Filiz YAĞCI, Melike Durdane GÜRBÜZ, Esin SEZGİN

Ergenlik Dönemi Çocukların Cinsel Eğitime Yönelik Tutumları İle Ebeveynlerinin Toplumsal Cinsiyet Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Cinsel eğitim, bireye fiziksel, duygusal ve cinsel gelişim hakkında gerçek ve yanlışsız bilgiler vermektir. Bu eğitim doğumdan başlayarak ergenlik dönemine hatta tüm hayat boyu devam eden bir süreçtir. Bu araştırmanın genel amacı ergenlerin cinsel eğitime yönelik tutumları ile ebeveynlerinin toplumsal cinsiyet algıları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Ergenlik dönemi çocukların cinsel eğitime yönelik tutumları ile ebeveynlerin toplumsal cinsiyet algıları nicel araştırma deseni kullanılarak tanımlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Kayseri il merkezinde bulunan Anadolu Lisesi, Anadolu İmam Hatip ve Mesleki Teknik Anadolu Lisesine kayıtlı 320 öğrenci ve ebeveynleri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak, ergenler ve ebeveynlerine ilişkin bilgileri içeren “Kişisel Bilgi Formu” ile ergenlerin cinsel eğitime yönelik tutumlarını belirlemek üzere “Cinsel Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği (CEYTÖ)” ve ebeveynlerin toplumsal cinsiyet algılarını belirlemek için ise “Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği (TCAÖ)” kullanılmıştır. Araştırma yapılan korelasyon analizi sonucunda ergenlerin cinsel eğitime yönelik tutumu ile ebeveynlerinin toplumsal cinsiyet algıları arasında pozitif yönde düşük-orta seviye de bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Ebeveynlerin toplumsal cinsiyet algıları cinsiyetlerine göre incelendiğinde, kadınların lehine anlamlı bir fark olduğu ortaya çıkmıştır. Çocukların cinsel eğitime yönelik tutumlarında cinsiyete göre farklılık görülmemesi bir diğer sonuç olarak karşımıza çıkmaktadır. Ergenlik dönemindeki çocukların yanlış kaynaklardan cinsel bilgilere ulaşmasını önleyebilmek için ders müfredatlarına etik sınırlar çerçevesinde cinsel eğitim dersinin eklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ergenlik, cinsel eğitim, toplumsal cinsiyet, ebeveyn, tutum

Investigation of the Relationship between Adolescents’ Attitudes towards Sexual Education and Their Parents’ Gender Perceptions

Sexual education is to give real and accurate information about physical, emotional and sexual development to the individual. Sexual education is to give adolescents and children real and false information about the function and function of the organs that carry out reproduction. This education is a process starting from birth to adolescence and even the whole life. The general purpose of this study is to examine the relationship between adolescents 'attitudes towards sexual education and their parents' gender perceptions. Adolescence children's attitudes towards sexual education and parents' gender perceptions were identified using a quantitative research design. Anatolian High School, located in the city center of Kayseri, consists of 320 students enrolled in Anatolian Imam Hatip and Vocational Technical Anatolian High School and their parents. As data collection tools, the "Personal Information Form" containing information about adolescents and their parents, the "Attitude Scale towards Sexual Education (CEYTÖ)" to determine the attitudes of adolescents towards sexual education and the "Gender Perception Scale (TCAÖ)" to determine the parents' perception of gender.)" used. As a result of the correlation analysis conducted, it was revealed that there was a positive low-medium level relationship between the attitude of adolescents towards sexual education and their parents' gender perceptions. When the gender perceptions of the parents were examined on the basis of gender, it was found that there was a significant difference in favor of women. Also another result is that there is no difference in children's attitudes towards sexual education according to gender. In order to prevent adolescents from accessing sexual information from wrong sources, it is recommended to add a sexual education course to the curriculum within the framework of ethical limits.

Keywords:

Adolescence, sexual tendency, gender, parent, attitude,

PDF

___

Akdemir, B. ve Sarı, O. T. (2019). Zihinsel yetersizliği olan bireylerle çalışan öğretmenlerin cinsel eğitime yönelik tutumları ve etik durumlarının karşılaştırılması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(3), 267-282.
Akın, A. ve Demirel, S. (2003). Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkileri. CÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 73–82.
Akın, A., Özvarış, Ş., Eroğlu, K., ve Mıhçıokur, S. (2006). Üniversite gençlerinin cinsel ve üreme sağlığı beş üniversite çalışması (Özet Rapor). Türkiye Üreme Sağlığı Programı. Yücel Ofset Matbaacılık.
Alabay, E. ve Yağan Güder, S. (2014). Oyuncak reklamlarının mesajı: “Bana cinsiyetini söyle, sana oyuncağını söyleyeyim’’. Akdeniz Üniversitesi I. Dil, Kültür ve Edebiyat Çalıştayı, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Altınova, H. ve Duyan, V. (2013). Toplumsal cinsiyet algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(2), 9–22.
Altuntaş, O. ve Altınova, H. H. (2015). Toplumsal cinsiyet algısı ile sosyo-ekonomik değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 10(6), 83-100.
Bakır, N., Vural, P. I., ve Demir, C. (2019). Üniversite öğrencilerinin cinsel eğitime yönelik tutumları ve toplumsal cinsiyet algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 3(5), 119-128.
Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2008). Toplumsal ci̇nsi̇yet eşi̇tli̇ği̇ ulusal eylem planı Ankara 2008–2013, Erişim Tarihi 28 Aralık2020 https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/6314/toplumsal-cinsiyet-e%C5%9Fitli%C4%9Fi-ulusal-eylem-plan%C4%B1-2008-2013.pdf
Bingöl, O. (2014). Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye’de kadınlık. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 16(1), 108–114.
Bulut, A. (2003). Cinsel sağlık bilgileri eğitimi. M. Çokar ve H. Nalbant (Ed.), Öğretmen ve öğretmen adayları için cinsel sağlık eğitimi (s. 9-38). İstanbul: Uygun Matbaası.
Ceylan, Ş., Artan, İ., ve Kurnaz Adıbatmaz, F. (2020). Cinsel Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 34(2), 468-490.
Çalışandemir, F., Bencik, S., ve Artan, İ. (2010). Çocukların cinsel eğitimi: geçmişten günümüze bir bakış. Eğitim ve Bilim, 33(150), 14-21.
DeJong, J., Shepard, B., Roudi-Fahimi, F., ve Ashford, L. (2007). Young people’s sexual and reproductive health in the Middle East and North Africa. Reprod Health, 14(78), 1-8.
Dinçkol, B. (2005). Kadın erkek eşitliği için pozitif ayrımcılık, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4, (8), 101-117.
Dökmen, Z. Y. (2004). Toplumsal cinsiyet, sosyal psikolojik açıklamalar. Ankara: Sistem Yayıncılık.
Ergin, A., Bekar, T., ve Aydemir Acar, G. (2019). Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi, 24(3), 122-128.
Eroğlu, K ve Gölbaşı Z. (2010). Cinsel eğitimde ebeveynlerin yeri: ne yapıyorlar, ne yaşıyorlar?. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(2), 12-21.
Esen, E., Soylu, Y., Siyez, D. M., ve Demirgürz, G. (2017). Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet algısının toplumsal cinsiyet rolü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. e-International Journal of Educational Research, 8(1), 46-63.
Esen, E., ve Siyez, D. M. (2017). Cinsel sağlık eğitimi programının 9. sınıf öğrencilerinin cinsel sağlık bilgi düzeyleri ve tutumlarına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 560-580.
George. D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. Boston: Pearson.
Gönenç, İ. M., Topuz, ş., Sezer, N. Y., Yılmaz, S., ve Duman, N. B. (2018). Toplumsal cinsiyet dersinin toplumsal cinsiyet algısına etkisi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 22-29.
Güler Yıldız, T. ve Yağan Güder, S. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların toplumsal cinsiyet algılarında ailenin rolü. Hacettepe University Journal of Education, 31(2), 424-446.
Gürsoy, E., ve Gençalp, N. S. (2010). Cinsel sağlık eğitiminin önemi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(23), 29-36.
Kakavoulis, A. (2001). Family and Sex Education: A survey of parental attitudes. Sex Education, 1(2), 163–174.
Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kukulu, K., Gürsoy, E., ve Sözer, G. A. (2009). Turkish University students’ beliefs in sexual myths. Sexuality and Disability, 27(1), 49–59.
Mukhtarova, G. (2020). Ergenlerin cinsel eğitime yönelik tutumları ve kendini gizleme durumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Bursa Uludağ Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitsü, Bursa.
Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (2013). Türkiye ve TR83 bölgesinde toplumsal cinsiyet eşitliği ve kalkınma. Erişim Tarihi 24.02.2021 https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/assets/upload/dosyalar/turkiye-ve-tr83-bolgesi-nde-toplumsal-cinsiyet-esitligi-ve-kalkinma-oka.pdf
Özdamar, K. (2018). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. İstanbul: Nisan Yayınevi.
Özpulat, F. 2017. Hemşirelik öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile toplumsal cinsiyet algıları arasındaki ilişki. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(2),151-161.
Pınar, G., Doğan, N., Ökdem, Ş., Algıer, L., ve Öksüz, E. (2009). Özel bir üniversitede okuyan öğrencilerin cinsel sağlıkla ilgili bilgi tutum ve davranışları. Tıp Araştırmaları Dergisi, 7(2), 105-113.
Signorella, M. L., ve Frieze, I. H. (2008). Interrelations of gender schemas in children and adolescents: Attitudes, preferences, and self-perceptions. Social Behavior and Personality, 36(7), 941–953.
Stake, J.E. ve Hoffmann, F.L. (2001). Changes in student social attitudes, activism, and personal confidence in higher education: The role of women’s studies. American Educational Research Journal, 38(2),411-436.
Sungur, S. ve Senler, B. (2009). An analysis of Turkish high school students’ metacognition and motivation. Educational Research and Evaluation, 15(1), 45–62.
Taşçı, A. İ. (2003). Cinsel Eğitim. İstanbul: İz yayıncılık.
Turhan, O. N. (2015). Ergenlerin cinsel eğitime yönelik tutumlarına ilişkin bir ölçek geliştirme çalışması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Maltepe Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Tuzcuoğlu, N., ve Tuzcuoğlu, S. (1996). Çocuğun cinsel eğitiminde ailelerin karşılaştıkları güçlükler. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 26(4), 551–556.
Vefikuluçay D, Zeyneloğlu S, Eroğlu K. ve Taşkın L. (2007). Kafkas Üniversitesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 14(3), 26-38.
Yağan Güder, S., ve Alabay, E. (2018). Children’s questions and answers of parents: sexual education dilemma. International Journal of Progressive Education, 14(6), 138–151.
Zelyurt, H. (2018). Çocuğun toplumsal cinsiyet gelişimi üzerinde ailenin etkisinin incelenmesi. Turkish Studies Educational Sciences, 13(19), 2001-2017.