HATAY’IN ANAVATANA KATILMASINDAN SONRA BÖLGEYE YÖNELİK DEVLET YATIRIMLARI (1939-1960)

Hatay Türkiye Cumhuriyetine katılmasından sonra bölgeye yönelik Ankara’nın yatırımları görülmektedir. Özellikle İskenderun Limanını işlevsel hale getirebilmek için yapılan ekonomik faaliyetler bölgenin sanayisini olumlu yönde etkilemiştir. Bunun yanında limanın faaliyet alanının genişlemesi ve önemli ticaret merkezlerinden biri haline gelmesi ile Amik Ovasında endüstriyel tarımın yaygınlaştığı görülmüştür. Endüstriyel tarım için gerekli olan ekipmanlar gerek tarım kredi kooperatifi gerek Ziraat Bankası gerekse Bakanlıklar yolu ile krediler açılarak yapılmaya çalışılmıştır. Bununla beraber tarımsal verimliliği arttırmaya yönelik sulama noktasında faaliyetlerin olduğu da görülmüştür. Ekonomik faaliyetlerin özellikle devlet tarafından yapılmasının yanı sıra özel sektörün de bölgeye yönelik istihdam amaçlı yatırımları da teşvik edilmiştir. Masrhall yardımları ile başlayan tarımsal reformdan Hatay’da nasibini almıştır. 1939-1950 ve 1950-1960 arası dönemde iki farklı siyasi yaklaşımın bölgeye verdiği önem üzerinde de durularak hem karşılaştırmalı hem de ortak noktadan Hatay’ın durumu değerlendirilmeye çalışılmıştır. II. Dünya savaşı esnası ve sonrası ile Sovyet tehdidine karşı bölgenin ekonomik açıdan güçlendirilmesi de çalışmanın bir başka bakış açısı olmuştur. Hatay’a yönelik yapılan devlet yatırımlarının özellikle bölgenin hassasiyetinden dolayı siyasi olmuştur. Çalışmada Amik Ovası ve İskenderun özelinde Hatay’a yönelik devlet yatırımları Nitel araştırma yöntemiyle incelenerek bölgenin kalkınması incelenmiştir. Bunun yanında yapılan bu yatırımların siyasi noktada getirileri ile bölge halkının bakış açısı değerlendirilmiştir. Hassas bir bölge olması dolayısıyla da yapılan devlet kontrollü gelişmeler incelenmiştir.

___

  • BCA, 030.0.018.001.002.90.28.8.
  • BCA, 030.0.0180.1.002.110.5.
  • BCA, 030.01.0.0.74.471.12
  • BCA, 030.01.0.0.74.471.9
  • Cumhurbaşkanlığı Arşivi, A IV-18-c, D 74-1, F21-28.
  • Anayol, 30 Mart 1950.
  • Atayolu, 20 Nisan 1953
  • Atayolu, 28 Ocak 1946.
  • Hâkimiyet, 28 Kasım 1953.
  • CHP, Cumhuriyet Halk Partisi İl Dilekleri, s, 680. https://www.tbmm.gov.tr/hata2.htm Erişim Tarihi 17.02.2019
  • Bayram EVİN, “Amik Ovası’nda Pamuk Üretim Alanlarının Islah Çalışmaları (1918-1970)”, s.4, Kapadokya Tarih ve Sosyal Bilimler Dergisi, Nevşehir, 2014. Mehmet Tekin, Hatay’da Eğitim ve Kültür, Ankara (Tarihsiz)
  • Şemseddin Çelik, “Bir Gezginin Gözünden 1950’lerin Başında Hatay”, Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 63, Erzurum, 2018, s. 639-667
  • Şerife Yorulmaz, “Fransız Manda Yönetimi Döneminde İskenderun Sancağı (Hatay)’nın Sosyo-Ekonomik ve Siyasal Durumuna İlişkin Bazı Kayıtlar (1918-1939)”,
  • Ankara Üniversitesi, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 22, Ankara 1998, s. 231-259
  • Tuğba Korhan, “İkinci Dünya Savaş’ında Mersin ve İskenderun Limanları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.9, S. 42,