Nef'î'de Sözün Kaynağı

17. asır divan şairlerinden Nef’î’nin Türkçe divanından hareketle sözün kaynağına işaret ettiği unsurların irdelenmesi, bu çalışmanın odağını oluşturmaktadır. Bu kapsamda ele aldığımız divanında şair, şiirin beslendiği kaynakları, şiir sanatının kıymeti ekseninde sorgulamış ve şiiri varlık bakımından en yüce kaynağa dayandırmak istemiştir. Bu nedenle Nef’î’nin şiirine vahiy, ilham, ilahi sırlar, hakikat, hayal ve endişe gibi unsurlar kaynaklık etmiştir. Nef’î, söz konusu unsurların şiirine nasıl kaynaklık ettiğini, divanında özellikle kasidelerinin fahriye bölümünde çeşitli vesilelerle dile getirmiştir. Nef’î’ye göre şiir; vahiy ve ilhamdan beslenerek Hakk’ın sırlarını ve hakikati dile getirmeli, şair; ilahi ilmin feyzi ile desteklenmiş olan hayal ve endişenin gücüyle sanatsal yaratımı başarmalıdır. Böylece Nef’î şiiri, vahiy ve Hakk’ın sırları gibi yüce bir kaynağa dayandırarak ontolojik mahiyette üst mertebelerde konumlandırmayı ve şiirin, gönlündeki kıymetini izhar etmeyi amaçlamıştır. Kendisinden sonra gelen birçok şairi tesiri altında bırakmış ve kasideciliği ile çığır açmış bir şair olan Nef’î’nin bu tarzı, poetik duruşunda en dikkat çekici nokta olarak karşımıza çıkmaktadır.

According to Nef'i The Essence of Utterance

Facts that are the source of art, and in particular poetry, always have great importance in comprehending and interpreting the work of art. Examining the sources that the poet feeds on while creating his poetry allows us to understand the meaning he wants to convey to the reader in his work more realistically and ensure we understand it from the poet's point of view. Nef’i, the 17thcentury poet of classical and Turkish literature, is the subject of our article; He is a poet who influenced many poets who came after him and broken we ground with his eulogy. Nef'i questioned the sources of poetry in terms of the value of poetry and wanted to base it on the highest source in terms of existence. Facts such as revelation, inspiration, divine secrets, truth, imagination and thought were the source of Nef'î's poetry. He expressed on various occasions in his odes and ghazals how these facts became the source of his poetry. According to Nef'î, poetry should Express the secrets of God and the truth by feeding on revelation and inspiration, and the poet should achieve artistic creation with the power of imagination and thought supported by the revelation of divine knowledge. Nef'î's poetry, which is based on a süblime source such as the revelation and the secrets of the Truth, finds a place for itself in the ontological nature at higher levels. And he aims explaining the value at poetry in his heart. This situation reveals to us the value of poetry in the poet's heart.

PDF

___

Akkuş, M. (2018). Nef’î Divanı. Akçağ Yayınları.
Altındaş, M. (2013). Bir Kitap Olarak Levh-i Mahfuz ve Ümmü’l-Kitâb, Kelam Araştırmaları Dergisi, 11 (1), 221-242.
Altundağ, M. (2000). Kelamullah- Halku'l-Kur'an Tartışmaları Çerçevesinde "Kelam-ı Nefsi-Kelam-ı Lafzi" Ayırımı. M.Ü İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18, 149- 181.
Aristotales, (2017). Poetika. (Furkan, Akderin, Çev.). (Ahmet, Cevizci, Haz.). Say Yayınları.
Arvasi, S. Ahmet (2009). Diyalektiğimiz ve Sanatımız.Bilgeoğuz Yayınları.
Avşar, Z. (2003).Nef’î’ninHayal Kavramına Yaklaşımı, Bilig, (24), 89-114.
Bozyiğit, A. (2017). Endülüslü Bir Filozof İbn Meserre. Fecr Yayınları
Bölükbaşı, R. T. (2018). Sanat ve Estetik Yazıları. (Abdullah, Uçman, Haz.). Dergâh Yayınları.
Canım, R. (2016). Divan Edebiyatının Kaynakları. Akıl Fikir Yayınları.
Demirli, E. (2012). İslam Metafiziğinde Tanrı ve İnsan. Kabalcı.
Erkal, A. (2018). Divan Şiiri Poetikası. Altınordu Yayınları
Farabi (2019). İdeal Devlet. (Arslan, Ahmet, Çev.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
İbn Sina (2018). En- Necat. (Şenel, Kübra, Çev.). Dergâh Yayınları.
İpekten, H. (2010). Nef’î, Hayatı, Sanatı, Eserleri. Akçağ Yayınları.
Kahraman, M. (2016). Divan Edebiyatı Üzerine Tartışmalar. Akademik Kitaplar Yayınevi.
Kaya, A. (Ed.) (2013). Mektûbât-ı Rabbânî. (Alp, Talha Hakan, Tokat, Ömer Faruk, Yıldırım, Ahmet Hamdi, Çev.). Semerkand Yayınları.
Kuşeyri, A. (2019). Tasavvuf İlmine Dair Kuşeyrî Risalesi. (Süleyman, Uludağ Çev.). Dergâh Yayınları.
Levent, A. S. (2015). Divan Edebiyatı. Dergâh Yayınları.
Longin, (2016). Yüce Poetika. (Fatih, Tepebaşlı, Çev.). Palet Yayınları.
Mâturîdî, Ebu Mansûr (2015). Kitâbü’t-Tevhîd. (Bekir, Topaloğlu, Çev.). İsam Yayınları.
Mengi, M. (2015). Divan Şiirinin Arka Bahçesi.Akçağ Yayınları.
Miskeveyh, Ebû Ali Ahmed b. Muhammed b. Yakub (2017). Tehzîbu’l-Ahlak. (Abdulkadir, Şener, İsmet, Kayaoğlu, Cihat, Tunç, Çev.). Büyüyen Ay Yayınları.
Ocak, T. (2002). XVII. Yüzyıl Şairi Nef’î ve Kaside, Türkbilig, (3), 63-82.
Özçınar, Ş. (1999). Sanatın Doğası ve Bir Varlık Sorunsalı Olarak Sanat, Felsefe Dünyası, 30 (2), 113-126.
Özek, A., Karaman, H., Turgut, A., Çağrıcı, M., Dönmez, K. İ. ve Gümüş, S. (2003). Kur’an-ı Kerîm ve Açıklamalı Meâli.Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Seyithanoğlu, K. (Ed.) (1989). Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi III. Çağ Yayınları.
Sezer, İ. H. (2003). Kur’an’da Şiir ve Şair, Marife, 3 (1), 7-29.
Soykan, Ö. N. (2015). Estetik ve Sanat Felsefesi. Pinhan Yayıncılık.
Şemsettin Sami (2017). Kamus-ı Türkî. Çağrı Yayınları.
Şentürk, A. A. ve Kartal, A. (2009). Eski Türk Edebiyatı Tarihi. Dergâh Yayınları.
Tokat, L. (2016). Kutsal ve Sanat. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 16 (2), 9- 22.
Yavuz, Y. Ş. (1997, 17 Eylül). “Halku’l-Kur’ân.” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA) https://islamansiklopedisi.org.tr/halkul-kuran
Yavuz, Y. Ş. (1999, 17 Eylül). İbn Küllab. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA) https://islamansiklopedisi.org.tr/ibn-kullab
Yücesoy, H. (2005, 17 Eylül). Mihne. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA) https://islamansiklopedisi.org.tr/mihne