AGRESİF REKABETÇİLİĞİN FİNANSAL PERFORMANSA ETKİSİ: TÜRKİYE’DEKİ ÖNCÜ SANAYİ FİRMALARI ÜZERİNE ARAŞTIRMA
Günümüzde firmalar teknolojik gelişmelerin
baş döndüren bir hız kazandığı, müşteri istek ve beklentilerinin sürekli
değiştiği, buna paralel olarak ürün yaşam ömrünün kısaldığı, tahmin edilmesi
zor ve karmaşık bir çevrede faaliyet göstermektedir. Firmaların bu değişim ve
dönüşüme ayak uydurarak bu şiddetli rekabet halkasının içinde kendilerine yer
bulması elzemdir. Sürdürülebilir bir büyümenin yanı sıra pazara hakim olma
adına firmaların benimsedikleri rekabet yaklaşımları firmaların performansları
üzerinde önemli etkiye sahiptir. Bu anlamda Türkiye’nin öncü sanayi işletmelerinin
benimsedikleri rekabet yaklaşımları ile firma performansı arasındaki
etkileşimin belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı
firmaların agresif rekabetçilik eğilimlerinin finansal performansları üzerine
etkisini incelemektir. Bu amaçla agresif rekabetçiliğin altı farklı finansal
performans göstergesi üzerine etkisi araştırılmış ve regresyon analizi ile
araştırmanın hipotezleri test edilmiştir. Araştırma sonucunda agresif rekabetçiliğin;
firma performansı göstergelerinden Vergi Öncesi Kar/Aktif Toplamı, Faiz,
Amortisman ve Vergi Öncesi Kar/Aktif Toplamı ve Satış Hasılatı/Aktif Toplamı
oranlarını istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde etkilediği tespit
edilmiştir. Bu sonuç, firmaların agresif rekabetçilik eğilimlerini
artırmalarının, hem karlılıklarını hem de varlıkların kullanım etkinliğini
artırabileceğine işaret etmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Agresif rekabetçilik, Firma performansı, Sanayi işletmeleri
THE IMPACT OF COMPETITIVE AGGRESSIVENESS ON FINANCIAL PERFORMANCE: A RESEARCH ON THE LEADING INDUSTRIAL FIRMS IN TURKEY
Today’s
firms operate in difficult and complex environment in which technological
developments are accelerating, customer demands and expectations are constantly
changing at the same time the product life cycle decreases. Firms must adapt
themselves to this change and conversion and take their place in this fierce
competition ring. Besides sustainable growth, the competitive approaches
adopted by the companies in order to dominate the market have a significant
affect on firms performance. Therefore, to determine the relationship between
their competing approaches adopted by Turkey's leading industrial firms and
firms performance have crucial important. The
purpose of this study is to investigate the effect of competitive
aggressiveness tendencies on financial performance of firms. For this purpose,
the effects of aggressive competitiveness on six different financial
performance indicators is investigated and the hypotheses of the research is
tested by regression analysis. As a result of this research,, it has
been concluded that aggressive competitiveness has a significant and positive
effect on Earnings Before Taxes/Total Assets ratio,
Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization/Total Assets ratio
and Net Sales/Total Assets ratio from the firm performance indicators. This result suggests that increasing the aggressive
competitiveness tendencies of the firms may increase both their profitability
and use efficiency of the assets.
Keywords:
Aggressive competitiveness, Firm performance, Industrial firms,
___
- Ağca, V. (2005). İç Girişimcilik Yapısı ve Firma Performansına Etkileri: Denizli Tekstil Sektöründe Bir Uygulama. Doktora Tezi. Afyon Kocatepe. Üniversitesi.
- Ağdelen, Z., ve Erkut, H. (2003). İnsan kaynakları yönetiminin firma finansal performansı üzerine etkisi. İTÜ Dergisi, 2 (4):65-74.
- Altuntaş, G. ve Dönmez, D. (2010). Girişimcilik Yönelimi ve Örgütsel Performans İlişkisi: Çanakkale Bölgesinde Faaliyet Gösteren Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39(1): 50-74.
- Antoncic, B. ve Hisrich, R.D. (2001). Intrapreneurship: Construct Refinement and Cross-Culturel Validation, Journal of Business Venturing, 16 (5): 495-527.
- Arslan, F. M. (1998). Yeni Ürünlerin Performansının Ölçümünde Kullanılabilecek Kriterler, Öneri, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(9), 257-264.
- Aygün, M. (2012). Firma Performansi Üzerinde Calisma Sermayesinin Etkisi: Türk Imalat Sektörü Üzerine Bir Uygulama/The Effect of Working Capital on Firm Performance: An Examination on Turkish Manufacturing Sectors. Ege Akademik Bakış, 12(2): 215-223.
- Bulut, Ç. (2007). Stratejik Oryantasyonlar ve Firma Performansı. Yayınlanmamış doktora tezi. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü. Kocaeli.
- Bulut, Ç., Alpkan, L. ve Yılmaz, C. (2009). Stratejik Oryantasyonlar ve Firma Performans İlişkisi: Literatür Gelişimi Üzerine Kavramsal Bir Çalışma. D.E.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, 10(1): 1-34.
- Bulut, Ç., Pırnar, İ., SEÇKİN HALAÇ, D., & Öztürk, A. D. (2013). Girişimsel Pazarlamanın Firma Performansina Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2): 209-232.
- Ceylan, C. (2001). Firmalar İçin Esneklik Performans Modeli Oluşturulması ve Firmaların Esneklik Analizi. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi. İstanbul.
- Covin J. G. ve Covin, T. J. (1990). Competitive Aggressiveness, Environmental Context And Small Firm Performance. Entrepreneurship Theory and Practice, 14(4): 35-50.
- Covin, J.G. ve Slevin, D. (1991). A Conceptual Model of Entrepreeurship as Firm Behavior. Entrepreneurship Theory & Practice, 16(1): 7-25.
- Das, T. K. ve Teng, B. S. (2001). Trust Control And Risk Strategic Alliances: An integrated framework. Organization Studies, 22(2): 251-306.
- Denison, D. R. ve Mishra, A. K. (1995). Toward A Theory Of Organizational Culture And Effectiveness. Organization Science, 6(2): 204-223.
- Dess, G.G., Eisner, A.B. ve Lumpkin, G.T. (2007). Strategic Management. NewYork:McGraw-Hill Irwin.
- Doğan, M., & Topal, Y. (2015). Sahiplik Yapısının Firma Performansı Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,20(4): 12-22.
- Eleren, A. ve Soba, M. (2009). İşletmelerde Çok Boyutlu Performans Ölçümü ve Uşak Deri Sektöründe Bir Uygulama, Uluslararası Davraz Kongresi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, 24-27 Eylül 2009.
- Ersoy, E., Üstün, F. ve Ünlü, U. (2016). The Impact of Professional Management on Firm Performance: Evidence from Turkey. Turkish economy in a new era selected articles. AGP Research: Germany.
- Fiş, A. M. (2009). Unlocking the relationship between corporate entrepreneurship and performance. Yayınlanmamış doktora tezi. Sabancı Üniversitesi. İstanbul.
- Gürel, E.B.B. (2011), Firma Performansının Belirlenmesinde İç Girişimciliğin Rolü-ISO 500 Üzerine Bir Araştırma, Finansal Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 48(559): 99- 116.
- Gürkan, N., & Gürkan, S. (2017). Yenilikçilik kavramının işletmelerin finansal performansı üzerindeki etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(5): 213-226.
- Karamustafa, O., Varıcı, İ., & Er, B. (2009). Kurumsal yönetim ve firma performansı: İMKB kurumsal yönetim endeksi kapsamındaki firmalar üzerinde bir uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (17): 100-119.
- Khandwalla P. N. (1977). The design of organizations. New York: Harcourt Brace Jovanovich.
- Lumpkin, G. T. ve Dess. G. G. (1996). Clarifying The Entrepreneurial Orientation Construction and Linking It to Performance. Academy of Management Review, 21(1): 135-173.
- Michalisin, M. D., Karau, S. J. ve Tangpong, C. (2004). The Effects Of Performance And Team Cohesion On Attribution: A longitudinal simulation. Journal of Business Researc, 57(10): 1108-1115.
- Neely, A., Gregory, M. ve Platts, K. 1995. Performance measurement system design: a literature review and research agenda. International Journal of Operations & Production Management. 15(4): 80-116
- Nicholas, J. M. (1998). Competitive manufacturing management. USA: McGraw-Hill International Editions, Management&Organization Series.
- Olson, M. E., Slater, S.F. & Hunt, G.T.M. (2005). The performance implications of fit among business strategy, marketing organization structure and strategic behavior. Journal of Marketing, 69(3): 49-65.
- Özer, Ö. (2011). Kurumsal Girişimcilik ve İşletme Performansı İlişkisi: Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Uygulama. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Papatya, G., Papatya, N. ve Hamşıoğlu, A. B. (2016) Girişimci Yönlülük, İç-Girişimcilik Ve İşletme Performansı İlişkisi: Türkiye Tekstil Sektörü İşletmelerinde Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 34(4): 19-48.
- Porter, M. E. (1991). Towards A Dynamic Theory Of Strategy. Strategic Management Journal, 12(S2): 95-117.
- Seymen, O. ve Erdem, B. (2007). Kat Hizmetleri Yönetiminde Kullanılan Performans Boyutlarının Birim Performansı Üzerindeki Etkileri: Konaklama İşletmelerinde Görgül Bir Araştırma. XV. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Kitabı (ss.777-786), Düzenleyen: Sakarya Üniversitesi İ.İ.B.F. Sakarya. 25-27 Mayıs 2007.
- Şimşek M. ve Nursoy M. (2002). Toplam Kalite Yönetiminde Performans Ölçme, İstanbul: Hayat Yayınları.
- Türkan, E. (2005). Türkiye’de Ekonomik Aktivite İçinde yabancı Sermaye Payı, TCMB, Ankara.
- Üstün, F. (2015). Firmalarda Sıkılık-Esneklik Boyutunun Örgütsel Güven, Kurumsal Girişimcilik Ve Firma Performansına Etkisi: Türkiye’nin öncü sanayi işletmeleri üzerine bir araştırma. Doktora tezi. Çukurova Üniversitesi.
- Yücel, E. (2016). Kurumsal yönetim ve firma performansı: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden kanıtlar. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 8(2): 27-41.
- ISSN: 1302-1966
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1999
- Yayıncı: Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
SÜRDÜRÜLEBİLİR GÜVENLİK YAKLAŞIMI VE KAMU YÖNETİMİ İLİŞKİSİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR İNCELEME
TÜRKİYE’DE BELEDİYE GELİRLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
AHS VE SWARA YÖNTEMLERİ İLE YEM SEKTÖRÜNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KRİTERLERİNİN AĞIRLIKLANDIRILMASI
DÖVİZ PİYASASI BASKISI VE MENKUL KIYMET PİYASALARI ETKİLEŞİMİ: BIST 100 ÜZERİNE BİR İNCELEME