TÜRKÇE DERSLERİNDE DİL BİLGİSİ KONULARINA YÖNELİK OLARAK KULLANILAN ÖĞRENME STRATEJİLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Bu araştırmada, ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersinde dil bilgisi konularını öğrenirken sınıf ortamında kullandıkları öğrenme stratejilerinin neler olduğu belirlenerek bu stratejileri ne düzeyde kullandıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Tarama modeline uygun olarak yapılan araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından hazırlanan öğrenme stratejileri anket formu ile toplanmış ve öğrencilere bire bir görüşme yolu ile uygulanarak veriler elde edilmiştir. Araştırma verilerinin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersinde dil bilgisi öğrenirken sınıf ortamında dikkat stratejilerini, zihinsel tekrar stratejilerini, gruplama stratejilerini, örtük ve açık tekrar stratejilerini, bellek destekleyici stratejileri, geri getirmeyi artırıcı stratejileri ve yürütücü biliş stratejilerini her zaman kullandıkları; bunun yanında eklemleme, örgütleme ve güdüleme stratejilerini ara sıra yaptıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Dil bilgisi, öğrenme stratejileri, Türkçe Öğretimi, Bilgiyi İşleme Kuramı.

An Evaluation on Learning Strategies used in Grammar Subjects in Turkish Language Courses

In this research, it was aimed to determine the learning strategies employed in classroom environments in Turkish language courses by elementary education eighth-grade students while learning grammar subjects, and to determine the extent to which they use these strategies. Data of the research, which was carried out in line with the scanning model, were collected through the learning strategies questionnaire form prepared by the researcher. This form was administered to students in one-on-one interviews. In the analysis of the data; frequency, percentage, arithmetic mean and standard deviation values were used. It was determined in the research that elementary education eighth-grade students always use attention strategies, mental repetition strategies, grouping strategies, implicit and explicit repetition strategies, memory support strategies, strategies to improve recalling, and metacognition strategies; whereas they sometimes use the strategies of attaching, organization and motivation.

Keywords:

Grammar, learning strategies, Turkish Language Teaching, Information Processing Theory,

PDF

___

Atkinson, J. R. ve Shiffrin, R. M. (Ed.). (1968). Human memory: A proposed system and its control processes. New York: Academic.

Başkan, Ö. (2003). Bildirişim (İnsan-Dili ve Ötesi). İstanbul: Multilingual Yayınları.

Büyüköztürk, S.; Çakmak, E. B.; Akgün, Ö. E.; Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (8.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Cemiloğlu, M. (2004). Türkçe Öğretimi. İstanbul, Aktuel Yayınevi.

Chomsky, N. (2001). Dil ve Zihin, (çev. Ahmet Kocaman) Ayraç Yayınları, Ankara.

Çakır, H. (2000). Dil Eğitiminde Örnek Seçimi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 6, 371-381.

Demirel, Ö. ve Sahinel, M. (2006). Türkçe Öğretimi, Ankara: Pegema Yayıncılık.

Ergen, N. (1986) Orta Öğretim Kurumlarında Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimi ve Sorunları, Türk Eğitim Derneği Yay. 10-11 Nisan 1986, Ankara.

Erdem, İ. (2008). Öğretmen Görüşlerine Göre Dil Bilgisi Konularının Öğretilme Güçlükleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi (Gazi Üniversitesi). Kış 2008. Cilt:6. Sayı: s. 85-105.

Erden, M. ve Altun, S. (2006). Öğrenme Stilleri. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.

Fidan, N. ve Erden M. (1998). Eğitime Giriş. İstanbul: Alkım Yayınları.

Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi, Ankara: Gül Yayınevi.

Hepçilingirler, F. (2005). Öğretenlere ve Öğrenenlere Türkçe Dilbilgisi, İstanbul: Remzi Kitabevi. Dergisi (Gazi Üniversitesi). Kış 2008. Cilt:6. Sayı:1. s. 85-105.

İşcan, A. (2007). İşlevsel Dil Bilgisinin Türkçe Öğretimindeki Yeri, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 1.

Kantemir, E. (1976). Kompozisyon Öğretimi, Millî Eğitim, S. 34-37.

Karahan, L. (2009). Dil Bilgisi Öğretiminde Bütün-Parça İlişkisinin Önemi, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/8.

Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (10. Baskı). Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım.

Kavcar, C., Oguzkan F.ve Sever S. (1998). Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.

Matlin, M. (1989). Cognition, Fort Worth: Holt, Rinehart and Winston Inc.

Oğuzkan, F. (1993). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi ve Sorunları, Türk Eğitim Derneği Yay., 25-26 Mayıs 1993, Ankara.

Ormrod, J. E. (1990). Human learning: theories, principles and educational applications. Columbus: Merril Publishing Company.

Oymak, R. (2004). Türkçe Öğretiminde –Dilbilgisel- Bir Biçimbirim/Ulam Olan ‘Kip’ Kavramının Biçim Dizimdeki İşlevi ile Kavrama Düzeyi ve Geleneksel Dilbilgisi Eleştirisi, III. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, (6-9 Temmuz), İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.

Öz, M. F. (2001). Uygulamalı Türkçe Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.

Özbay, M. (2008). Türkçe Öğretimi Bibliyografyası, Ankara: PegemA Yayıncılık.

Öztürk, B. (1995). Genel Öğrenme Stratejilerinin Öğrenciler Tarafından Kullanılma Durumları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Tay, B. (2005). Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Öğrenme Stratejileri, Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 1, (2005), 209-225.

Tay, B. ve Yangın, B. (2008). 4. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Sınıf Ortamında Kullandıkları Öğrenme Stratejileri, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 9, Sayı 3, (2008), (73-88).

Temizkan, M. (2012). Metin Temelli Dil Bilgisi Öğretimi ve Uygulamaları, (Ed. Murat Özbay). Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi, Ankara: Pegem Akademi. Tiene, D. ve Ingram, A. (2000). Exploring Current İssues İn Educational Technology. New York: McGraw-Hill

Türkçe Sözlük, TDK, http://www.tdk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 18.06.2012.

Sağır, M. (2002). İlköğretim Okullarında Türkçe Dil Bilgisi Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Senemoğlu, N. (1997). Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Ankara: Spot Matbaası.

Sever, S. (2004). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.

Ünalan, Ş. (2006). Yeni Gelişmeler Işığında Türkçe Öğretimi, Ankara: Nobel Yay.

Weinstein, C.E. ve Mayer R.E.(1986). The teaching of learning strategies. (Ed. M.C. Wittrock) Handbook of research on teaching, 3rd. Edition. New York: Mac Milan Company, 135-327.

Yıldız, C. (Ed.) (2006). Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi, Ankara: Pegema Yay. Yılmaz, S. (2005). Bilgi İsleme Modeline Dayalı Bir Dersin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Manyetizma Konusundaki Başarılarına Etkisi, Hacettepe Üniversitesi. Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 28,ss. 236-243.