Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sorgulama Becerileri, Epistemolojik İnançları ve Öğrenme Stilleri

Etkili ve verimli bir öğretimde öğrencilerin bireysel özelliklerinin ve farklılıklarının öneminin bilinmesi öğretim sürecinin en temel ve önemli unsurlarından birini oluşturmaktadır. Aynı zamanda, bireylerin bilgiyi ele alış biçimlerinin, yani epistemolojik inançlarının ve öğrenme stillerinin nasıl olduğunun bilinmesi de önemlidir. Fen bilgisi öğretmen adaylarının sorgulama becerileri, epistemolojik inançları ve öğrenme stillerinin incelendiği bu araştırmada Sakarya Üniversitesi ve Atatürk Üniversitesi Eğitim Fakülteleri’nde Fen Bilgisi Eğitimi programında öğrenim görmekte olan toplam 370 öğretmen adayı ile çalışılmıştır. Araştırma, betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılarak yürütülmüştür. Bilimsel Epistemolojik İnanç Ölçeği, öğrenme stillerinin belirlenmesi için Kolb Öğrenme Stili Envanteri ve sorgulama algılarının belirlenmesi için Sorgulama Becerileri Ölçeği kullanılmıştır. Sonuç olarak, fen bilgisi öğretmen adaylarının sınıf düzeyi ve cinsiyet değişkenleri yönünden epistemolojik inançları ve sorgulama becerilerinin farklılık göstermediği, öğrenim görülen üniversite açısından sorgulama becerileri ve epistemolojik inançlarının farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Aynı zamanda değiştirici öğrenme stiline sahip fen bilgisi öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin diğer öğrenme stillerine sahip fen bilgisi öğretmen adaylarından anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

öğretmen adayları, sorgulama becerisi, epistemolojik inanç, öğrenme stili

Preservice Science Teachers ’ Inquiry Skills, Epistemological Beliefs and Learning Styles

Knowing the individual characteristics of students and their differences constitutes one of the most basic and important elements of the teaching process in an effective and sufficient teaching. Furthermore, it is also important to detemine that knowledge of the ways in which individuals handle information, that is, epistemological beliefs and learning styles. In this research, a total of 370 preservice science teachers, who were enrolled in the science education program at Sakarya University and Atatürk University Faculty of Education, Inquiry skills, epistemological beliefs and learning styles were examined. Research was conducted using survey model of descriptive research methods . The Scientific Epistemological Beliefs Scale was used to determine the epistemological beliefs, The Kolb Learning Style Inventory was used to determine the learning styles, and the Inquiry Skills Scale was used to determine the inquiry perceptions. As a result, it was determined that there is no significant difference between preservice science teachers’ epistemological beliefs and inquiry skills in terms of class level and gender variables but there was a significant difference between the inquiry skills and epistemological beliefs in terms of the university in which they were educated. At the same time, it was determined that inquiry skills of preservice science teachers’ with transformative learning style were significantly higher than those with other learning styles.

Keywords:

preservice science teachers, inquiry skills, epistemological beliefs, learning styles,

PDF

___

Aksan, N. ve Sözer, M. A. (2007). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 31-50.
Aldan-Karademir, Ç. ve Saracaloğlu, A. S. (2013). Sorgulama becerileri ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 56-65.
Aşkar, P. ve Akkoyunlu, B. (1993). Kolb öğrenme stili envanteri. Eğitim ve Bilim, 17(87).
Balay, R. (2004). Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 61-82.
Baykara-Pehlivan, K. (2010). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. İlköğretim Online, 9(2), 749-763.
Beşoluk, Ş. ve Önder, İ. (2010). Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımları, öğrenme stilleri ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 9(2), 679-693.Bilgin, İ. ve Durmuş, S. (2003). Öğrenme stilleri ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki üzerine karsılaştırmalı bir araştırma. Kuramdan Uygulamaya Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (2), 381-393.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E.,Karadeniz, Ş. ve Demirel , F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
Colley, K. E. (2006). Understanding ecology content knowledge and acquiring science process skills through project-based science instruction. Science Activities: Classroom Projects and Curriculum Ideas, 43(1), 26-33.
Çavuş R. (2013). Farklı Epistemolojik İnanışlara Sahip 8. Sınıf Öğrencilerinin Sosyo-Bilimsel Konulara Bakış Açıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üni¬versitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Çepni, S., Bacanak, A. ve Küçük, M. (2003). Fen eğitiminin amaçlarında değişen değerler: Fen–teknoloji–toplum. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 7-29.
Davies, D. J., Collier, C., & Howe, A. (2012). A matter of interpretation: developing primary pupils’ enquiry skills using position-linked datalogging. Research in Science & Technological Education, 30(3), 311-325.
Deryakulu, D. (2004). Üniversite öğrencilerinin öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile epistemolojik inançları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 230-249.
Deryakulu, D. ve Büyüköztürk Ş. (2002). Epistemolojik inanç ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(8), 111- 125.
Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2005). Epistemolojik inanç ölçeğinin faktör yapısının yeniden incelenmesi: Cinsiyet ve öğ¬renim görülen program türüne göre epistemolojik inançların karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları, 18, 57-70.
Diaz, D. P. ve Cartnal, R. B. (1999). Students learning styles in two classes. College Teaching. 47 (4).130 – 136. Eroğlu, S. E. ve Güven, K. (2006). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16, 295-312.
Genç, S. Z. ve Eryaman, M. Y. (2008). Değişen değerler ve yeni eğitim paradigması. Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), 89-102.
Güven, M. (2004). Öğrenme stilleri ile öğrenme stratejileri arasındaki ilişki. Anadolu Üniversitesi Yayınları. Eskişehir. Güven, M. ve Kürüm, D. (2008). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 7(1), 53-70.
Izgar, H. ve Dilmaç, B. (2008). Yönetici adayı öğretmenlerin özyeterlik ve epistemolojik inançlarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 437-447.
Karamustafaoğlu, S. ve Havuz, C. (2016). Araştırma sorgulamaya dayalı öğrenme ve etkililiği. International Journal of Assessment Tools in Education. 3(1),40-54.
Kavak, N., Tufan, Y. ve Demirelli, H. (2006). Fen-teknoloji okuryazarlığı ve informal fen eğitimi: Gazetelerin potansiyel rolü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi,26(3), 17-28.
Ketpichainarong, W., Panijpan, B., & Ruenwongsa, P. (2010). Enhanced learning of biotechnology students by an inquiry-based cellulase laboratory. International Journal of Environmental and Science Education, 5(2), 169-187.
Kılıç, E. ve Karadeniz, S. (2004). Cinsiyet ve öğrenme stilinin gezinme stratejisi ve başarıya etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eği¬tim Fakültesi Dergisi, 24(3), 129-146.
Koçak, T. (2007). İlköğretim okulları 6. 7. ve 8. sınıf öğrencileri¬nin öğrenme stilleri ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üni¬versitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
Kolb, D. A. (1984). Experiential learning: Experience as the so¬urce of learning and development. New Jersey: Prentice-Hall. Köseoğlu, F. ve Kavak, N. (2001). Fen öğretiminde yapılandırıcı yaklaşım. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 21(1), 139-148.
Krajcik, J., Blumenfeld, P. C., Marx, R. W., Bass, K. M., Fredricks, J., & Soloway, E. (2000). Inquiry in project-based science classrooms: Initial attempts by middle school students. Journal of the Learning Sciences, 7, 313-350.
Laugksch, R.C. (2000). Scientific Literacy: A Conceptual Overview. Science Education 84 (1), 71-94.
Matthews, M. R. (2002). Constructivism and science education: A further appraisal. Journal of Science Education and Technology. 11(2), 121-134.
Meral, M. ve Çolak, E. (2009). Öğretmen adaylarının bilimsel epistemolojik inançlarının incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üni¬versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 129-146.
MEB. (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB.
MEB. (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: MEB.
MEB. (2017). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Taslak Öğretim Programı, Ankara: MEB.
Rakıcıoğlu, A. Ş. (2005). İngiliz dili eğitimi öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ve öğretmen yeterlilik arasında ilişki. Yayınlanmamış, Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Roberts, T.G. (2003). The influence of student characteristics on achievement and attitudes when an illustrated web lecture is used in an online learning environment. Unpublished doctoral dissertation. University of Florida, Gainesville.
Öngen, D. (2003). Epistemolojik inançlar ile problem çözme stratejileri arasındaki ilişkiler: eğitim fakültesi öğrencileri üzerinde bir çalışma, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(13),155-162.
Özden, Y. (2002). Eğitimde Dönüşüm: Eğitimde Yeni Değerler. (4. Baskı), Ankara: Pegem A.
Terzi, A. R. (2005). Üniversite öğrencilerinin bilimsel episte¬molojik inançları üzerine bir araştırma. Afyon Kocatepe Üni¬versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 298-311.
Tümkaya, S. (2012). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının cinsiyet, sınıf, eğitim alanı, akademik başarı ve öğrenme stillerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri .12(1), 75-95.
Wynne, B. (1991). Knowledges in Context . Science, Technology, & Human Values, 16(1), 111-121.
Yılmaz, Z. ve Karamustafaoğlu, S. (2015). Öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25,347-363.