TOPSIS YÖNTEMİYLE FİNANSAL PERFORMANSIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE BİR UYGULAMA

Geçmişten günümüze değin insanoğlu en uygun kararı vermek üzerinde önemli çabalar sarf etmiştir ve sarf etmektedir. Bu nedenle karar vermeye dönük olarak çeşitli yöntemler, yollar geliştirilmeye çalışılmıştır. Çağdaş karar verme yollarından biriside çok kriterli karar verme yöntemlerini kullanmaktır. Çok kriterli karar verme yöntemleri, kişisel anlamda meslek seçiminden kurumsal anlamda makine seçimine kadar çok farklı alanlarda uygulanabilmektedir. Bu yöntemlerin kullanılması her alanda olduğu gibi işletme alanında da isabetli kararlar verilmesine imkan tanımaktadır. Bu çerçevede, çalışmanın amacı, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (IMKB) işlem gören ve seramik sektöründe faaliyette bulunan bir Anonim Şirketin 10 yıllık (1999-2008) finansal performansını değerlendirmektir. Bu amacı gerçekleştirmeye dönük olarak çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan TOPSIS Yöntemi (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solutions) kullanılmıştır. Çalışmanın ilk kısmında TOPSIS Yöntemi açıklanmaktadır. Çalışmanın ikinci kısmında ise işletmenin finansal oranları kullanılarak yıllar bazında karar matrisleri oluşturulmuş ve yakınlık değerleri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın son kısmında ise yıllar itibariyle başarı sıralaması yapılmış ve işletmenin finansal performansı değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Finansal Performans, TOPSIS Yöntemi, Oran Analizi

TOPSIS YÖNTEMİYLE FİNANSAL PERFORMANSIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE BİR UYGULAMA

PDF

___

AKDOĞAN, N., TENKER, N., (2003), Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Gazi Kitapevi, Ankara, s.606-656.
AKKAYA, G.C., (2004), Finansal Rasyolar Yardımıyla Havayolları İşletmelerinin Performansının Değerlendirilmesi, D.E.Üni., İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:19, Sayı:1, s.15-29.
AMIRI, M., ZANDIEH M., VAHDANI B., SOLTANI R., ROSHANAEI V., (2010), An Integrated Eigenvector–DEA–TOPSIS Methodology For Portfolio Risk Evaluation In The FOREX Spot Market, Expert Systems with Applications 37, s.509–516.
BENITEZ, J.M., MARTIN, J.C., ROMAN, C. (2007), Using Fuzzy Number For Measuring Quality Of Service In The Hotel Industry, Tourism Management, 28(2), s.544–555.
BÜLBÜL, S., KÖSE, A., (2009), Türk Gıda İirketlerinin Finansal Performansını Çok Amaçlı Karar Verme Yöntemleriyle Değerlendirilmesi,(Erişim;22.101.2010) iletisim.atauni.edu.tr/eisemp/html/tammetinler/152.pdf
CHENG-MIN Feng, WANG Rong-Tsu, (2001), Considering The Financial Ratios On The Performance Evaluation Of Highway Bus Industry, Transport Reviews, Vol.21, No.4, s.449-467.
CHENG-RU Wu, LIN Chin-Tsai, TSAI Pei-Hsuan, (2008), Financial Service of Wealth Management Banking: Balanced Scorecard Approach, Journal of Social Sciences 4 (4), s.255-263.
CHING-SHIH Tsou, (2008), Multi-Objective Inventory Planning Using MOPSO And TOPSIS, Expert Systems With Applications 35, s.136-142.
CHU, T.C., (2002), Facility Location Selection Using Fuzzy TOPSIS Under Group Decisions, International Journal Of Uncertainty, Fuzziness and Knowledge-Based Systems, Vol.10, No.6, s.687–701.
DASHTI, Z., PEDRAM, M.M., SHANBEHZADEH, J., (2010), A Multi-Criteria Decision Making Based Method For Ranking Sequential Patterns, International MultiConference Of Engineers And Computers Scientists March 17-19, Vol I., 2010, s.611-614.
DEMİRELİ, E., (2010), TOPSIS Çok Kriterli Karar Verme Sistemi: Türkiye’de Kamu Bankaları Üzerine Bir Uygulama, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi (5:1), s.101-112.
DUMANOĞLU, S., Ergül, N., (2010), İMKB’de İşlem Gören Teknoloji İirketlerinin Mali Performans Ölçümü, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, Sayı;48, s.101-110.
ELEREN, A., Ögel S., Yıldız F., (2009), İşletmelerde Finansal Performansın Ölçülmesinde TOPSIS Yöntemin Kullanılması ve Bir Uygulama, 13. Ulusal Finans Sempozyumu, Afkonkarahisar, s.383-391.
ERTUĞRUL, İ., KARAKAİOĞLU, N., (2009), Performance Evaluation Of Turkish Cement Firms With Fuzzy Analytic Hierarchy Process And TOPSIS Methods, Expert Systems With Applications 36, s. 702-715.
HUI YIN Tasai, BAO-HUEY, WANG Huang, An Siou, (2008), Combining ANP And TOPSIS Concepts For Evaluation The Performance Of Property-Liability Insurance Companies, Journal Of Social Sciences 4 (1), s.56-61.
İÇ, Y.T., YURDAKUL, M., (2010), Developments Of A Quick Credibilty Scoring Decision Support System Using Fuzzy TOPSIS, Expert Systems With Apllications 37, s.567-574.
MANABENDRA, N. Pal, KOUSHIKI Choudhury, (2009), Exploring The Dimensionality Of Service Quality: An Application Of TOPSIS In The Indian Banking Industry, Asia-Pacific Journal of Operational Research Vol. 26, No. 1, s. 115-133.
SEÇME, N.,Y., BAYRAKDAROĞLU, A., KAHRAMAN, C., (2009), Fuzzy Performance Evaluation In Turkish Banking Sector Using Analytic Hierarchy Process And TOPSIS, Expert Systems With Applications 36, s. 11699-11709.
SEVİM, İ., (2008), Mali Tablolar Analizi, DPÜ. Yayınları No:27, Kütahya, s.163-184.
TOLGA, A.Ç., (2008), Fuzzy Multicriteria R&D Project Selection With A Real Options Valuation Model, Journal Of Intelligent & Fuzzy Systems 19, s.359-371.
WANG, Y.M., ELHAG, T.M.S., (2006), Fuzzy TOPSIS Method Based On Alpha Level Sets With An Application To Bridge Risk Assessment. Expert Systems With Applications, 31, s.309–319.
WANG, J.J., Jing, Y.Y., Zhang, C.F., Zhao, J.H., (2009), Review On Multi-Criteria Decision Analysis Aid In Sustainable Energy Decision-Making, Renewable And Sustainable Energy Reviews (13), s.2263-2278.
WANG, Yu-Jie, (2008), Applying FMCDM To Evaluate Financial Performance Of Domestic Airlines In Taiwan, Expert Systems With Applications 34, s.1837-1845.
WANG, Yu-Jie, (2009), Combining Grey Relation Analysis With FMCGDM To Evaluate Financial Performance Of Taiwan Container Lines, Expert Systems With Applications 36, s.2424-2432.
YOON, K., HWANG, C.L., (1985), Manufacturing Plant Location Analysis By Multiple Attribute Decision Making: Part I-Single Plant Strategy, Int. J. Prod. Pres., Vol. 23, No.2., s.345-359.
YURDAKUL, M., İÇ, Y.T., (2003), Türk Otomotiv Firmalarının Performans Ölçümü ve Analizine Yönelik TOPSIS Yöntemini Kullanan Bir Örnek Çalışma, Gazi Üni., Müh. Mim. Fakültesi Dergisi, Cilt;18, No.1, s.1-13.
YÜKÇÜ, S., ATAĞAN, G., (2010), TOPSIS Yöntemine Göre Performans Değerleme, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 45, s.28-35.