Orhan Kemal’den Bir Alafranga Züppe Tipi Örneği: Nurettin Şadan Bey Hikâyesi

Orhan Kemal edebiyatımızın önde gelen toplumcu gerçekçi yazarlarından biridir.Çok sayıda eser veren bir yazar olan Orhan Kemal, hikâye ve romanlarında gerçek hayattaninsan manzaralarına odaklanmış, güçlü gözlem yeteneği sayesinde bütün boyutlarıylatoplumun her katmanından insanı betimlemiştir. Onun hikâyelerinde düşkünler,çaresizler, kimsesizler, yetimler, mahpuslar gibi alt sınıf insanlar büyük yer tutarkenırgatların, köylülerin, işçilerin gündelik yaşantısı, fabrikadaki işçi ortamı, şehre gelentaşralının yaşadığı sıkıntılar, sermayenin güç ve para hırsı, hapishanedeki suçlulararasındaki hiyerarşi gibi temalar da çarpıcı şekilde işlenmiştir. Orhan Kemal’in hikâyeleriarasında farklılığıyla göze çarpan Nurettin Şadan Bey hikâyesi, Avrupa’da eğitim almış,varlıklı ve soylu bir adamın hapishanedeki tuhaf serüvenini anlatır. Tipik bir alafrangazüppe olan Nurettin Şadan Bey üzerinden yazar, hem hapishanedeki mahkumlararasındaki sınıf farklılığını, hem de Batılı tarzda yetişen insanların topluma bakış açısınıyansıtır. Bu makalede alafranga züppe kavramı üzerinden Nurettin Şadan Bey tipiincelenerek, hikâyedeki sınıf çatışmaları, zaman ve uzam özdeşlikleri gibi kurgusal yapıyıoluşturan unsurlar çözümlenmeye çalışılmıştır.

A Sample of European Snob Type by Orhan Kemal: The Story of Nurettin Şadan Bey

Orhan Kemal is one of the leading figures within social realist writers in our literature. Orhan Kemal, who is a writer with many pieces under his belt, had focused to lives of normal people from real life and was able to describe people from all classes of society thank to his strong talent of observation. While hospice, helpless, forlorn, orphans and convicts have their fair share within Orhan Kemal’s stories; themes like windlasses, villagers, daily life of workers, the work environment in factories, troubles of country people in big cities, the thirst of power and money of the Capital, hierarchy of inmates within prisons are also handled in a striking way. The story of Nurettin Şadan Bey , which stand out among the works of Orhan Kemal, is about a man who was educated in Europe and a descendant of a wealthy and noble family who is imprisoned. The writer tried to describe the class differences of the convicts and the point of view of western style educated people to society by the means of Nurettin Şadan Bey. In this paper, with the idea of European Snob Mr Nurettin Şadan Bey will be examined and class the theoretical components such as space and time identities and class conflicts will be analyzed

PDF

___

Alver, Köksal (2006). Züppelik Anlatısı ve Toplum: Türk Romanında Züppe Tipi . Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, 16: 163-182.
Asiltürk, Bâki (2014). Orhan Kemal’in Öykülerinde Gerçeklik Tabloları . Hece Dergisi Orhan Kemal Özel Sayısı, 205: 325-332.
Bakır, Sinan (2015). Orhan Kemal’in Hikâyelerinde Anlatıcı ve Bakış Açısı . Türkiyat Mecmuası, 25 (2): 31-60.
Başboğa, Özlem (2017). Orhan Kemal’in Hikâyelerinde Eleştirel ve Toplumcu Gerçekçilik, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Eliuz, Ülkü (2009). Orhan Kemal’in Romanlarında Yapı ve İzlek. Ankara: MEB.
İleri, Selim (1984). Orhan Kemal’in Öykücülüğü . Orhan Kemal. hzl. A. Bezirci, İstanbul: Tekin Yay.
Kaya, Berna Uslu (2017). Türk Romanında Safderun Alafranga, Ahlaksız Züppe, Kötücül Entelektüel, Doktora Tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi.
Orhan Kemal (1975). Grev. İstanbul: Bilgi Yay.
Örgen, Ertan (2014). Orhan Kemal’in Öykücülüğünde Sadelik Perspektifi . Hece Dergisi Orhan Kemal Özel Sayısı, 205: 312-318.
Parla, Jale (2009). Don Kişottan Bugüne Roman. İstanbul: İletişim Yay.
Tosun, Necip (2014). Modern Öykü Kuramı. Ankara: Hece Yay.
Uyguner, Muzaffer (1975). Orhan Kemal’in Öykücülüğü Üzerine . Türk Dili Dergisi, Türk Öykücülüğü Özel Sayısı, 286: 104-114.
Yücel, Can (1979). Nurettin Şadan Bey , Eleştiri Edebiyat-Sanat Gazetesi, 3 (1), 15 Eylül.