TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ YABANCI KÖKENLİ BİLİŞİM TERİMLERİNİN TÜRKÇE KARŞILIKLARINI BİLME YETERLİKLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERDEN AÇISINDAN İNCELENMESİ

Günümüzde bilişim teknolojileri hızla gelişmekte ve bununla birlikte pek çok yeni kavram veya terim günlük yaşamda yerini almaktadır. Buna bağlı olarak pek çok problem de ortaya çıkmaktadır. Bu problemlerden biri de yabancı dil kökenli terimlerin Türkçe’ye yerleşmeye başlamasıdır. Bu çalışmada Türkçe öğretmeni adaylarının bilişim terimlerinin Türkçe karşılıklarını bilme yeterlikleri cinsiyet, bilgisayarı kullanabilme düzeyi, haftalık bilgisayar kullanma düzeyi ve bilgisayar sahibi olma değişkenleri açısından incelenmiştir. Betimsel yöntemin kullanıldığı bu çalışmanın evrenini 342 öğretmen adayı, örneklemini ise bu öğretmen adayları arasından rastgele seçilmiş 240 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmada veriler, araştırmacı tarafından hazırlanan “Bilişim Terimlerinin Türkçe Karşılıklarını Tanıma Ölçeği” aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde t-testi ve tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Türkçe öğretmeni adaylarının bilişim terimlerinin Türkçe karşılıklarını bilme yeterlikleri üzerinde cinsiyet ve haftalık bilgisayar kullanma düzeyinin etkili olmadığı; bilgisayarı kullanabilme düzeyi ile bilgisayar sahibi olma durumunun etkili olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe, bilişim, bilişim terimleri, Türkçe öğretmeni adayı.

THE INVESTIGATION OF PRE-SERVICE TURKISH LANGUAGE TEACHERS’ COMPETENCIES COGNITION OF TURKISH PROVISIONS OF FOREIGN ORIGIN ON INFORMATICS TERMS IN THE WAY OF SEVERAL VARIABLES

Nowadays, informatics technologies are developing fast and so many new concepts or terms are getting their place in daily life. Correspondingly, many problems occur. One of these problems is that terms of foreign origin starts be naturalized into Turkish. In this study, Turkish education preservice teachers’ adequateness levels of knowing the correspondences of informatics terms are analyzed in terms of sex, the ability to use computer, the levels of weekly computer use and having personal computer variables. The universe of the study in which the descriptive method was used is formed of 342 preservice teachers and the sample of the study is formed of 240 preservice teachers selected from this universe. The data was obtained with “Recognizing Turkish Correspondences of Informatics Terms” scale developed by the researchers. T-test and one-way ANOVA was used in the analysis of the obtained data. According to the results of the study, it is determined that sex and weekly computer use levels are not influent, but the ability to use computer levels and having personal computer variables are influent on the preservice teachers’ knowing Turkish correspondences of informatics terms.

Keywords:

Turkish, informatics, informatics terms, preservice Turkish education teacher.,

PDF

___

Akalın, Ş. H. (2002). Bilişim Türkçesi. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, 650, 472-481.

Akalın, Ş. H., Cebeci, Z., Bada, E., Mıtış, B., Acar, L. ve Tan, A. (2008). Bilgisayar Terimleri Karşılıklar Kılavuzu. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

Aksüt, M., Batur, Z. ve Avşar, T. (2006), “Sanalca, Sanal Odalarda (İnternet) İletişim ve Türkçe”, Akademik Bilişim Konferansı, 9-11 Şubat, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.

Aksüt, M., Er, O., Ateş, S. ve Balaban, S. (2011). Üniversite Tarih ve Türkçe Bölümü Öğrencilerinin Bilişim Teknolojilerine Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi. Eğitim Teknolojileri Araştırma Dergisi, 2 (2).

Akkoyunlu, B. ve Yılmaz, M. (2005). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Düzeyleri İle İnternet Kullanım Sıklıkları Ve İnternet Kullanım Amaçları. Eğitim Araştırmaları, 5 (19), 1-14.

Ata, F. ve Baran, B. (2011), “Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Öz-Yeterlik Algılarının Araştırılması”, XVI. Türkiye'de İnternet Konferansı, 30 Kasım-2 Aralık, Ege Üniversitesi, İzmir.

Çavuş, H. ve Gökdaş, İ. (2006). Eğitim Fakültesi’nde Öğrenim Gören Öğrencilerin İnternetten Yararlanma Nedenleri ve Kazanımları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 3 (2), 56-78. dictionary.cc.metu.edu.tr (t.y.). Elektronik ve Bilgisayar Terimleri Sözlüğü. http://dicti onary.ccmetu.edu.tr/index.php?dil=_tr&yer=_ANK adresinden 22 Ekim 2012 tarihinde alınmıştır.

Erdoğan, İ. (1998). Araştırma Dizaynı ve İstatistik Yöntemleri. Ankara: Emel Matbaası. Ergin, M. (1986). Üniversiteler İçin Türk Dili. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.

Eyüp, B. (2012). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretim Teknolojilerini Kullanmaya Yönelik Öz Güvenleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (9), 77-87.

Kabadayı, O. (2006). Ağ Ortamındaki Türkçeye Genel Bir Bakış. TÜRK DİLİ Dil ve Edebiyat Dergisi, 91 (652), 298-314.

Karahan, M. ve İzci, E. (2001). Üniversite Öğrencilerinin İnternet Kullanım Düzeyleri ve Beklentilerinin Değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 150.

Karaman, M. K. ve Kurtoğlu, M. (2009), “Öğretmen Adaylarının İnternet Bağımlılığı Hakkındaki Görüşleri”, Akademik Bilişim’09 - XI. Akademik Bilişim Konferansı, 11-13 Şubat, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.

Oral, B. (2004), “Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanma Durumları, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, İnönü Üniversitesi, Malatya.

Ören, T. (2005). Bilişimde Özenli Türkçenin Önemi. Bilişim ve Bilgisayar Mühendisliği Dergisi, 1 (1).

Özsevgeç, T. ve Yazar, E. (2012), “ Öğretmen Adaylarının Teknolojik Terim Farkındalıklarının Belirlenmesi”, X. Ulusal Matematik ve Fen Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran, Niğde Üniversitesi, Niğde.

Pilav, S. (2008). terim sorunu ve eğitim öğretimde terimlerin yeri ve önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (1), 267-276.

Sağlam, M. Y. (2007). Türkçedeki Terim Sorunsalı. Türkbilig Dergisi, 14, 168-176.

Sankur, B. (2001). Akademik Bilişim Sözlüğü. http://www.busim.ee.boun.edu.tr/dictio nary/ adresinden 17 Ekim 2012 tarihinde alınmıştır.

Sayılı, A. (2001). Bilim Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Tarcan, A. (2006). Sanal Dünyada Dil Savaşları. Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 6 (1). Taşkın, G. ve Üsküplü, S. (2004). “Bilişim Türkçesi”, Akademik Bilişim 2004 Konferansı, 11 - 13 Şubat, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.

Temur, T. ve Vuruş, N. ( 2009). İnternet (Genel ağ) Ortamında Türkçenin Kullanımına İlişkin Bir Çözümleme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (22), 232-244.

Türkiye Bilişim Derneği (2005). Bilişim Terimleri Karşılıklar Sözlüğü. http://www.tbd.org.tr/index.php?sayfa=sozluk adresinden 18 Eylül 2012 tarihinde alınmıştır.

Türk Dil Kurumu (2006). Güncel Türkçe Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?Opti on=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.507551ffa25b90.02208957 adresinden 10 Eylül 2012 tarihinde alınmıştır.

Türk Dil Kurumu (2006). Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüğü. http://tdkterim.gov.tr/ adresinden 30 Eylül 2012 tarihinde alınmıştır.

Usta, E. ve Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Yeterlikleri ve Teknoloji Kullanımına İlişkin Algıları İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1), 1335-1349.

Yaman, H. ve Erdoğan, Y. (2007). İnternet Kullanımının Türkçeye Etkileri: Nitel Bir Araştırma. Journal of Language and Linguistic Studies, 3 (2), 237-249.

Yıldırım, F. ve Tahiroğlu, T. (2006). İnternette Türkçe Kullanım Sorunları. Türkçenin Çağdaş Sorunları, Ankara: Gazi Kitapevi.

Yiğit, M. S. ve Karaduman, A. (2011). Eğitim Fakültesi Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Terimlerini Türkçe Olarak Kullanmaya İlişkin Görüşleri. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 1 (1), 15-23.

Yumru, D. (2010). Terim Üret(me)me Sorunu. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3 (39), 10-19.