Proteazlarla Enzimatik Modifikasyon Yoluyla İpek Liflerinin Boyanabilirliğinin Geliştirilmesi

İpek lifleri dünyanın sınırlı bölgelerinde bulunmaları ve kendilerine has özellikleri nedeniyle katma değeri yüksek değerli liflerdir. İpek liflerinin en önemli özelikleri ise parlaklığı ve tuşesidir. Ancak kaynama sıcaklığında yapılan boyama işlemleri sırasında ipek liflerinin söz konusu özellikleri zarar görmektedir. Eğer renk veriminde düşüşe yol açmadan düşük sıcaklıkta boyama başarılabilirse, liflerin bu özelliklerinin korunmasının yanı sıra, boyamadaki enerji sarfiyatının azaltılması da sağlanabilecektir. Bu çalışmada ipek liflerinin boyanabilirliğini geliştirmek için proteazlarla enzimatik ön işlem üzerinde çalışılmıştır

Improvement of Dyeability of Silk Fiber by Enzymatic Modification with Proteases

Silk is a valuable fiber as they are found in limited regions of the world and they have special properties. The most important properties of silk fibers are their lustre and handle. But, during dyeing processes carried out at boiling temperature, these properties of silk fibers can be damaged. For that reason they should be dyed at lower temperatures. If dyeing at lower temperature without causing any decrease in color yield could be achieved, both preserving of some these properties (and reducing the energy consumption in dyeing will be obtained. In this study, it was worked on enzymatic pretreatment with protease enzymes in order to improve the dyeability of silk fibers.

PDF

___

Akçakoca, E.P. and Atav, R., 2005. Çeşitli protein liflerinin doğal boyalarla (adaçayı ve sumak) boyanması üzerine proteaz enzimi ile ön işlemin etkisi. Tekstil Maraton, 15,53-58.
Atav, R., Ekinci, S., Namırtı, O., 2-5 Nisan 2014. İpekteki Serisin Artıklarının Giderilmesinde En Uygun Aktif Merkeze Sahip Proteaz Enziminin Belirlenmesi, XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu, Antalya, Book of Abstracts, 174-175.
Burkinshaw, S.M., Paraskevas, M., 2010. The Dyeing of Silk Part 1: Low Temperature Application of Solubilised Sulphur Dyes Using Sodium Thioglycolate. Dyes and Pigments, 87, 225-233
Cardamonel, J.M. and Damert, W.C., 2006. Lowtemperature dyeing of wool processed for shrinkage control. Textile Research Journal, 76, 78-85.
Ekinci, S., 2014. Bobin boyalı filament ipek ipliklerinin atkı olarak kullanıldığı dokuma kumaşlarda karşılaşılan çeşitli düzgünsüzlük sorunlarının çözümü için proses geliştirme ve ipek ipliklerinin düşük sıcaklıkta boyanması. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Çorlu-TEKİRDAĞ, 79.
Gulrajani, M. L. and Gupta, S.V., 1995. Enzymatic processing of waste silk fabric. Indian Journal of Fibre and Textile Research, 20, 192-195.
Currie, R., 2000. Chapter 1: Silk, in “Silk, Mohair, Cashmere and other Luxury Fibres”, Edited by R.R. Franck,
Kim, S.J., Cha, M. K., Kang, S.M., So, J.S. and Kwon, Y.J., 2005. Use of protease produced by Bacillus sp. SJ-121 for improvement of dyeing quality in wool and silk. Biotechnology and Bioprocess Engineering, 10, 186-191.
Korkmaz, A. and Öktem, T., 2003. Enzimatik işlem görmüş yünlü mamüllerin çeşitli özelliklerinin araştırılması. Tekstil Teknolojisi ve Kimyasındaki Son Gelişmeler Sempozyumu IX Bildiriler Kitabı, TMMOB Kimya Muhendisleri Odasi Bursa Subesi, Bursa, 13-28.
Onar, N., 2003. Protein Liflerinin (Yün, İpek) Terbiyesinde Enzimlerin Kullanımı, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tekstil Mühendisliği Bölümü, Tekstil Bilimleri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi (Danışman: A.M. Sarıışık)
Onar, N. and Sarıışık, M., 2005.Use of enzymes and chitosan biopolymer in wool dyeing. Fibres & Textiles in Eastern Europe, 13, 54-59.
Parvinzadeh, M., 2007. Effect of proteolytic enzyme on dyeing of wool with madder. Enzyme and Microbial Technology, 40, 1719-1722.
Riva, A., Alsina, J.M. and Prieto, R., 1999. Enzymes as auxiliary agents in wool dyeing. Journal of Society of Dyers and Colorists (JSDC), 115, 125- 129.
Riva, A., Algaba, J. and Prieto, R., 2002. Dyeing kinetics of wool fabrics pretreated with a protease. Coloration Technolgy, 118, 59-63.
Tarakçıoğlu, I., 1980. Tekstil Boyacılığı Teksiri, Cilt I, E.Ü. Mühendislik Fakültesi Çoğaltma Yayınları
Tsatsaroni, E., Liakopoulou, K.M. and Eleftheriadis, I., 1998. Comparative study of dyeing properties of two natural pigments-effect of enzymes and proteins. Dyes and Pigments, 37, 307-315.
Yoon, N.S., Yong, J.L., Tahara, M. and Takagishi, T., 1996. Mechanical and dyeing properties of wool and cotton fabrics treated with low temperature plasma and enzymes. Textile Research Journal, 66, 329-336.
Yazıcıoğlu, G., Gülümser, G., 1993. İpek ve Diğer Salgı Lifleri, E.Ü. Mühendislik Fakültesi Ders Kitapları, 99.
Yurdakul, A. and Atav, R., 2006. Boya-Baskı Esasları, Ege Üniversitesi Tekstil ve Konfeksiyon AraştırmaUygulama Merkezi Yayını, 55
1-http://www.eng.auburn.edu/department/te/ntc/2002/ C02AE07.pdf, (08.08.2016)