Sümeyra YEŞİL, BİLGE KARSLI, NURTEN KAYACAN, Gültekin SÜLEYMANLAR, Fevzi ERSOY

Hemodiyaliz uygulanan kronik böbrek yetmezlikli hastalarda ağrı değerlendirmesi

Amaç: Kronik böbrek yetmezliğinin tedavisinde, hemodiyaliz yaşamsal öneme sahip bir tedavidir. Ağrı ise, kronik böbrek has- talığının her evresinde sık görülen ve klinik tablonun bir parçası olan yakınmadır. Çalışmamızda, hemodiyaliz tedavisi uygula- nan hastalarda ağrıyı ve ağrı nedenlerini araştırmayı ve ağrı tedavisi ile ilgili uygulamaların yeterliliğini saptamayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Hemodiyaliz tedavisi uygulanan 1860 yaş hastalar çalışmaya alındı. Ağrı değerlendirmesi, Algoloji Ağrı Değerlendirme Formu ile yapıldı. LANSS (Leeds Assessment of Neuropathic Symptoms and Signs) kullanılarak nöropatik ağrı semptom ve bulguları değerlendirildi. Bulgular: Yetmiş hemodiyaliz hastasının 53ünde (%75.7) ağrı yakınmasının olduğu tespit edildi. Ağrı, başağrısı (31 hasta, %58.5), alt ekstremite ağrısı (21 hasta, %39.6) ve kramp şeklinde kasılmalara bağlı ağrılar (28 hasta, %52.8) olarak kaydedildi. Hastaların 81.4ünün günlük işlerini yapabildiği, ağrının günlük yaşam aktivitesini belirgin olarak değiştirmediği belirlendi. Çalışmada LANSS ≥12 puan olan 37 hasta (%71.8) vardı. Çalışmaya alınan hastalar Ağrı için tedavi uygulandı mı? sorusuna, %58.5 (31 hasta) hayır, %41.%i (22 hasta) ise evet cevabını verdi. Bununla birlikte hastaların %54.7sinin (29 hasta) ağrı için ilaç kullandığı, %45.3nün (24 hasta) ise ağrı yakınması için ilaç kullanmadığı belirlendi. Sonuç: Böbrek yetmezliği gibi kronik hastalığı olan hasta gruplarında, ağrının sorgulanması, değerlendirilmesi ve ağrı tedavisi- nin de kronik böbrek yetmezliği tedavisi ile birlikte yapılarak hastaların ağrısız yaşamalarının sağlanması g

Pain evaluation in patients with chronical renal failure undergoing hemodialysis

Objectives: Hemodialysis is a vital therapy in treatment of chronical renal failure. Pain is a complaint seen at every stage of chronical renal failure and is a part of clinical status. We aimed to investigate pain and its causes and the sufficiency of pain treatment in use. Methods: Patients aged 1860 undergoing hemodialysis were included in this study. Pain evolution was obtained by form of Algology. Neuropathic pain symptoms and signs were evaluated by using LANNS. Results: 53 patients undergoing hemodialysis (75.7%) complained of pain. The types of pain were recorded to be headache (31 patients, 58.5%), lower extremity pain (21 patients, 39.6%) and pain due to cramps (28 patients, 52.8%). We saw that 81.4% of our patients were capable of doing on their own and that the pain did not affect daily activities of our patients. There were 37 patients (71.8%) who had LANSS score ≥12. Patients included in this study answered the question Did you get any treat- ment for this pain? as NO in 58.5% (31 patients) and as YES in 41% (21 patients). Nevertheless, 29 patients (54.7%) stated that they used drugs because of the pain and 24 patients (45.3%) stated that they havent used any drugs for pain management. Conclusion: The patients with chronical diseases like chronical renal failure, we believe that pain should be interrogated and assessed and along with the treatment of chronical renal failure, patients should be treated for pain and a pain-free life must be provided to these group of patients

PDF

___

1. Güldoğuş F, Dilek M, Arık N. Kronik böbrek hastalığında ağrı tedavisi. Ankara: Güneş Kitabevi; 2007.
2. Erdine S. Ağrı mekanizmaları. In: Erdine S, editör. Ağrı sendromları ve tedavisi. İstanbul: 2004. s. 33-42.
3. Davison SN. Pain in hemodialysis patients: prevalence, cause, severity, and management. Am J Kidney Dis 2003;42(6):1239-47.
4. Ulaş C, Akpolat T, Süleymanlar G. Nefroloji el kitabı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2000.
5. Tander B, Durmuş D, Akyol Y, Cantürk F. Quality of life, pain and depression in patients with hemodialysis. Rheuma- tism 2008;23(3):72-6.
6. Yucel A, Senocak M, Kocasoy Orhan E, Cimen A, Ertas M. Results of the Leeds assessment of neuropathic symptoms and signs pain scale in Turkey: a validation study. J Pain 2004;5(8):427-32.
7. Bennett M. The LANSS Pain Scale: the Leeds assessment of neuropathic symptoms and signs. Pain 2001;92(1-2):147- 57.
8. Ersoy FF, Passadakis SP, Tam P, Memmos ED, Katopodis PK, Ozener C, et al. Bone mineral density and its correlation with clinical and laboratory factors in chronic peritoneal dialysis patients. J Bone Miner Metab 2006;24(1):79-86.
9. Iacono SA. Chronic pain in the hemodialysis patient popu- lation. Dialysis and Transplatation 2004;33(2):92-5.
10. Vallerand AH. The use of long-acting opioids in chronic pain management. Nurs Clin North Am 2003;38(3):435-45.
11. Davison SN. Chronic kidney disease: psychosocial impact of chronic pain. Geriatrics 2007;62(2):17-23.
12. Clifford G. Pain management in patients with chronic renal failure. Topics in Pain Management 2011.
13. Del Vecchio L, Locatelli F. Ethical issues in the elderly with renal disease. Clin Geriatr Med 2009;25(3):543-53.
14. Davison SN. Chronic pain in end-stage renal disease. Adv Chronic Kidney Dis 2005;12(3):326-34.
15. P B S, Khakha DC, Mahajan S, Gupta S, Agarwal M, Yadav SL. Effect of cryotherapy on arteriovenous fistula puncture- related pain in hemodialysis patients. Indian J Nephrol 2008;18(4):155-8.
16. Barakzoy AS, Moss AH. Efficacy of the world health orga- nization analgesic ladder to treat pain in end-stage renal disease. J Am Soc Nephrol 2006;17(11):3198-203.
17. Davison SN. The prevalence and management of chronic pain in end-stage renal disease. J Palliat Med 2007;10(6):1277-87.