BAYBURT MAHALLE ODALARININ FOLKLORİK AÇIDAN İNCELENMESİ

Bayburt gelenek ve göreneklerini günümüzde de devam ettiren kadim şehirlerden biridir. Türkiye’de sadece Bayburt’a özgü olan mahalle odaları halkın toplanıp bir araya geldiği sevincini ve üzüntüsünü paylaştığı eğlenip hoşça vakit geçirdiği sosyal bir mekândır. Kız isteme, cenaze, düğün-kına, bayramlaşma, herfene vb. birçok tören ve uygulama için mahalle sakinleri mahalle odalarında toplanır. Belediye başkanı, vali, rektör, kaymakam, emniyet müdürü gibi bazı bürokratlar mahalle odalarında halk ile buluşur, halkın sorunlarını dinler, onlarla bayramlaşır. Burada yemekler yenir, şiirler söylenir, âşık fasılları düzenlenir, yöresel oyunlar oynanır, önemli konuşmalar yapılıp önemli kararlar alınır. Bayburt mahalle odaları geçmişten günümüze birçok amaca hizmet eder ve bu bağlamda birçok insanı bir araya getirir. Gelenek ve göreneklerin, sözlü kültür ürünlerinin korunması ve gelecek nesillere aktarılmasında önemli bir yer ihtiva eder. Bu sebepten Bayburt mahalle odalarını birer kültür abidesi olarak görmek ve kültür taşıyıcısı olarak nitelendirmek yanlış olmaz. Diğer taraftan mahalle odaları toplumsal kaynaşmayı sağlar, kişiye toplum olma bilinci ve aitlik duygusu kazandırır. Bu bağlamda benden ziyade biz olmanın, toplumsal birliktelik ve dayanışmanın güzel bir örneğini sergiler. Bu çalışmada Bayburt mahalle odalarının bir nevi tanıtımı yapılacak, folklorik açıdan önemi ortaya konulacaktır. Mahalle odalarının işlevleri kaynak kişilerden yapılacak derlemeler ışığında ele alınacaktır.

___

  • Aker, A. (t.y). Hicranı Anlayan Şehir. Bayburt: Özer Matbaacılık.
  • Evliya Çelebi Seyahatnamesi II. (1993). (Haz. Kurşun Zekeriya, Kahraman Seyit Ali, Dağlı Yücel), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Gedik, Köksal. (Nisan 1991). “Bayburt ve Çevresinde Oynanan Seyirlik Oyunlar 1”. Gazi Bayburt, 16-17.
  • Gedik, Köksal. (Haziran 1991). “Bayburt ve Çevresinde Oynanan Seyirlik Oyunlar 3”. Gazi Bayburt, 13-14.
  • Emir, Dursun A. ve Adak, M. (2011). Kültürün Kale Kenti Bayburt. Ankara: Bekder Yayınları.
  • Sülo, L. “Bayburt Mahalle Odaları”. (2002). 17-19 Temmuz 1999 10.Yılında Bayburt Vilâyeti Sempozyumu), Ankara, 2002: 91-96.
  • Özger, Y. (2010). XIX. yüzyıl Bayburt (Sosyo-Ekonomik, İdari ve Demografik Yapı). İstanbul: IQ Kültür ve Sanat Yayıncılık. URL-1: https://www.bayburt.bel.tr/muhtarliklar 07.05.2017 tarihinde erişildi.
  • URL-2:https://www.bayburtpostasi.com.tr/kultur-sanat/anadolu-ya-has-kultur-bayburt-a-has-odalarda-yasiyor-h16528.html 07.05.2017.