Muğla İli Örtü Altı Domates Yetiştiriciliğinde Fitopatolojik Uygulamalar ve Üretici Bilincinin Değerlendirilmesi

Bu çalışmada domates üretiminin yoğun olarak yapıldığı Muğla ili Seydikemer, Fethiye ve Ortaca ilçelerinde örtü altı domates yetiştiriciliği yapan üreticilerin yetiştiricilik deneyimleri, karşılaştıkları fitopatolojik sorunlar, bitki koruma uygulamaları konusunda bilgi düzeylerinin ve tarımsal ilaç kullanımındaki eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, 2019 yılında basit tesadüfi örnekleme yöntemine göre örtü altı domates yetiştiriciliği yapan ve rastgele seçilen 100 üreticiyle birebir görüşülerek, 55 soruluk anket çalışması yürütülmüş ve verilen cevaplar değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, üreticilerin %85’inin ilkokul mezunu olduğu, daha çok polietilen (%61) örtülü seraları tercih ettikleri, genellikle 1-2 dekar arasında değişen küçük ölçekli aile işletmelerinde uzun yıllar yetiştiricilik yaptıkları belirlenmiştir. Bu seralarda başta domates (%51) olmak üzere hıyar (%19), patlıcan(%17) ve fasulye (%13) yetiştiriciliği yapıldığı belirlenmiştir. Üreticilerin çeşit seçimini kendileri ya da zirai ilaç bayinin önerisine göre yaptığı, üreticilerin tamamının hazır fide kullandığı ve %73’ünün aşısız fide ile üretime başladığı tespit edilmiştir. Anket verilerine göre, üreticilerin, kimyasal mücadelenin gerekli olduğu (%59), kimyasal mücadeleye kendi bilgileri doğrultusunda karar verdikleri, ilaçları seçerken etkili olmasına dikkat ettikleri (%94), ilaçları karıştırarak kullandıkları, daha çok fungal hastalıklara karşı düzenli ilaçlama yaptıkları (%60), ilaçların bekleme süresine dikkat ettikleri (%97) ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Muğla, domates, örtü altı, fitopatolojik problemler, tarımsal mücadele

Determination of Phytopathological Problems and Producer Practices in Greenhouse Tomato Cultivation in Muğla Province

The aim of this study is to determine the cultivation experiences of the producers performing greenhouse tomato cultivation in the Seydikemer, Fethiye and Ortaca districts in Muğla province, where intense tomato cultivation is realized, as well as the phytopathological problems they faced, their knowledge levels on plant protection practices and their tendencies in the use of pesticides. For this purpose, a 55-question survey was applied to 100 producers who carried out greenhouse tomatoes cultivation and were randomly selected based on the simple random sampling method in 2019 by conducting face-to-face interview and their answers were assessed. According to the results, it was determined that 85% of the producers were primary school graduates, they preferred mostly polyethylene (61%) greenhouses, and they were cultivating for many years in small-scale family businesses, generally ranging between 1-2 decares. It was determined that they cultivated primarily tomatoes (51%) as well as cucumbers (19%), eggplants (17%) and beans (13%) in these greenhouses. It was determined that the producers chose the varieties themselves or according to the recommendation of the pesticide dealer, all of the producers were using field ready seedlings and 73% started production with field ready ungrafted seedlings. Based on the survey data, it was found that the producers considered that chemical control was required (59%), they decided on the chemical control in line with their own knowledge, they paid attention to the effectiveness of the pesticides (94%), they mixed the pesticides, they sprayed them regularly against fungal diseases (60%), and they paid attention to the waiting time of the pesticides (97%).

Keywords:

Muğla, tomato, greenhouse, phytopathological problems, agricultural management,

PDF

___

Akbaba ZB (2010) Adana İli Turunçgil Yetiştiriciliği ve İnsektisit Kullanımının Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Akar Ö, Tiryaki O (2018) Antalya İlinde Üreticilerin Pestisit Kullanımı Konusunda Bilgi Düzeyi ve Duyarlılıklarının Araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 13 (1): 60-70.
Anonim (2008) Zirai Mücadele Teknik Talimatı. Cilt V, s. 167-172, Ankara.
Anonim (2019a) Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/ medas/? kn=92&locale= tr Erişim tarihi: 15.10.2021.
Anonim (2019b) Örtü Altı Üretimin Yüzde 70’i Fethiye ve Seydikemer'de. https://www.haber48.com.tr/yerel-haberler/ortu-alti-uretimin-yuzde-70i-fethiye-ve-seydikemer-de-h28762.html Erişim Tarihi:05.09.2021.
Anonim (2020) Bitkisel Üretim İstatistikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/ medas/?kn=92& locale= tr Erişim tarihi: 15.10.2021.
Anonim (2021) Food and Agriculture Organization of the United Nations. http://www.fao.org/faostat Erişim Tarihi: 01.10.2021.
Bayraktar Ö (2005) Entegre Mücadele Programı Uygulanan Örtü altı Domates Yetiştiriciliğinde Üretim ve Pazarlama Yapısının incelenmesi Üzerine Bir Araştırma: Muğla İli Örnek Olayı. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Ankara.
Çanakcı M, Akıncı İ (2004) Antalya Bölgesi Sera Sebzeciliği İşletmelerinde Tarımsal Altyapı ve Mekanizasyon Özellikleri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(1):101-108.
Çelik A, Karakaya E (2017) Bingöl ili Adaklı ilçesi Elma Üreticilerinin Tarımsal İlaç Kullanımında Bilgi Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi ve Ekonomik Analizi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(2): 119- 129.
Cemek B, Demir Y, Uzun S (2005) Effects of Greenhouse Covers on Growth and Yield of Aubergine. Europ. J. Hortc. Sci.,70(1): 16- 22.
Dilmen H, Pala F, Dilmen MÖ (2020) Antep Fıstığı (Pistacia vera L.) Üreticilerinin Tarımsal Mücadele Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi: Türkiye, Siirt İli Örneği. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 7(1): 1-8.
Emekli NY, Baştuğ R, Büyütaş K (2007) Antalya İli Kumluca İlçesindeki Seraların Mevcut Durumu, Sorunları ve Uygun Çözüm Önerilerinin Geliştirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2): 273-288.
Emeli M, Ulusoy R (2006) Seyhan ve Yüreğir Havzasında Bitki Koruma Yöntemlerinin Uygulamadaki Sorunlar Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Gözener B, Sayılı M, Çağlar A (2017) Tokat İli Kazova Bölgesi’nde Domates Yetiştiriciliğinde İlaç Kullanımı. Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5 (5): 451- 458.
Kaplan E (2014) GAP Bölgesindeki Bitki Koruma Uygulamalarına Ait Sorunların Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
Kan M (2002) Antalya İli Kumluca İlçesi Örtüaltı Sebze Yetiştiriciliğinde Tarım İlacı Kullanımında Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Kızılaslan N, Ünal Y (2013) Çiftçilerin Tarımsal Yayım Farkındalıklarının Belirlenmesi (Tokat/Erbaa Örneği). Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 5:1-19.
Kurt Ş (2013) Bitki Fungal Hastalıkları, Akademisyen Kitap Evi. Ankara.
Newbold P (1995) Statistics for Business and Economics. Prentice-Hall International, New Jersey.
Onaran A, Yanar Y (2012) Antalya İli’nin Demre, Finike ve Kumluca İlçelerinde Hıyar Yetiştiren Sera İşletmelerinde Çiftçi Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(2): 112-122. Örük G, Engindeniz S (2019) Örtüaltı Domates Yetiştiren Üreticilerin Girdi Kullanım Kararlarının Analitik Hiyerarşi Süreci ile Analizi. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(3): 343-348.
Özçatalbaş O (2005) The Level of Information and Communication Technology Using and Information Sources of Growers in Greenhouse Production in Antalya Province, Turkey. EFITA/WCCA Joint Congress on IT in Agriculture, 22-28 July, Portugal, 1422-1425.
Özkan B, Akçagöz HV, Karaman S, Taşçıoğlu Y (2002) Antalya İlinde Serada Sebze Üretiminde Pestisit Kullanımının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. Bahçe 31(1-2):9-16.
Öztekin G, Tüzel Y, Teket H (2009) Tahtalı Barajı Koruma Havzasında Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliğine Genel Bakış. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 46 (2): 101-110.
Peker AE (2012) Konya İli Domates Üretiminde Tarımsal İlaç Kullanımına Yönelik Çevresel Duyarlılık Analizi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2 (1): 47-54.
Sevgican A (1999) Örtü Altı Sebzeciliği, Cilt 1. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. İzmir.
Tanrıvermiş H (2000) Orta Sakarya Havzası'nda Domates Üretiminde Tarımsal İlaç Kullanımının Ekonomik Analizi. TEAE, Yayin No : 42, Ankara.
Tiryaki O (2010) Tarım ilaçları kullanımı ve riskleri, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 26(2): 154-169.
Tuna RY, Gün İ, Ceyhan O (2012) Çiftçilerin Pestisitleri Saklama Koşulları ve Güvenli Kullanımı Konusunda Bilgi, Tutum ve Davranışları. 1. Tarım Sağlığı ve Güvenliği Sempozyumu, 6-7 Nisan 2012, Şanlıurfa, 155-157.
Ürgen Ü (2014) Fethiye Yöresindeki Domates Seralarında Önemli Virüs Hastalıkların Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Yalçın M, Boz İ (2007) Kumluca İlçesinde Seralarda Üreticilerin Kullandıkları Bilgi Kaynakları. Bahçe, 36(1):1-10.
Yanar D, Yanar Y, Erdal H, Erdal G, Poyraz E (2018) Antalya İlinde Örtü Altı Yetiştiriciliğinde Karşılaşılan Bitki Koruma Sorunları ve Üretici Bilinç Düzeyi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 7(3): 38-48.
Yaslıoğlu E, Durmuş S (2017) Bursa İlinde Yetiştiricilik Yapılan Seraların Yapısal Yönden Değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34: 164-171.
Yiğit A, Soylu S, Kütük H, Telli S (2004) Sera Sebze Yetiştiriciliğinde Karşılaşılan Bitki Koruma Sorunları. V. Sebze Tarımı Sempozyumu Bildiriler, 21-24 Eylül 2004, Çanakkale.
Yüce EK (2010) Seralarda Solarizasyonun Hidrojen Peroksit ve Metam Sodyum Uygulamaları ile Kombinasyonunun Fusarium oxysporum f. sp. radicis-lycopersici ve Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis’e Karşı Etkinliğinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Zabeltitz C Von (2010) Integrated Greenhouse Systems for Mild Climates. Springer. London. New York.