Suç ve Suçlu Davranışına Kuramsal Bir Bakış: Psikolojik Bakış Açısıyla Adli Sistemde Psikolojik Değerlendirme ve Uygulamaları

Suç ve suçluluk kavramları yüzyıllardır her toplumda tartışılagelmiştir. Suçun ve suçlu davranışına ilişkin tanımlar toplumdan topluma ve zamana göre değişmiştir. Bu nedenle, suça ilişkin kuramlar da suçun nedenlerine farklı perspektiften bakmakta ve açıklamaktadır. Bazı kuramlar, suçu çocukluk yaşantılarına atfederken, bazısı biyolojik ya da genetik aktarımlara dayandırmakta, diğer bazıları ise suça yönelik davranışların toplumsal normlardan kaynaklandığı üzerinde durmaktadır. Kuşkusuz bu kuramlar suçlu bireyin yaşadığı sorunları da başka perspektiften açıklama eğilimindedir. Suça ilişkin en önemli çalışmalar arasında adli psikolojik çalışmalar gelmektedir. Nitekim suç işleyen bireylerin yaşadığı birçok psikososyal sorun vardır. Yapılan çalışmalar, suç işlemiş bireylerde yalnızlık, düşük benlik algısı, depresyon, anksiyete, intihar girişimleri, antisosyal kişilik bozuklukları gibi birçok psikolojik sorun görüldüğünü ortaya koymuştur. Dolayısıyla suç işlemiş bireylere yönelik psikososyal müdahaleler önemlidir. Bu nedenle bu çalışmada suç ve suçluluk kavramları üzerinde durulmuş ve suçlu popülasyona yönelik psikososyal çalışmalar tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Suç, suçlu, adli psikolog, adli psikolojisi, psikososyal çalışmalar

A Theorical Perspective on Crime and Criminal Behavior: Psychological Assessment and Intervention in Forensic Settings from a Psychological Perspective

The terms of crime and criminality have been discussed for centuries. Definitions of crime and criminal behavior have varied from society to society and from time to time. Therefore, different theories of crime also explain criminal behavior from a different perspective. While some theories explain crime as a childhood experiences, the others base them on biological or genetic inheritance. Undoubtedly those theories prone to explain the problems experienced by the criminal individual from another perspective. Forensic psychological studies are one of the most important studied on crime among them. As a matter of the fact that, criminals experienced several psychological problems such as loneliness, low self-perceptions, depression anxiety, suicide attempts, antisocial personality disorders are explained most common disorders among criminals. Therefore, psychosocial intervention for criminals is essential. Therefore, in this study the terms of crime and criminality and psychosocial studies on criminal population are discussed.

Keywords:

Crime, criminal, forensic psychologist, forensic psychology, psychological studies,

PDF

___

Amerikan Psikiyatri Birliği: Psikiyatride Hastalıkların Tanımlanması ve Sınıflandırılması El Kitabı (DSM-IV-TR), Amerikan Psikiyatri Birliği, Washington DC. Çev: Köroğlu, E. Hekimler Yayını Birliği, Ankara, 2001.
Andersen, H.S. (2004). Mental health in prison population. A review-with special emphasis on a study of Danish prisoner on remand. Acta Psychiatr Scand. 110: 5-59.
Boothby, J. L., & Durham, T. W. (1999). Screening for depression in prisoners using tje Beck Depression Inventory. Criminal Justice and Behaviour, 26: 107–124.
Chui, W. H., ve Nellis, M. (2003). Moving probation forward: Evidence, aahuments, practice. London, England: Pearson Education Limited.
Cullen, F.T., Agnew, R. (2003). Criminological Theory Past to Present. Roxbury Publishing Company, Los Angeles, California. s. 142-143.
Geçtan, E. (2008). Psikanaliz ve Sonrası. Metis Yayınları, İstanbul. S: 35, 126-128.
Dönmezer, S. (1984). Kriminoloji, Filiz Kitabevi, İstanbul: s. 20.
Görgülü, T. (2009). Tutuklu ve hükümlü bireylerin depresyon düzeyleri, boyun eğici davranışları ve intihar olasılıklarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
İçli, T. (2004). Kriminoloji. Martı Kitabevi, Ankara. s: 43-44, 80-81.
İçli, T. (1992). Türkiye’ de Suçlular: Sosyal Ekonomik ve Kültürel Özellikleri. Bizim Büro Basımevi, Ankara. s: 63-77.
Kulak, H. (1996). Kasten adam öldürme suçlu faillerinin kişilik yapıları ve sosyodemografik özelliklileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul. s. 7-8.
Linquist, C.H., Linquist, C.A. (1997). Gender differences in distress: Mental health consequences of environmental stres among jail inmates. Behavioral Sciences and the Law. 15: 503-523.
Marcus, P., Alcabes, P. (1993). Characteristic of suicide by inmates in an urban jails. Hops Comminity Psychiatry. 44: 256-261.
Ögel, K., Başabak, A., Kamer, V. K., ve Görücü, S. (2014). Yetişkin hükümlüler için risk ve ihtiyaç belirleme formunun (YARDEF) geliştirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 15, 132-140.
Ögel, K., Karadayı, G., Şenyuva, G., ve Topsakal, E. Ö. (2011a). Yasayla ihtilafa düşen ergenlerin risk ve gereksinmelerinin değerlendirilmesi: Araştırma ve değerlendirme formunun geliştirilmesi ve standardizasyonu. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12(2).
Özdemir, H.D. (1999). Tutuklu ve hükümlülerin anksiyete ve depresyon puanlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Özdemir, S. (2001). Uçucu madde kullanımı ve şiddet. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Özkürkçügil, A.Ç. (1997). Cezaevlerinde yalnızlık ve yalnızlığın depresyonla ilişkisi. Kriz Dergisi. 6(1), 21-31.
Peker, N. (2008). Hükümlü ve tutuklularda madde kullanımı ile suç türü ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2.
Rokach, A. Criminal offense type and the causes of loneliness. Journal of Psychology. 135(3), 277-291.
Schmalleger, F. (2002). Criminology Today. Pearson Education, Inc, New Jersey. s.109, 203-204.
Semiz, B.U., Basoglu, C., Ebrinc, S., Cetin, M. (2007). Childhood trauma history and dissociative experiences among Tukish men diagnosed with antisocial personality disorders. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 42: 865–873.
Van de Rack, M., Nieuwbeerta, P., Apel, R. (2009). Association of crimil convictions between family members: Effects of siblings, fathers and mothers. Criminal Behavior and Mental Health.19: 94-108.
Whitehead, P., ve Thompson, J. (2004). Knowledge and the probation service: Rasing standarts for trainees, assessors and practitioners. Chichester, UK: John Wiley & Sons.
Yavuzer, H. (1990). Çocuk ve Suç. Remzi Kitabevi, Evrim Matbaacılık, İstanbul. S: 27.
Yılmaz, B. (1997) (Çev.). Cezaevinde intiharı önleme çalışmaları ve buna ilişkin düşünceler. Türk Psikoloj Bülteni: 3 (6) 90-92.
Yücel, M.T. (1986). Kriminoloji, Suç ve Ceza. Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Yayını, Ankara. S: 15.
Yücel, M.T. (2004). Adalet Psikolojisi. Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Ankara. s. 24.
http://www.cte.adalet.gov.tr/kaynaklar/istatistikler/yillar/yillar_4.htm