ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN DOĞAYA İLİŞKİN METAFORLARI

Araştırmada ortaokul öğrencilerinin “doğa” kavramına ilişkin sahip oldukları algıların metaforlar aracılığıyla belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2012–2013 öğretim yılında Burdur ilindeki farklı ortaokullarda öğrenim görmekte olan 238 öğrenciyle yürütülmüştür. Çalışma grubunda yer alan öğrencilerin 26’sı 5. sınıfta, 36’sı 6. sınıfta, 83’ü 7. sınıfta, 93’ü 8. sınıfta öğrenim görmektedir. Öğrencilerin 127’si kız, 111’i erkektir. Bu araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim kullanılmıştır. Verilerin toplanması, analizi ve yorumlanmasında nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Öğrencilerin doğa kavramına yönelik ne tür algılamalara sahip olduklarını ortaya çıkarmak için ‘‘Doğa … gibidir; Çünkü … ’’ cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Veriler içerik analiz tekniğiyle çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre 238 ortaokul öğrencisi 75 adet metafor üretmiştir. Bu metaforlar analiz edildiğinde ortak özelliklere sahip 9 kategoride toplandığı belirlenmiştir.

Metaphors Regarding to Nature of Middle School Students

This research aims to determine the perception of secondary school students about nature by using metaphors. This research was performed with 238 students from different secondary schools of Burdur during education term 2012-2013. In this research 26 students are 5th grade, 36 students are 6th grade, 83 students are 7th grade and 93 students are 8th grade. 127 of the students are female and 111 students are male. Phenomenology, which is a sort of qualitative analysis, is used in this research. Also qualitative analysis is used throughout gathering, analyzing and interpretation of data. Students were asked to complete sentences like “Nature is like… because…” in order to reveal their comprehension about nature. Data was analyzed by using content analysis method. According to the results of this analysis 238 secondary school students produced 75 metaphors. As these metaphors were analyzed it has shown that they gather in 9 categories with common skills

Keywords:

Metaphor secondary school student, perception of nature,

PDF

___

Aaron, F. R. (2009). Planting A Seed: An Examination of Nature Perception, Program Processes, and Outdoor Experience, (Unpublished Doctors Degree Thesis), Office of Graduate Studies of Texas A&M University.
Alger, C. L. (2009). Secondary Teachers Conceptual Metaphors of Teaching and Learning: Changes Over the Career Span. Teaching and Teacher Education, (25), 743751.
Arslan, M.M., ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim-Öğretim Açısından İncelenmesi. Milli Eğitim, 171, 100-108.
Aslan, O. & Dinç, M. (2007).Canlılar ve Çevre, M. Aydoğdu & K.Geler (Ed.), Çevre Bilimi (12-34), Ankara: Anı Yayıncılık.
Atasoy, E. (2006). Çevre için eğitim: çocuk-doğa etkileşimi. Ezgi Kitabevi Ateş, M. ve Karatepe, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin çevre kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. International Journal of Social Science, (6) 2, 1327-1348.
Aydın, F. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Doğu Coğrafya Dergisi, 26, 25-44.
Aydın, F., ve Eser Ünaldı, Ü. E. (2010). The Analysis of Geography Teacher Candidates' Perceptions towards" Geography" Concept with the Help of Metaphors. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 600-622.
Aydın, S., ve Yalmancı, S. G. (2013). Öğretmen Adaylarının Biyoloji Kavramına Yönelik Metaforik Algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,10(21), 209-223.
Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar (mecazlar) yardımıyla analizi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Balım A.G., Deniş Çeliker, H., Türkoğuz, S. ve Kaçar, S. (2012). The Effect of Outdoor Education Activities on Students Attitudes towards to Environment. 9th International Conference on Hands on Science (HSCI2012), 17-21 October, Antalya. (2012)
Ballantyne, R. ve Packer, J. (2002). Nature Based Excursions: School Students Perceptions of Learning in Natural Environments, International Research in Geograpichal and Environmental Education, 11(3), 218-236.
Bonnett, M. ve Williams, J. (2006). Environmental Education and Primary Childrens Attitudes Towards Nature and the Environment. Cambridge Journal of Education, 28(2), 159-174.
Brock, R. J. (2010). Exploring The Development Of Fourth Graders Environmental Identity Trough Participation In a Semi Formal Nature Club (Unpublished Doctors Degree Thesis), The Graduate School University Of Nevada.
Burgess, J. ve Smith, M. J. (2011). Listenning to Children, Perceptions of Nature, The Journal of Natural History Education and Experience, 5, 27-43.
Cerit, Y. (2010). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 3-13.
Coşkun, M. (2010). Lise öğrencilerinin iklim kavramıyla ilgili metaforları (zihinsel imgeleri). Turkish Studies, 5(3), 919-940.
Çabuk, B. & Karacaoğlu, Ö.C. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Duyarlılıklarının İncelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 36(1-2).
Çepel, N. (2006). Ekoloji, Ankara: Palme Yayıncılık. Çevre Kanunu. http://www.resmigazete.gov.tr /main.aspx?home=http://www.resmigazete. gov.tr/eskiler/2006/05/20060513.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskil er/2006/05/20060513.htm.Erişim Tarihi:28.11.2013
Döş, İ. (2010). Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(3), 607-629
Emmons, K. M. (1997). Perceptions of the Environment while Exploring the Outdoors:Case Study in Belize, Environmental Education Research, 3 (3), 327-344.
Erdoğan, M. (2011). The Effects of Ecology - Based Summer Nature Education Program on Primary School Students Environmental Knowledge, Environmental Affect and Responsible Environmental Behavior, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(4), 2233 2237.
Erdoğan, M., Erentay, N., Barss, M. ve Nechita, A. (2008). Students AwarenessA of Endangered Species and Threatened Environments: A Comparative Case Study, International Journal of Hands-on Science, 1(2), 46-53.
Ertan, S. (2004). Çevre Eğitimi ve Çevre Bilinci Nedir, Çevre Eğitimi Nasıl Olmalıdır?, Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı. 65/66.
Feyizoğlu, B., Özenoğlu Kiremit, H., Öztürk Samur, A. Ve Aladağ, E. (2012). YİBOlar Doğal Ortamda Bilimsel Düşünüyor, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 65-74.
Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir Gökler, F. (2012). Doğal Ortamda Yürütülen Çevre Eğitiminin Ortaöğretim 9. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarına Etkisi: Ovacık Örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Görür, G.(2011). Temel Ekolojik Kavramlar, S. Gökmen (Ed.), Genel Ekoloji (1-20), Ankara:Nobel Yayıncılık. İbret, B. Ü., ve Aydınözü, D. ( 2011). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin Dünya kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 85- 102.
Kaya, H. (2010). Metaphors developed by secondary school students towards earthquake concept. Educational Research and Review. 5 (11), 712-718
Kocataş, A. (2012). Ekoloji Çevre Biyolojisi, Bursa: Dora Basım Yayın. Korkmaz, F. Ve Bağçeci, B. (2013). Lise öğrencilerinin üniversite kavramına ilişkin metaforik algıların incelemesi, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 187-204.
Köşker, N. (2013). İlkokul Öğrencileri ve Sınıf Öğretmeni Adaylarının Doğaya İlişkin Algıları ve Sorumluluklarına Yönelik Düşünceleri, Turkish Studies, 8(3), 341-355.
Kutru, Z. Ve Soran, H. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Doğa Algıları, X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresi 27-30 Haziran 2012, Niğde. http://kongre.nigde.edu.tr/xufbmek/dosyalar/tam_metin/pdf/2439-30_05_2012- 20_10_28.pdf Erişim Tarihi: 12.03.2014 Lakoff, G., & Johnson, M. (2003). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Pres. Lisowski, M. ve Disinger J. F. (1991). The Effect of Field Based Instruction on Student Understandings of Ecological Concepts, Journal of Environmental Education, 23(1), 19-23.
Morgan, G. (1998). Yönetim ve Örgüt Teorilerinde Metafor (Çev. Gündüz Bulut), İstanbul: BZD Yayıncılık. Nalçacı, A. ve Bektaş, F.(2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 239-258.
Ozaner, F. S. (2004). Türkiyede okul dışı çevre eğitimi ne durumda ve neler yapılmalı? V.Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi 5-8 Ekim 2004 Taksim International Abant Palace, Abant İzzet Baysal Üniversitesi & Biyologlar Derneği, Abant- Bolu. Bildiri Kitabı (Doğa ve Çevre), 67-98, Biyologlar Derneği, İzmir.
Özdemir O. (2010). Doğa deneyimine dayalı çevre eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin çevrelerine yönelik algı ve davranışlarına etkisi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 125-138.
Özdemir, O. ve Uzun, N. (2006). Yeşil sınıf modeline göre yürütülen fen ve doğa etkinliklerinin anasınıfı öğrencilerinin çevre algılarına etkisi, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(2), 12-20.
Öztürk, Ç. (2007). Sosyal bilgiler, sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının coğrafya kavramına yönelik metafor durumları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2): 55- 69.
Pilav, S., ve Elkatmış, M. (2013). Öğretmen adaylarının Türkçe kavramına ilişkin metaforları. Turkish Studies, 8(4).
Ratcfille M. M. (2007). Garden Based Education in School Settings: The Effects of Childrens Vegatable Consumption, Vegatable Preferences and Ecoliteracy, (Unpublished Doctors Degree Thesis), Friedman School of Nutrition Science and Policy, Tufts University.
Saban, A. & Koçbeker, B.,N. ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri , 6(2), 461-522.
Saban, A. (2004). Giriş Düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2): 131-155.
Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(3), 459-496.
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Shaw, D. M., Barry, A., & Mahlios, M. (2008). Preservice teachers' metaphors of teaching in relation to literacy beliefs. Teachers and Teaching: theory and practice, 14(1), 35-50.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik (Reliability and Validity in Social and Behavioral Measurement). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Şimşekli, Y. (2004) Çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik çevre eğitimi etkinliklerine ilköğretim okullarının duyarlılığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1): 83-92
Şimşekli, Y. (2010). The original activities for environmental education and their effects on students (A Case Study in Bursa), Elementary Education Online, 9(2), 552- 560.
Töremen, F., ve İzzet, Döş. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin müfettişlik kavramına ilişkin metaforik algıları. International Journal of Educational Reform,13(3), 295- 306.
Uzunkol, E. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının genetiği değiştirilmiş organizmalara (gdo) ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 94-101.
Yardımcı, E. (2009). Yaz Bilim Kampında Yapılan Etkinlik Temelli Doğa Eğitiminin İlköğretim 4 ve 5. Sınıftaki Çocukların Doğa Algılarına Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yıldırım, Z.M. & Genç, H. (2005). Temel Ekolojik Kavramlar, Y.Şimşekli (Ed.) , Çevre Bilimi (27-55), İstanbul: Lisans Yayıncılık.