KLASİK TÜRK ŞİİRİNDE KUHL-İ CEVÂHİR VE TÛTİYÂ ÜZERİNE BAZI DİKKATLER

Klasik Türk edebiyatında sevgilinin güzellik unsurlarının yanında onları destekleyen, görünürlüğünü arttıran ögeler de söz konusu edilmiştir. Kuhl, tutiya ve sürme de bu ögeler arasında bulunmaktadır. Bu çalışmada özel bir sürme çeşidi olan ve şiirlerde, haiz olduğu özelliklerden izler bulunan “kuhl-i cevahir” ve onunla sıkı bir bağa sahip olduğunu metinlerden tespit edebildiğimiz “tutiya” üzerine semantik bir değerlendirme yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Kuhl, Tûtiyâ, kuhl-i cevâhir

PDF

___

Ahmet Talat Onay (2016) Açıklamalı Divan Şiiri Sözlüğü (Haz. Cemal Kurnaz), İstanbul, Kurgan Edebiyat Yayınları.
Ali Fuat Bilkan (1997) Nâbî Dîvânı, Ankara, Millı̂ Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Francis Johnson, John Richardson, Persian, Arabic and English Dictionary, London, 1829, s. 1173.
Halit Biltekin (2003) Şeyhî Divanı: İnceleme-Metin-Dizin, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Hasan Enveri, Ferheng-i Bozorg-i Sokhan, Tahran, 1381.
İsmail Hakkı Aksoyak (2006) Gelibolulu Mustafa Âlî’nin Divanları (Divan-II-III). The Department of Near Eastern Languages and Civilizations, Harvard University, Sources of Oriental Languages and Literatures.
J.W. Redhause (1921) A Turkish and English Lexicon, Constantinople.
Muhammed bin Mahmud-ı Şirvânî (2004) Mürşid (Haz. Ali Haydar Bayat, Necdet Okumuş), Ankara, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
Muhammed Gıyasüddin bin Celâleddin bin Şerafeddin Mustafa Âbâdî Rampurî (1242) Gıyasü’l-Lügat.
Muhammed Padeshah (1363) Ferheng-i Cami-i Farsî Anenderac, Tahran, Khayyam Yayınları.
Mütercim Âsım Efendi (2009) Burhan-ı Katı (Haz. Mürsel Öztürk, Derya Örs), İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Naci Okçu (1993) Şeyh Galib, Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri, Şiirlerinin Umumi Tahlili ve Divanının Tenkidli Metni, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Ni’metullah Ahmed (2015) Lügat-i Ni’metullah, (Haz. Adnan İnce), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Sabahattin Küçük (1994) Bâkî Divanı, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları.
Selami Turan (2011) Saruhanlı Gülşeni Divanı, Fakülte Kitapevi, Isparta.
STEINGASS, F. (1947) Persian English Dictionary, London.
Şemsettin Sami (1995) Kamus-ı Türkî, Çağrı Yay., İstanbul.
Turhan Baytop (2007) Türkçe Bitki Adları Sözlüğü, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları.
http://tebdiz.com