SOSYAL BİLGİLERİ OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARIYLA DENEYİMLEMEK: ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNİN ÖNEMİNİ GÖZDEN GEÇİRME

Öz Sosyal bilgiler eğitimi geleceğin etkin ve nitelikli vatandaşlarını yetiştirme açısından büyük bir öneme sahiptir. Sürdürülebilir ve kalıcı bir sosyal bilgiler eğitimi için küçük yaşlardan itibaren farkındalık kazanılması, bilgi, beceri ve tutumlara sahip olunması eğitimi daha nitelikli hale getirir. Erken çocuklukta okul öncesi sosyal bilgiler eğitimi sosyal gelişim alanından beslenerek; tarih, coğrafya, vatandaşlık vb. birçok disiplini içinde barındıran bütüncül bir eğitim alanıdır. Okul öncesi dönem çocuklarıyla 3 yaş - 7 yaş sosyal bilgileri deneyimlemek ve öğretim sürecinde dâhil etmek Türk okul öncesi eğitim alanında yeni bir disiplindir. Çocukların sosyal alanla ilgili birçok beceri ve yeterliği kazandırmayı amaçlayabilir. Sosyal bilgiler eğitimi için okul öncesi programının; günlük yaşamla ve bireylerin önceki yaşantılarıyla kolaylıkla bağ kurulabilen sarmal bir yaklaşımda olması, disiplinlerarası, tematik ve proje temelli çalışma için elverişli eklektik bir yapıya sahip olması önemli dinamikler olarak ifade edilebilir. Sosyal gelişim alanı kapsamında sosyal bilgiler eğitiminin küçük çocuklar için sosyal becerileri, vatandaşlık becerileri, ulusal ve evrensel değerleri, temel tarih, coğrafya ve vatandaşlık farkındalığı kazandırma gibi önemli bir alanlara hizmet etmektedir. Bu bağlamda kapsamlı bir şekilde ulusal ve uluslararası literatür taraması yöntemiyle erken çocuklukta sosyal bilgiler eğitimi; eğitim programı, eğitimsel yaklaşımlar, öğretmenin rolü, çevre ve sınıf ortamı, materyal ve kaynaklar, değerlendirme boyutları okul öncesi eğitiminin temel dinamikleri ve ilkeleri kapsamında ele alınarak değerlendirilmiştir. Erken çocuklukta sosyal bilgiler eğitimi uygulamaya ilişkin erken çocukluk sosyal bilgiler yeterlikleri ve becerilerinin tanımlanması, konuya ilişkin öğretmen yeterliklerinin artırılıp güçlendirilmesi, uygulama ilişkin deneysel çalışmaların ve eğitim modüllerinin artırılması öneriler olarak ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal bilgiler, erken çocukluk eğitimi, sosyal gelişim alanı

SOSYAL BİLGİLERİ OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARIYLA DENEYİMLEMEK: ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİNİN ÖNEMİNİ GÖZDEN GEÇİRME

PDF

___

Akhan, N. E.ve Şimşek Çetin, Ö. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının sosyal bilgiler eğitimine yönelik ilgilerinin ve görüşlerinin belirlenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(2), 551-558. Aktın, K. (2014). Okul öncesi dönemde sosyal bilgiler eğitimi: mesleklerin öğretimine yönelik bir durum çalışması. Turkish Studies, 9(5), 139-155.

Aktın, K. (2017). Okul öncesi dönemde müze eğitimi ile çocuklarin tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 465-486. DOI: http://dx.doi.org/10.17860/mersinefd.336734

Aktın, K., ve Dilek, G. (2014). Tarih/sosyal bilgiler öğretim programlarında okul öncesi dönemde tarih öğretimi: ABD örneği. Uluslarası Avrasya Sosyal bilgiler Dergisi, 5 (16), 36-56.

Anderson, S. (2010). Social studies and me! using children’s books to learn about our world. USA: The Vermont Center for the Book.

Bronfenbrenner, U., & Morris, P. A. (2006). The bioecological model of human development. In W. Damon & R. M. Lerner (Eds.), Handbook of child psychology, Vol. 1: Theoretical models of human development (6th ed., pp. 793-828). New York: John Wiley.

Coşkun-Keskin, S. ve Daysal-Ersoy, D. (2012). Erken çocukluk döneminde sosyo- kültürel eğitime dair örnek bir çalışma: Mimar Sinan. International Online Journal of Educational Sciences, 4, 117 – 130.

Coşkun-Keskin, S., ve Kırtel, A. (2012). Erken çocukluk döneminde Türk kültürüne ait sanat örnekleri aracılığıyla sosyo-kültürel eğitim. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(2), 32-51.

Dörtbudak, Z. (Çev.) (2006). Derleme makale yazımında, konferans ve bildiri sunumu hazırlamada pratik bilgiler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 3 (1). 2-4.

Durualp, E. ve Aral, N. (2016). Altı yaşındaki çocuklarin sosyal becerilerine oyun temelli sosyal beceri eğitiminin etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 160-172.

Edwards, C. (2002). Three approaches from Europe: Waldorf, Montessori, and Reggio Emilia. Early Childhood Research ve Practice 4 (1). Erişim Adresi: http://ecrp.uiuc.edu/v4nl/edwards.html.

Eisenberg, N., Valiente, C., ve Eggum, N. D. (2010). Self-regulation and school readiness. Early Education and Development, 21(5), 681-698, DOI: 10.1080/10409289.2010.497451

Epstein, J. L. (2011). School, family and community partnerships (2nd editiion). USA: Perseus Book Group. Friedman, S. (Ed.) (2005). Social studies in action. Young Children, 60(5), 44–47.

Fromboluti, C. S., Seefeldt, C. (1999). Early childhood: Where learning begins geography with activities for children ages 2 to 5 years of age. U.SSS. Department of Education Office of Educational Research and Improvement, National Institute on Early Childhood Development and Education. Erişim Adresi: https://www2.ed.gov/pubs/Geography/title.html

Koralek, D., ve Mindes, G. (2006). Spotlight on young children and social studies. Washington, DC: NAEYC.

Kostelnik, M. J., Soderman, A.K. ve Whiren, A.P. (2011). Developmentally appropriate curriculum (5th Ed.). USA: Pearson.

Lackaff, J.; Mindes, G. (2013). V. Social studies background and criteria. Social Studies Research Summary for The Work Sampling System 5th Edition. Retrieved from https://iages.pearsonclinical.com/images/Assets/WSS_5/Research_Summary_Social_Studies_F NL.pdf

Martin, A. (1990). Social studies in kindergarten: A case study. The Elementary School Journal, 90 (3), 305-317. Erişim Adresi: http://www.jstor.org/stable/1001681

Melendez, W. R.; Beck, V.; Fletcher, M. (2000). Teaching social studies in early education. USA: Thomson Learning.

Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). Okul öncesi eğitim programı (36-72 aylık çocuklar için). Ankara: Milli Eğitim Basım Evi.

Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2017). Hayat Bilgisi Öğretim Programı (1, 2 ve 3. Sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Basım Evi.

Maxim, G. W. (1999). Dynamic social studies for elementary classrooms (7th Ed.). USA: Pearson Education.

Mindes, G. (2005). Social studies in today's early childhood curriculum. Young Children, 60(5), 1-8.

Mindes, G. (2008). Teaching young children social studies. USA: Rowmanve Littlefield Education.

Mindes, G. (2014). Social studies for young children: preschool and primary curriculum anchor (2nd Ed.). USA: Rowmanve Littlefield Education.

More, C. M. (2012). Social stories and young children: strategies for teachers. Intervention in School and Clinic, 47(3). 167-174. DOI: 10.1177/1053451211423816.

National Curriculum Standards for Social Studies [NCSS]. (1994). Curriculum standards for social studies: Expectations for excellence. Washington, DC: NCSS Publications. Erişim Adresi: Authorhttps://www.socialstudies.org/standards/introduction

Neill, P. (2015) Going from me to we: social studies in preschool. High Scope Extensions, 29 (1). 1-22. highscope.org/membership. adresi aracılığı ile erişilmiştir.

Odhiambo, E.A.; Nelson, L. E.; Chrisman, J. K. (2016). Social studies and young children. USA: Pearson Education, Inc.

Oğuz, A. (2011). University students' opinions about art and art education. Humanity & Social Sciences Journal, 6(1), 35-40.

Oğuz, A. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının ilköğretim sanat derslerinde yaratıcı drama yöntemi kullanılmasına ilişkin görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7), 803-813.

Seefeldt, C.; Castle, S.; Falconer, R.C. (2014). Social studies for the preschool/ primary child (9th Ed.). USA: Pearson.

Sheridan, Susan M. Dr.; Knoche, Lisa; Edwards, Carolyn P.; Bovaird, James A.; and Kupzyk, Kevin A. (2010). Parent Engagement and School Readiness: Effects of the Getting Ready Intervention on Preschool Children’s Social-Emotional Competencies. Early Education & Development 21(1)., pp. 125–156. doi: 10.1080/10409280902783517

Tranter, P. J., ve Malone, K. (2004). Geographies of environmental learning: An exploration of children’s use of school grounds. Children’s Geographies, 2 (1), 131–155.

Tuğrul, B. ve Güler, T. (2007). Okul öncesi çocuklarına yönelik sosyal çalışma alanında tarih ve coğrafya eğitimi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 3(33). 29-35.

U.S. Department of Education Office of Intergovernmental and Interagency Affairs (2004). Helping your child learn history. Washigton, DC.: Education Publications Center U.S. Department of Education. Erişim Adresi: https://www2.ed.gov/parents/academic/help/history/history.pdf

Wallace, M. C. (2005). Social studies-all day, every day in the early childhood classroom. USA: Thomson Delmar Learning.

Yıldırım, G. ve Karaman, N. N. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal duygusal uyumları ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 11(9), 965-978.