi ve Politikaları Dergisi, 1(3), pp.36-57.
Tan, T. (1967). “Meksika Toprak Reformu”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 22(1), pp.151-171.
Tekeloğlu, Y. (1983), “Toprak Reformu ve Türkiye Uygulamaları”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), pp.13-56
Tekelioğlu, Y. (2010), “Toprak Reformu ve Türkiye Uygulamaları”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (19), pp.43-80
Tokmakoff, G. (1971). “Stolypin's Agrarian Reform: An Appraisal”. The Russian Review, 30(2), pp.24-138.
Washington, S. W. (1958). Mexican Resistance to Communism. Foreign Affairs, 36(3), pp.504–515.
Wegren, S. K. (1992). Dilemmas of Agrarian Reform in the Soviet Union. Soviet Studies, 44(1), pp.3–36.
Wegren, S. K. (1997). “Land Reform and the Land Market in Russia: Operation, Constraints and Prospects”. Europe-Asia Studies, 49(6), pp.959-987.
Wegren, S. K. (1998). Land Reform in the Former Soviet Union and Eastern Europe. Routledge.
Whately, W. C. (1986). Ejido or Private Property: Mexican and American Ways out of Rural Backwardness. Agricultural History, 60(1), pp.50–61.
Yaney, G. L. (1964). “The Concept of the Stolypin Land Reform”. Slavic Review, 23(2), pp.275-293.
Yedek, Ş., ve Sertel, S. (2018, Nisan 12-14). TOPRAK REFORMU ve ÇİFTÇİYİ TOPRAKLANDIRMA KANUNU UYGULAMALARININ TÜRK TARIMINA ETKİSİ. TÜRKİYE'DE TARIM POLİTİKALARI VE ÜLKE EKONOMİSİNE KATKILARI. Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
Yılmaz, A. Ç. (2013). “6302 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİ UYARINCA YABANCI GERÇEK KİŞİLERİN TÜRKİYE’DE TAŞINMAZ EDİNİMİ”. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17(3), pp.11-26.
Yiğit, A. A. (2019), “Toprak ve Tarım Reformu Kanunu ve Pilot İl Olarak Urfa’da Uygulanması”. Türk Dünyası Araştırmaları, 123(242), pp.35-48