Özlem ALTINBAŞ AKKAŞ, Ayşegül AÇIL, Feyza DEMİR BOZKURT, Fatma EKER

Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Amaç: Bu araştırmanın amacı hemşirelik öğrencilerinin sağlık bakımında bilgisayar kullanımına ilişkin tutumlarının ve bu tutumları etkileyen faktörlerin incelenmesidir. Yöntem: Tanımlayıcı türde gerçekleştirilen araştırmaya 357 hemşirelik öğrencisi dahil edilmiştir. Veriler 2019-2020 Eğitim Öğretim Yılı Bahar Döneminde Tanıtıcı Özellikler Formu, Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği ve Bilgisayar Destekli Bakım Planı Kullanımına İlişkin Görüş Formu aracılığıyla toplanmıştır. Nicel veriler sayı (n), ortalama (minimum-maksimum), frekans (yüzde) şeklinde sunulmuştur. Anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak alınmıştır. Açık uçlu sorulan sorulara verilen yanıtlar araştırmacılar tarafından okunduktan sonra MAXQDA yazılımı kullanılarak kodlar oluşturulmuş ve kodların betimsel analizleri (frekans) yapılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin Sağlık Bakımında Bilgisayar Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği (SBBKYTÖ) toplam puanı 13.13±8.98 olarak belirlenmiştir. SBBKYTÖ puan ortalaması ile bilgisayar ve mobil teknoloji kullanma düzeyi, klinikte bilgisayar kullanma, teknolojiyi yakından takip etme durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin bilgisayar destekli bakım planı kullanımının avantajları incelendiğinde zaman kaybını önleme, iş yükünü azaltma, hasta ile ilgili verilere kolay erişim ve hatalarda azalma/güvenilirlik kodları, bilgisayar destekli bakım planlarının dezavantajları olarak ise bireyselleştirilmiş bakım için engel, yetersiz bilgisayar becerileri ve teknolojiye bağımlı olma kodları belirlenmiştir. Sonuç: Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin bilgisayar programlarını kullanma yeteneği konusunda kendilerinden emin olduklarını ve sağlık bakımında bilgisayar kullanımına istekli olduklarını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Bilgisayarlara tutum, Hasta bakım planı, Hemşirelik eğitimi, Hemşirelik öğrencileri, Lisans hemşirelik eğitimi

Examining Nursing Students' Attitudes Towards Computer Use in Health Care

Objective: To examine nursing students’ attitudes towards computer use in health care and the factors affecting their attitudes. Methods: 357 nursing students were included in the descriptive study. Data were collected in the Spring Term of the 2019-2020 Academic Year through the use of Personal Information Form, Pretest for Attitudes Toward Computers in Healthcare (P.A.T.C.H.) Assessment Scale and the Opinion Form Regarding the Use of Computer Supported Nursing Care Plan. Quantitative data was presented as number (n), average as (minimum-maximum), and frequency as (percent). The level of significance was determined as p <0.05. After open-ended questions were read by the researchers, codes were created using MAXQDA software, and descriptive analysis of the codes (frequency) was conducted. Results: The total score of the Pretest for Attitudes Toward Computers in Healthcare Scale was determined as 13.13 ± 8.98. It was found that there was a statistically significant difference between the average score of Pretest for Attitudes Toward Computers in Healthcare Scale and the use of computer and mobile technology, using computers in the clinic, and closely monitoring technology. It was seen that the students answered minimizing time loss, reducing workload, easy access to patient data and a decrease in errors/more reliability as the advantages of using computer-supported care plan; and an obstacle for individualized care, inadequate computer skills and technology-dependent care plans were brought forth as the disadvantages. Conclusion: This study reveals that nursing students are confident in their ability to use computer programs and are willing to use computer in health care.

Keywords:

Attitude to computers, Graduate nursing education, Nursing students, Nursing education, Patient care planning,

PDF

___

1. Gonen, A., Sharon, D., Lev-Ari, L., Strauss, E., & Segev, R. (2016). The impact of nursing students’ cultural diversity on the intention and attitudes toward the use of information technology. J Transcult Nurs, 27(3), 302-310.
2. Uysal, H., Yıldız, M., Dinçer, M., & Eybek, Z. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin bilgisayar ve bilişim teknolojileri hakkındaki farkındalıklarının değerlendirilmesi. JAREN, 3(3), 153-162.
3. Senyuva, E., & Kaya, H. (2013). Metaphors for the Internet Used by Nursing Students in Turkey: A Qualitative Research. Eurasian Journal of Educational Research, 50, 87-106.
4. Terkes, N., Celik, F., & Bektas, H. (2019). Determination of nursing students’ attitudes towards the use of technology. Jpn J Nurs Sci, 16(1), 17-24.
5. Gündoğdu, H., Erol, F., Tanrıkulu, F., Filiz, N. Y., Kuzgun, H., & Dikmen, Y. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik tutumlarının incelenmesi. Journal of Human Sciences, 15(1), 441-450.
6. Tubaishat, A., Aljezawi, M. E., Al-Rawajfah, O. M., Habiballah, L., & Akhu-Zaheya, L. M. (2016). Exploring changes in nursing students' attitudes towards the use of technology: A four-wave longitudinal panel study. Nurse Educ Today, 38, 101-106.
7. O'Connor, S., & Andrews, T. (2018). Smartphones and mobile applications (apps) in clinical nursing education: a student perspective. Nurse Educ Today, 69, 172-178.
8. Vijayalakshmi, P., & Math, S.B. (2013). Response and attitudes of undergraduate nursing students towards computers in health care. Canadian Journal of Nursing Informatics, 8(3-4), 1-9.
9. American Nurses Association. (2008). Scope and Standards of Nursing Informatics Practice. Washington, DC: American Nurses Publishing.
10. Bakken, S., Jia, H., Chen, E. S., Choi, J., John, R. M., Lee, N. J. et al. (2014). The effect of a mobile health decision support system on diagnosis and management of obesity, tobacco use, and depression in adults and children. J Nurse Pract, 10(10), 774-780.
11. Quality and Safety Education in Nursing [QSEN]. Graduate QSEN Competencies. 2012. https://qsen.org/competencies/graduate-ksas/#informatics. (Erişim tarihi: 20 Aralık 2020).
12. Prensky M. (2001). Digital game-based learning. New York: McGraw-Hill.
13. George, T. P., & DeCristofaro, C. (2016). Use of smartphones with undergraduate nursing students. Journal of Nursing Education, 55(7), 411-415.
14. Doyle, G. J., Garrett, B., & Currie, L. M. (2014). Integrating mobile devices into nursing curricula: Opportunities for implementation using Rogers' Diffusion of Innovation model. Nurse Educ Today, 34(5), 775- 782.
15. Grabowsky, A. (2015). Smartphone use to answer clinical questions: A descriptive study of APNs. Med Ref Serv Q, 34(2), 135-148.
16. Digital 2021: Turkey. Erişim Adresi: https://datareportal.com/reports/digital-2021-Turkey (Erişim Tarihi: 24.12.2021)
17. Bodur, G. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin bireysel yenilikçilik (inovasyon) düzeyleri ile girişimcilik eğilimleri arasındaki ilişki. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 5(2), 139-148.
18. Kardaş Özdemir, F., & Karakaya, G. (2017). Hemşirelerin bilgisayar ve bilişim teknolojisini kullanma durumları. İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi, 27(2), 126-130.
19. Özen, N., Yazıcıoğlu, İ., & Çınar, F. İ. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutumları ile klinik karar verme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 14(2), 112-118.
20. Şahin, E., Yavan, T., Demirhan, M., Aydın, M., & Yeşilçınar, İ. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik tutumlarının belirlenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(22), 193-202.
21. Kaya, N., Aştı, T., Kaya, H., & Kaçar G.Y. (2008). Hemşirelerin bilgisayar kullanımına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 16(62), 83-89.
22. Gonen, A., Sharon, D., Offir, A., & Lev-Ari, L. (2014). How to enhance nursing students’ intention to use information technology: the first step before integrating it in nursing curriculum. Comput Inform Nurs, 32(6), 286-293.
23. Karadağlı, F., & Genç, A. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik uygulamalarında bilgisayar kullanımına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 260-274.
24. Saray, H., & Ünsal, H. (2020). Hemşirelerin teknolojiye ilişkin tutumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(3), 423-429.
25. Karabulut, B. (2015). Bilgi toplumu çağında dijital yerliler, göçmenler ve melezler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 11-23.
26. Gaumer, G. L., Koeniger-Donohue, R., Friel, C., & Sudbay, M. B. (2007). Use of information technology by advanced practice nurses. Comput Inform Nurs, 25(6), 344-352.
27. Sheikhtaheri, A., Kermani, F. (2018). Use of mobile apps among medical and nursing students in Iran. Studies in Health Technology and Informatics, 248, 33–39.
28. Semerci, R., & Kostak, M. A. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin akıllı telefon kullanım özelliklerinin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 6(1), 8-16.
29. Karaduman, N. (2017). Popüler kültürün oluşmasında ve aktarılmasında sosyal medyanın rolü. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31(43), 113-133.
30. Özgan, H., Arslan, M. C., & Kara, M. (2014). Popüler kültürün öğrenci davranışları üzerinde algılanan etkileri. Ekev Akademi Dergisi, 58(58), 469-484.
31. Seçir, M., & Aydın, A. K. (2021). Determining the relation between nursing students’ problem-solving skills and attitudes toward computer use in health care: A comparative study. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(4), 743-752.
32. Baybek, H., Kıvrak, A., Tozak Yıldız, H., & Çiftçi, M. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutumlarının incelenmesi. Ahi Evran Tıp Dergisi, 4(1), 13-20.
33. Gürdaş Topkaya, S., & Kaya, N. (2015). Nurses' computer literacy and attitudes towards the use of computers in health care. International Journal of Nursing Practice, 21, 141-149.
34. Tiryaki, Ö., Zengin, H., & Çınar, N. (2018). Pediatri hemşirelerinin sağlık bakımında bilgisayar kullanımına yönelik tutumları: Sakarya örneği. Journal of Human Rhythm, 4(3), 158-164.
35. Atay, S., Arıkan, D., Yılmaz, F., Aslantürk, N., & Uzun, A. (2014). Nursing and midwifery students’ attitudes to computer use in healthcare. Nursing Practice Today, 1(3), 147-154.
36. Hassona, F.M., Ali, A.Z.F., & Nageeb, S.M. (2019). Nursing students’ computer self-efficacy and attitudes toward its use in the health care setting: A comparative study. Evidence-based Nursing Research, 1(4), 74- 82.
37. Drummond, C., & Simpson, A. (2017). 'Who's actually gonna read this?' An evaluation of staff experiences of the value of information contained in written care plans in supporting care in three different dementia care settings. J Psychiatr Ment Health Nurs, 24(6), 377–386.
38. Vehko, T., Hyppönen, H., Puttonen, S., Kujala, S., Ketola, E., Tuukkanen, J. et al. (2019). Experienced time pressure and stress: electronic health records usability and information technology competence play a role. BMC Med Inform Decis Mak, 19(1), 1-9.
39. Zaman, N., Goldberg, D.M., Kelly, S., Russell, R.S., & Drye, S.L. (2021). The relationship between nurses’ training and perceptions of electronic documentation systems. Nurs Rep, 11, 12–27.
40. Mollart, L., Newell, R., Noble, D., Geale, S., Norton, C., & O'Brien, A. (2021). Nursing undergraduates’ perception of preparedness using patient electronic medical records in clinical practice. Aust J Adv Nurs, 38(2).
41. Babale, S. M. A., Taiwo, H. A., Olasinde, A. A., & Joshua, I. (2021). Knowledge, attitude and perception of healthcare workers on use of electronic medical records in Ahmadu Bello University Teaching Hospital, Zaria, Kaduna, Kaduna State Northwest Nigeria. Journal of Medical and Basic Scientific Research, 2(1), 1-12.
42. Senemoğlu, N. (2018). Gelişim Öğrenme ve Öğretim. (26.baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.