Liselerde Verilen Askerlik Derslerinin Tarihçesi

Eğitim sisteminde yapılan düzenlemeler, programlara yansıtıldığı ölçüde anlam kazanır. Eğitim programları ulaşılacak amaçları (hedefleri), bu amaçlara ulaşabilmek için seçilecek ve belli ilkelere göre düzenlenecek içeriği, uygulanacak yöntemleri, destekleyici araçgereçleri, amaçlara ne kadar ulaşılabildiğini gösteren değerlendirme ölçütlerini kapsamaktadır. Türkiye’de Cumhuriyet’in ilanıyla beraber 1924 yılında çıkarılan Tevhidi Tedrisat Kanunu ile tüm öğretim kurumları Millî Eğitim Bakanlığı bünyesi altında toplanmış ve okul programları üzerinde kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. 1945 yılından sonra dünyayı saran ekonomik büyüme ve kalkınma sürecinde eğitim, bu sürecin önemli bir etkeni olarak görülmeye başlanmıştır. Bir yanda savaşın en ağır şekilde yıktığı Avrupa ve Japonya’nın kısa bir sürede hızlı bir büyüme ivmesini yakalamasının, öte yanda ise bağımsızlığını yeni kazanmış ulusların bir türlü kalkınamamalarının altında yatan etkenin eğitim ya da eğitimli insan gücü olduğuna ilişkin düşünce, geniş bir kesim tarafından savunulmuştur. Bu düşünceler müfredat programlarına yansımıştır. Türkiye'de 1926 yılından itibaren ortaokul ve liselerde verilen Askerlik Derslerinin veriliş amaçlarını ve dersin işlenişini açıklamayı amaçlayan bu çalışmanın problem cümlesi; "1926-2012 zaman diliminde ülkemizde önceleri Askerlik Dersi, daha sonra Milli Güvenlik Dersi olarak verilen dersler, müfredat programlarında nasıl yer almıştır" şeklindedir. Bu çalışma, betimsel tarama modelinde nitel bir araştırma olup, verilerin toplanması, doküman incelemesi yönteminin aşamaları izlenerek gerçekleştirilmiştir. Doküman incelemesi; araştırılması hedeflenen olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsayan bir araştırma çeşidi olup, nitel araştırmalarda tek başına veri toplama yöntemi olarak kullanılabileceği gibi diğer veri toplama yöntemleriyle birlikte de kullanılabilir. Çalışmada ayrıca yazarların annelerinin anılarından da yararlanılmıştır

History of Military Lessons in High Schools

Regulations committed at education system, gain meaning on reflected quantity to programs. Education programs contain attained purposes, to be held content according to definite principles for access to the purposes, apply to methods, supportive equipments, valuation criteria about self-determination. The Law on Unification of Education introduced in 1924 after proclamation of Republic in Turkey. Thus, whole education institutions fell under Ministry of National Education and made comprehensive changes on school programs. After 1945 year, in economic growth and development process, education came to insight as an important factor of this process. Ruined in war Europe and Japan became development and opinion about progress is trained work force were supported by a large section of community. These considerations reflected to curriculums. Aim of this study is explanation of purpose and teaching of Military Lessons given secondary and high schools from 1926 in Turkey. Problem statement of the research is "how did take part Military and National Security Lessons in curriculums at 1926-2012 period in our country?" The study is a qualitative research in descriptive survey model and data collection realized by document review. Document review is a kind of research contain analysing written materials include knowledge about fact or facts targeted research and, it can be use as data collection method in qualitative research solitary or together other methods. In the study also was benefited from memories of writer's mother

___

  • Akyüz, Y. (2008). Türk Eğitim Tarihi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Çapa, M. (2014). Milli Eğitim Bakanlığı’nın Yetki ve Uygulamaları Çerçevesinde Ders Kitapları (1950-1960). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 54, 59-70.
  • Dever, A. ve İslam, A.(2015). Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Yıllarında Okullardaki Beden Eğitimi Derslerine Sistematik Bir Bakış. International Journal of Social Science, 32, 159-169.
  • Gümüşel, G. (2017). Erkekler İçin Askerliğe Hazırlık Dersleri. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 15 (22) 1-40.
  • Ünal, M.E. (2015). Erken Cumhuriyet Döneminde Gençliğin Militarizasyonu: Askerliğe Hazırlık Dersleri. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 3(1) 81-102.
  • Ünal, F. ve Ünal, M. (2010). Türkiye’de Ortaöğretim Programlarının Gelişimi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1,110-125.
  • Yarar, B. (2014). Osmanlı’dan Cumhuriyete Geçiş Süreci ve Erken Cumhuriyet Dönemi Türkiye'sinde Modern Sporun Kuruluşu. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (21), 301-317.