Kadınların HIV/AIDS'e Yönelik Bilgi Düzeyleri ve Tutumlarının Belirlenmesi

Amaç: Bu araştırma, kadınların HIV/AIDS'e yönelik bilgi düzeyleri ve tutumlarının belirlenmesini amaçlamıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmada kesitsel araştırma deseni kullanılmıştır. Türkiye’nin doğusundaki bir il merkezinde yer alan ASM’lere (Aile Sağlığı Merkezleri) kayıtlı 18-65 yaş arası kadınlarla Mayıs – Ağustos 2021 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini, söz konusu birimlere kayıtlı ve araştırma kriterlerini sağlayan kadınlar, örneklemi ise evrenin bilinmediği durumlarda kullanılan örnekleme yöntemine göre hesaplanarak toplamda 384 kadın oluşturmuştur. Araştırmanın verilerinin toplanmasında Tanıtıcı Bilgi Formu, AIDS Bilgi Ölçeği ve AIDS Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Kadınların yaş ortalamasının 26.91±9.20 olduğu, %74.7’sinin daha önce HIV/AIDS’i duyduğu, %62.5’inin ise HIV/AIDS hakkında bilgi sahibi olduğu ve bunların %75.8’inin arkadaş, sosyal çevre veya medya aracılığıyla bilgi edindiği belirlendi. Grubun HIV/AIDS Bilgi Ölçeği puan ortalamasının 7.81±4.92, HIV/AIDS Tutum Ölçeği puan ortalamasının ise 53.38±10.23 olduğu belirlendi. HIV/AIDS Bilgi Ölçeği puan ortalaması, üniversite mezunu olanlarda, çalışanlarda, ve HIV/AIDS hakkında bilgi sahibi olduğunu ifade edenlerde istatistiksel açıdan anlamlı fark bulundu (p<0.05). HIV/AIDS Tutum Ölçeği puan ortalamasının ise üniversite mezunu olanlarda istatistiksel açıdan anlamlı fark bulundu (p<0.05). Sonuç: Bu araştırmada yüksek eğitim düzeyinin HIV/AIDS’e yönelik bilgi ve tutumu olumlu yönde etkilediği belirlendi. Halk sağlığı hemşireleri tarafından düşük eğitim düzeyine sahip kadınlara yönelik uygun eğitim materyalleri ve yöntemleri kullanılarak konu ile ilgili eğitim programları düzenlenebilir.

Anahtar Kelimeler:

HIV/AIDS, Bilgi, Kadın, Tutum

Determination of Women’s Level of Knowledge and Attitudes towards AIDS

Objective: This study aims to determine women’s level of knowledge and attitudes towards HIV/AIDS. Method: Cross-sectional design was used for this study. It included women who were aged 18 to 65 years and registered in FHCs (Family Health Centers) a city in eastern Turkey between May and August 2021. Women registered in these centers meeting the research criteria consisted of the target population, and the sample was 384 women selected using the sampling method with an unknown target population. Data collection was performed using the Personal Information Form, the AIDS Knowledge Scale, and the AIDS Attitude Scale. Results: Participating women’s average age was 26.91±9.20, and 74.7% reportedly heard about HIV/AIDS before; 62.5% knew about HIV/AIDS; and 75.8% of these women obtained information from friends, social circle, or media. The HIV/AIDS Knowledge Scale mean score of the group was 7.81±4.92, and the HIV/AIDS Attitude Scale mean score was 53.38±10.23. The HIV/AIDS Knowledge Scale mean was significantly higher in university graduates, in those worked and reportedly knew about HIV/AIDS (p<0.05). University graduates’ HIV/AIDS Attitude Scale mean was significantly higher (p<0.05). Conclusion: In this study, it was determined that higher education level had a positive effect on knowledge and attitude toward HIV/AIDS. Public health nurses could organize education programs about the issue by using appropriate materials and methods for women with low education levels.

Keywords:

HIV/AIDS, Attitude, Knowledge, Women,

PDF

___

1. Ceylan, E., ve Koç, A. (2021). Effect of peer education model on nursing students' knowledge and attitudes towards HIV/AIDS. Nurse Educ Today, 99, 104808. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2021.104808
2. Case, K. K., Johnson, L. F., Mahy, M., Marsh, K., Supervie, V., & Eaton, J. W. (2019). Summarizing the results and methods of the 2019 Joint United Nations Programme on HIV/AIDS HIV estimates. AIDS (London, England), 33(Suppl3), 197. https://doi.org/10.1097/QAD.0000000000002440
3. UNAIDS. Ending AIDS: Progress Towards the 90-90-90 Targets. 2018. http://www.unaids.org/en/resources/documents
4. Gheibi, Z., Shayan, Z., Joulaei, H., Fararouei, M., Beheshti, S., & Shokoohi, M. (2019). Determinants of AIDS and non-AIDS related mortality among people living with HIV in Shiraz, southern Iran: a 20-year retrospective follow-up study. BMC Infect Dis, 19(1), 1-11. https://doi.org/10.1186/s12879-019-4676-x
5. HIV/AIDS ile yaşayanların cinsiyete göre dağılımı, 2007-2022. https://data.tuik.gov.tr. (Erişim Tarihi: 01.06.2023).
6. Yaya, S., Ghose, B., Udenigwe, O., Shah, V., Hudani, A., & Ekholuenetale, M. (2019). Knowledge and attitude of HIV/AIDS among women in Nigeria: A cross-sectional study. Eur J Public Health, 29(1), 111-117. https://doi.org/10.1093/eurpub/cky131
7. Ali, N. M. (2012). Women and HIV/AIDS in South Sudan. Hope, Pain & Patience: The Lives of Women in South Sudan, 111-137.
8. Mude, W., Oguoma, V. M., Gesesew, H. A., Ameyaw, E. K., Njue, C., Nyanhanda, T., et al. (2020). HIV/AIDS knowledge and attitudes assessment among women of child-bearing age in South Sudan: Findings from a Household Survey. PloS One, 15(12), e0243969. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0243969
9. Arefaynie, M., Damtie, Y., Kefale, B., & Yalew, M. (2021). Predictors of Discrimination Towards People Living with HIV/AIDS Among People Aged 15–49 Years in Ethiopia: A Multilevel Analysis. HIV/AIDS (Auckland, NZ), 13, 283. https://doi.org/10.2147/HIV.S299812
10. Alwano, M. G., Bachanas, P., Block, L., Roland, M., Sento, B., Behel, S., et al. (2019). Increasing knowledge of HIV status in a country with high HIV testing coverage: Results from the Botswana Combination Prevention Project. PloS One, 14(11), e0225076. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0225076
11. Tezcan, S. (2015). Ss.161. Biyoistatistik. Ç. Güler, L. Akın (Ed.). Halk Sağlığı Temel Bilgiler 1 içinde (s.158-199). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları. 3. Baskı (Tıpkı Basım).
12. Aydemir, N., Yakın, İ., & Arslan, H. (2018). AIDS Bilgi ve Tutum Ölçeklerinin geliştirilmesi ve psikometrik özelliklerinin sınanması. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 38(1), 73-93. https://doi.org/ 10.26650/SP409425
13. Gavas E., & İnal, S. (2019). Türkiye’de kadınların aile planlaması yöntemleri kullanma durumları ve tutumları: Sistematik derleme. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(2), 37-43. https://doi.org/10.33308/2687248X.201912118
14. Karkın, P. Ö., Sezer, G., Şen, S., & Duran, M. (2021). Kırsalda yaşayan kadınların cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkındaki bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Ondokuzmayıs Tıp Dergisi, 1(1).
15. Zarei, E., Khabiri, R., Tajvar, M., & Nosratnejad, S. (2018). Knowledge of and attitudes toward HIV/AIDS among Iranian women. Epidemiology and Health, 40, e2018037. https://doi.org/10.4178/epih.e2018037
16. Iqbal, S., Maqsood, S., Zafar, A., Zakar, R., Zakar, M. Z., & Fischer, F. (2019). Determinants of overall knowledge of and attitudes towards HIV/AIDS transmission among ever-married women in Pakistan: evidence from the Demographic and Health Survey 2012–13. BMC Public Health, 19(1), 1-14. https://doi.org/10.1186/s12889-019-7124-3
17. Yaya, S., Bishwajit, G., Danhoundo, G., Shah, V., & Ekholuenetale, M. (2016). Trends and determinants of HIV/AIDS knowledge among women in Bangladesh. BMC Public Health, 16(1), 1-9. https://doi.org/ 10.1186/s12889-016-3512-0
18. Pradnyani, P. E., & Arief Wibowo, M. (2019). The effects of socio-demographic characteristics on Indonesian women’s knowledge of HIV/AIDS: a cross-sectional study. Journal of Preventive Medicine and Public Health, 52(2), 109. https://doi.org/ 10.3961/jpmph.18.256
19. Gebremedhin, S. A., Wang, Y., & Tesfamariam, E. H. (2017). Predictors of HIV/AIDS knowledge and attitude among young women of Nigeria and Democratic Republic of Congo: cross-sectional study. J AIDS Clin Res, 8(3), 677. https://doi.org/10.4172/2155-6113.1000677
20. Alemu, Y. M., Habtewold, T. D., & Alemu, S. M. (2018). Mother’s knowledge on prevention of mother-to-child transmission of HIV, Ethiopia: A cross sectional study. PloS One, 13(9), e0203043. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0203043