Yenilenebilir Enerji Tüketimi ve Enerji İthalatının Cari Açık Üzerindeki Etkisi: Enerji İthalatında Lider Ülkeler Örneği

Amaç: Bu çalışma enerji ithalatında lider 11 ükede, yenilenebilir enerji tüketimi ve enerji ithalatının, cari işlemler dengesi üzerindeki etkisinin araştırılmasını amaçlamaktadır. Tasarım/Yöntem: 1995-2015 dönemini kapsayan çalışmada ilk olarak yatay kesit bağımlılık testi ve eğim homojenlik testleri uygulanmıştır. Daha sonra değişkenlerin durağanlık sınaması CADF ve CIPS birim kök testleri ve değişkenler arasında uzun dönemli ilşki Westerlund (2007) ECM eşbütünleşme testi ile incelenmiştir. Ayrıca uzun dönem esneklik katsayıları AMG yöntemi ile tahmin edilmiştir. Son olarak Dumitrescu-Hurlin testi ile nedensellik ilişkisi araştırılmıştır. Bulgular: Analiz sonuçlarına göre, yenilenebilir enerji tüketiminin cari denge üzerindeki etkisi pozitiftir. Enerji ithalatının cari dengeyi negatif yönde etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Dumitrescu-Hurlin nedensellik sonuçları yenilenebilir enerji tüketimi ve enerji ithalatı ile cari işlemler dengesi arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğunu göstermiştir. Sınırlılıklar: Çalışma en fazla enerji ithal eden ülkeler ve 1995-2015 dönemi ile sınırlandırılmıştır. Özgünlük/Değer: Literatürde enerji ithalatı ve yenilenebilir enerji tüketiminin cari açık üzerindeki etkisini araştıran çalışma sayısı sınırlıdır. Dolayısıyla bu çalışma mevcut literatürdeki bu boşluğu doldurmak açısından önemlidir. Ayrıca enerji ithalatına bağımlılığı yüksek olan ülkeler için bu etkinin incelenmesi çalışmanın özgünlüğünü oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Cari Açık, Enerji İthalatı, Yenilenebilir Enerji Tüketimi, AMG Tahmincisi, Dumitrescu-Hurlin Nedensellik Analizi

Impact of Renewable Energy Consumption and Energy Imports on Current Account Deficit: The Case of Leading Countries in Energy Imports

Purpose: This study aims to investigate the effects of renewable energy consumption and energy imports on the current account balance in 11 leading energy importing countries. Design/Methodology: In the study covering the period of 1995-2015, firstly, cross-sectional dependence and slope homogeneity tests were applied. Then, the stationarity test of the variables was examined by the CADF and CIPS unit root tests and the long-term relationship between the variables was examined by the Westerlund (2007) ECM cointegration test. In addition, the long-term elasticity coefficients were estimated by the Augmented Mean Group (AMG) method. Finally, the causality relationship was investigated with the Dumitrescu-Hurlin test. Findings: According to the results of the analysis, the effect of renewable energy consumption on the current account balance is positive. It has been found that energy imports affect the current account balance negatively. Dumitrescu-Hurlin causality results showed that there is a bidirectional causality relationship between renewable energy consumption and energy imports and current account balance. Limitations: The study is limited to the most energy importing countries and the period of 1995 to 2015. Originality/Value: The number of studies investigating the effect of energy imports and renewable energy consumption on the current account deficit is limited in the literature. Therefore, this study is important in terms of filling this gap in the current literature. In addition, examining this effect for countries with high dependence on energy imports show the originality of the study.

Keywords:

Current Account Deficit, Energy Imports, Renewable Energy Consumption, AMG Estimator, Dumitrescu-Hurlin Causality Analysis,

PDF

___

Acaravcı, A., & Yıldız, T. (2018). Türkiye’nin enerji bağımlılığı. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 4(2), 137-152. https://doi.org/10.20979/ueyd.457898
Altaylıgil, Y. B., & Çetrez, M. (2020). Macroeconomic, institutional and financial determinants of current account balances: A panel data assessment. Journal of Economic Structures, 9(49), 1-23. https://doi.org/10.1186/s40008-020-00225-1
Anselin, L. (2001). Spatial econometrics. In B. H. Baltagi (Ed.), A companion to theoretical econometrics (pp. 310-330). Blackwell Publishing.
Aytemiz, T., & Şengönül, A. (2008). Regression tree analysis of effects of energy prices on Turkish current account deficit. İktisat, İşletme ve Finans, 23(269), 94-109. https://doi.org/110.3848/iif.2008.269.6630
Bai, J., & Ng, S. (2004). A panic attack on unit roots and cointegration. Econometrica, 72(4), 1127-1177. https://doi.org/10.1111/j.1468-0262.2004.00528.x
Baltagi, B. H. (2008). Econometric analysis of panel data (Fourth Edition). John Wiley & Sons.
Başarır, Ç., & Erçakar, M. E. (2016). An analysis of the relationship between crude oil prices, current account deficit and exchange rates: Turkish experiment. International Journal of Economics and Finance, 8(11), 48-59. https://doi.org/10.5539/ijef.v8n11p48
Berk, C., & Cin, K. O. (2018). On energy dependence, current account deficit and population in Turkey. Open Journal of Business and Management, 6, 183-192. https://doi.org/10.4236/ojbm.2018.61012
Beşel, F. (2017). Oil prices affect current account deficit: Empirical evidence from Turkey. Journal of Applied Research in Finance and Economics, 3(2), 13-21. https://www.academia.edu/33010041/OIL_PRICES_AFFECT_CURRENT_ACCOUNT_DEFICIT_EMPIRICAL_EVIDENCE_FROM_TURKEY
Bildirici, M., & Kayıkçı, F. (2021). The relation between growth, energy imports, militarization and current account balance in China, Israel and South Korea. Energy, 122537, 1-10. https://doi.org/10.1016/j.energy.2021.122537
Bitzis, G., Paleologos, J. M., & Papazoglou, C. (2008). The determinants of the Greek current account deficit: The EMU experience. Journal of International and Global Economic Studies, 1(1), 105-122. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.612.5602&rep=rep1&type=pdf
Blomquist, J., & Westerlund, J. (2013). Testing slope homogeneity in large panels with serial correlation. Economics Letters, 121(3), 374-378. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2013.09.012
Bond, S., & Eberhardt, M. (2013). Accounting for unobserved heterogeneity in panel time series models. Nuff. Coll. Univ., Oxford, mimeo.
Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://doi.org/10.2307/2297111
Demir, M. (2013). Enerji ithalatı cari açık ilişkisi, VAR analizi ile Türkiye üzerine bir inceleme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 2-27. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kilisiibfakademik/issue/19257/204544
Dumitrescu, E. I., & Hurlin, C. (2012). Testing for granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29(4), 1450-1460. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2012.02.014
Eberhardt, M., & Bond, S. (2009). Cross-section dependence in non stationary panel models: A novel estimator. MPRA Paper, 17692, 1-26, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/id/eprint/17692
Erdoğan, S., & Bozkurt, H. (2009). Türkiye’de cari açığın belirleyicileri: MGARCH modelleri ile bir inceleme. Maliye Finans Yazıları, 23(84), 135-172. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mfy/issue/16296/170849
Fayaz, M., & Sandeep, K. B. (2016). Trends, patterns and determinants of ındian current account deficit. Applied Econometrics and International Development, 16(1), 167-186. https://www.usc.es/economet/reviews/aeid16113.pdf
Frees, E. W. (1995). Assessing cross-sectional correlation in panel data. Journal of Econometrics, 69(2), 393-414. https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01658-M
Friedman, M. (1937). The use of ranks to avoid the assumption of normality implicit in the analysis of variance. Journal of the American Statistical Association, 32(200), 675-701. https://www.jstor.org/stable/2279372
GlobalEconomy. Energy imports as percent of total energy use, 2015-country rankings. https://www.theglobaleconomy.com/rankings/energy_imports/
Gökçe, C., & Demirtaş, G. (2018). Cari denge açısından yenilenebilir enerjinin rolü: Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye için panel veri analizi. Yönetim ve Ekonomi, 25(3), 641-654. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/609456
Gökten, S., & Karatepe, S. (2016). Electricity consumption and economic growth: A causality analysis for Turkey in the frame of import-based energy consumption and current account deficit. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 11(4), 385-389. https://doi.org/10.1080/15567249.2012.666332
Haidery, J., & Shokuri, Z. (2021). Assessing determinants of the current account deficit: A case study of India. Journal of Management and Science, 11(1), 23-32. https://doi.org/10.26524.jms.11.4
Hepaktan, C. E. (2018). Türkiye’de enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve cari işlemler açığı ilişkisinin yapısal kırılmalar altında ekonometrik analizi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(04), 141-160. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cbayarsos/issue/42039/505931
Huntington, H. G. (2015). Crude oil trade and current account deficits. Energy Economics, 50(C), 70-79. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2015.03.030
Insel, A., & Kayıkçı, F. (2013). Determinants of the current account balance in Turkey: An ARDL approach. Economic Research-Ekonomska Istrazıvanja, 26, 1-16. https://doi.org/10.1080/1331677X.2013.11517587
Kar, M., & Baysal Kar, B. (2019). OECD ülkelerinde mobil iletişimin talep esnekliklerinin tahmini. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 15(4), 991-1009. https://doi.org/10.17130/ijmeb.2019456394
Karabulut, G., & Danışoğlu, A. Ç. (2006). Türkiye’de cari işlemler açığının büyümesini etkileyen faktörler. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 47-63. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gaziuiibfd/issue/28336/301159
Karaca, C., & Erdoğdu, M. (2012). Türkiye’de rüzgar çiftliklerinden elektrik üretilmesiyle sağlanabilecek çevresel ve ekonomik kazançlar. Akdeniz İİBF Dergisi, 12(23),156-188. https://dergipark.org.tr/tr/pub/auiibfd/issue/32326/359225
Karadaş, H. A. & Işık, H. B. (2018). Türkiye’de yenilenebilir enerji kullanımının CİB açıkları üzerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(61), 872-882. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2018.2979
Kayıkçı, F. (2012). Determinants of the current account balance in Turkey: Vector Auto Regression (VAR) approach. African Journal of Business Management, 6(17), 5725-5736. https://doi.org/10.5897/AJBM11.1788
Keskin, H. İ., & Aksoy, E. (2019). OECD ve gelişmekte olan ülkelerde gelir artışı ve işgücüne katılım arasındaki ilişki: Panel eşbütünleşme analizi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 54(1), 1-20. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.02.1077
Kılıç, E., Yavuz, E., Pazarcı, Ş., & Umut, A. (2021). Enerji tüketiminin cari açık üzerindeki etkisinin panel veri yöntemleri ile analizi: Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’ne dair kanıtlar. Journal of Economic Policy Researches, 8(2), 277-291, https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuipad/issue/64412/945175
Kızıldere, C. (2020). Türkiye’de cari açık sorununun enerji tüketimi ve ekonomik büyüme açısından değerlendirilmesi: Ampirik bir analiz. Business & Management Studies: An International Journal, 8(2), 2121-2139. https://doi.org/10.15295/bmij.v8i2.1493
Maddala, G. S., & Wu, S. (1999). A comparative study of unit root tests with panel data and a new simple test. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61(S1), 631-652. https://doi.org/10.1111/1468-0084.0610s1631
Menyah, K., Nazlıoğlu, Ş., & Wolde-Rufael, Y. (2014). Financial development, trade openness and economic growth in African countries: New insights from a panel causality approach. Economic Modelling, 37, 386-394. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2013.11.044
Murat, S., Haykır Hobikoğlu, E., & Dalyancı, L. (2014). Structure and sustainability of current account deficit in Turkish economy. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 150, 977-984. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.09.110
Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics, 435, 1-39. https://mpra.ub.uni-muenchen.de/17692/
Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross‐section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
Pesaran, M. H., & Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142, 50-93. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2007.05.010
Phillips, P. C., & Sul, D. (2003). Dynamic panel estimation and homogeneity testing under cross section dependence. The Econometrics Journal, 6(1), 217-259. https://doi.org/10.1111/1368-423X.00108
Robertson, D., & Symons, J. (2000). Factor residuals in SUR regressions: Estimating panels allowing for cross sectional correlation. No 473, Centre for Economic Performance, London School of Economics and Political Science.
Sadiku, L., Fetahi-Vehapi, M., Sadiku, M., & Berisha, N. (2015). The persistence and determinants of current account deficit of FYROM: An empirical analysis. Procedia Economics and Finance, 33, 90-102. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(15)01696
Sahoo, M., Mallick, H., & Mahalik, M. K. (2019). What deteriorates India’s current account balance: Crude oil imports or gold imports?. Applied Economics Letters, 27(13), 1107-1111. https://doi.org/10.1080/13504851.2019.1673294
Samancı, B. (2019). Enerji ithalatının cari denge üzerine etkileri: OECD ülkeleri üzerine ampirik bir analiz (Yayın No. 593596) [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi]. Yüksek Öğretim Kurumu Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Sarıtaş, H., Genç, A., & Avcı, T. (2018). Türkiye’de enerji ithalatı, cari açık ve büyüme ilişkisi: VAR ve Granger nedensellik analizi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2), 181-200. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esad/issue/41569/538611
Swamy, P. A. V. B. (1970). Efficient inference in a random coefficient regression model. Econometrica, 38(2), 311-323. https://doi.org/10.2307/1913012
Uçak, S. (2019). Cari denge-yenilenebilir enerji: Kırılgan Beşli örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(3), 106-122. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yead/issue/49512/584185
Usman, M., Khalid, K., & Mehdi, M. A. (2021). What determines environmental deficit in Asia? Embossing the role of renewable and non-renewable energy utilization. Renewable Energy, 168, 1165-1176. https://doi.org/10.1016/j.renene.2021.01.012
Uysal, D., Yılmaz, K. Ç., & Taş, T. (2015). Enerji ithalatı ve cari açık ilişkisi: Türkiye örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 63-78. https://doi.org/10.18506/anemon.22254
Wang, Z., Bui, Q., Zhang, B., Nawarathna, C. L. K., & Mombeuil, C. (2021). The nexus between renewable energy consumption and human development in BRICS countries: The moderating role of public debt. Renewable Energy, 165(1), 381-390. https://doi.org/10.1016/j.renene.2020.10.144
Westerlund, J. (2007). Testing for error correction in panel data. Oxford Bulletin of Economics and statistics, 69(6), 709-748. https://doi.org/10.1111/j.1468-0084.2007.00477.x
Yalçın, H. E., & Yalçın, C. (2021). Energy efficiency, renewable energy and current account balance: Econometric findings and scenario analysis for Turkey. Working Papers 2129, Research and Monetary Policy Department, Central Bank of the Republic of Turkey.
Yanar, R., & Kerimoğlu, G. (2011). Türkiye’de enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve cari açık ilişkisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(2), 191-201. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ebd/issue/4858/66835
Yılmaz, M. (2012). Türkiye’nin enerji potansiyeli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi açısından önemi. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 33-54. https://doi.org/10.1501/Csaum_0000000064
Yurdakul, F., & Cevher, E. (2015). Determinants of current account deficit in Turkey: The conditional and partial granger causality approach. Procedia Economics and Finance, 26, 92-100. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(15)00884-9
Zafar, M. W., Shahbaz, M., Hou, F., & Sinha, A. (2019). From nonrenewable to renewable energy and its impact on economic growth: The role of research & development expenditures in Asia-Pacific Economic Cooperation countries. Journal of Cleaner Production, 212, 1166-1178. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2018.12.081
Zeren, F., & Akkuş, H.T. (2020). The relationship between renewable energy consumption and trade openness: New evidence from emerging economies, Renewable Energy, 147(1), 322-329. https://doi.org/10.1016/j.renene.2019.09.006