Sanat ve Hayat Bağlamında, Sanat/Zanaat Söylemi

Öz Sanatın ve zanaatın, sanat hayat pratiği konusunda ki süreçleri farklı biçimde ortaya konmuş ve farklı anlaşılmıştır. Sanat bu pratiği, ekonomik sistemler ve bu sistemlerin ortaya koyduğu kurumlar üzerinden algılayarak sanat tarihi boyunca bunun mücadelesini vermiştir. Zanaat zaman içinde ortadan kalkmasına karşın, meslek niteliğini korumuş ve endüstriyel değişimler doğrultusunda yeni meslekler biçiminde(teknisyen, mühendis v. b. ) ortaya çıkmıştır. Sanat, insanın yaratıcı ediminin teknik boyutundan, sanat eserinin yapısı ve üretim süreci gereği kaçınırken, zanaat farklı biçimlere bürünerek, sanat içerisine dâhil edilmeye çalışılmıştır. Sanat sürekli zanaatın bir karşıtı gibi görülmüş, sanatın ve zanaatın iç işleyişleri ve ortaya koydukları ürün açısından bu yanlış düşünce doğmuştur. Oysa sanat, doğayla karşıt bir tavır içerisinde olmuş ve sanatçı da kendine özgün doğasını yaratmaya çalışmıştır. Günümüz de bu iki kavramının kasıtlı ya da kasıtsız, bu biçimde değerlendirilmesi, karşımıza her şeyin sanat olabileceği gibi bir düşüncenin doğmasına yol açmaktadır.  

___

  • Adorno T. 1997. Estetik Kuram(XII/ Toplum), (Ed.) Enis Batur, Modernizmin Serüveni, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Akyürek, E. 1994. Ortaçağ’dan Yeniçağ’a Felsefe ve Sanat, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • Baudelaire, C. 2004. Modern Hayatın Ressamı, Çev. Ali Berktay, II. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Bürger, P. 2004. Avangard Kuramı, Çev. Erol Özbek, II. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Danto, A. C. , 2010. Sanatın Sonundan Sonra, Çev. Zeynep Demirsü, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Eco, U. , 1999. Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik, Çev. Kemal Atakay, II. Baskı, İstanbul: Can Yayınları.
  • Gombrich, E. H. 1980. Sanatın Öyküsü, Çev. Bedrettin Cömert, XII. Baskı, Ankara: Remzi Kitabevi.
  • Köksal, D. 2009. Cumhuriyet ieolojisi ve Estetik Modernizm: Baltacıoğlu, Yeni Zamanlar ve Bauhaus, Ed. Ali Artun ve Esra Aliçavuşoğlu, Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kuspit, D. 2006. Sanatın Sonu, Çev. Yasemin Tezgiden, II. Baskı, İstanbul: Metis Yayınları.
  • Lenoir, B. 2003. Sanat Yapıtı, Çev. Aykut Derman, II. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • O’doherty, B. , 2010. Beyaz Küpün içinde, Çev. Ahu Antmen, İstanbul: Sel Yayınları.
  • Shiner, L. 2004. Sanatın İcadı, Çev. İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Simmel, G. 2003. Modern Kültürde Çatışma, Çev. Tanıl Bora, Nazile Kalaycı, Elçin Gen, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Williams, R. 1993. Kültür, Çev. Suavi Aydın, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Wolf J. 2000. Sanatın Toplumsal Üretimi, Çev. Ayşegül Demir, İstanbul: Özne Yayınları.