1556 Tarihli Muhammediye’de Yardımcı Ünlüler Açısından Dudak Uyumu
Bu çalışmada Eski Oğuz Türkçesinden Osmanlı Türkçesine geçiş dönemi eserlerinden olan Yazıcıoğlu Mehmet’in Muhammediye’sinin 1556 tarihli nüshasında yardımcı ünlüler açısından dudak uyumu konusu ele alınmıştır. Eser, Oğuz Türkçesinin tarihî seyrini ortaya koyma çalışmaları açısından önemli dil verileri sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Muhammediye, yardımcı ünlü, dudak uyumu, ünlü uyumu
Auxiliary Vowels In 1556 Dated Muhammediye In Term Of Labial Harmony
In this study, the issue of labial harmony in terms of auxiliary vowels in the 1556 dated copy of Yazıcıoglu Mehmet's Muhammediye, which is one of the works of transition period from Old Oghuz Turkish to Ottoman Turkish, has been addressed. The work presents important language data in terms of revealing the historical course of Oghuz Turkish.
Keywords:
Muhammediye, auxiliary vowel, labial harmony, vowel harmony,
___
- Banguoğlu, Tahsin (1990). Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Çelebioğlu, Âmil (1975). Muhammediye-Kitab-ı Muhammediyye I-II-III-IV. İstanbul: Tercüman Gazetesi Yayınları.
- Çelebioğlu, Âmil (1996). Muhammediye I-II. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. Çelebioğlu, Âmil (2018). Muhammmediye-Yazıcıoğlu Mehmed. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Develi, Hayati (1995). Evliya Çelebi Seyahatnamesine Göre 17. Yüzyıl Osmanlı Türkçesinde Ses Benzeşmesi ve Uyumlar. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Deny, John (1995). Türk Dili Gramerinin Temel Kuralları (Türkiye Türkçesi). (Çev. Oytun Şahin). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Duman, Musa ve Ömer YAĞMUR (2010). “-Up Zarf-fiil Ekinin Eski Anadolu Türkçesindeki Fonetik Durumu”. Uluslararası Eski Anadolu Türkçesi Araştırmaları Çalıştayı Bildirileri (1-2 Aralık 2010). İstanbul: s. 115-153.
- Ercilasun, A. Bican (2000). Türkiye Türkçesinde Yardımcı Ses. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi. S 585, C. 2000/II. s. 219-225.
- Gabain, A. Von (2007). Eski Türkçenin Grameri (Çev. Mehmet Akalın). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Gülsevin, Gürer (2011). Eski Anadolu Türkçesinde Ekler, 3. Baskı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Karaağaç, Günay (2018). Türkçenin Ses Bilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Kartallıoğlu, Yavuz (2011). Klasik Osmanlı Türkçesinde Eklerin Ses Düzeni (16, 17 ve 18. Yüzyıllar). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Korkmaz, Zeynep (2008). Gramer Terimleri Sözlüğü. 3. Baskı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ölmez, Mehmet (2019). Köktürkçe ve Eski Uygurca Dersleri, 2. Baskı. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Özkan, Abdurrahman (2008), "Mehekkü'l-İlim ve'l-Ulemâ İsimli Eserde Dudak Uyumu". I. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu (23-26 Ekim 2007) Bildirileri. Isparta: 479-496.
- Sarvan, Hülya (2018). “Türk Dilinde Yuvarlaklaşma Olayı ve Dudak Uyumu”. Türkbilig 2018/35. s. 89-96.
- Tekin, Talat (2016). Orhon Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Timurtaş, Faruk Kadri (2012). Eski Türkiye Türkçesi. İstanbul: Kapı Yayınları.
- Topaloğlu, Ahmet (2019). Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü. Dergâh Yayınları.
- Tulum, Mertol (2002). “17. ve 18. Yüzyıllarda Osmanlı Türkçesi, Sesler ve Uyumlar Üzerine Bir Değerlendirme”. Türkler, 11. Cilt: s. 489-508. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
- Yazıcıoğlu Mehmet (1449). Muhammediye (Müellif Hattı). Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşiv ve Neşriyat Müdürlüğü Kitaplığı. No.: 431/A. 330 varak.
- Yazıcıoğlu Mehmet (1556). Muhammediye. Millî Kütüphane-Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi Kitaplığı. Arşiv Numarası: 06 Hk 4950. 278 varak.
- Yılmaz, Kadir (2020). 1556 Tarihli Muhammediye, İnceleme-Metin-Dizin. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı.
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2017
- Yayıncı: Mehmet ÖZDEMİR