OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİNE GÖRE UYGULAMA OKULLARINDAKİ ETKİNLİKLERİN YARATICILIK BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmen adaylarının uygulama okullarındaki gözlemlerine göre, yaratıcılığı geliştirmeye yönelik ne tür etkinlikler yapıldığını, bu etkinlikleri yeterli bulup-bulmadıklarını, yaratıcılığı ve yaratıcı düşünmeyi geliştiren ve engelleyen etmenleri belirlemek ve bu konudaki önerilerini almaktır. Araştırma, betimleyici bir durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Çalışma grubunu, 2015-2016 öğretim yılında Konya il merkezinin farklı okullarında, öğretmenlik uygulaması dersi kapsamında uygulamalara katılmış Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Okul Öncesi Öğretmenliği programından mezun durumunda olan 46 okul öncesi öğretmen adayı oluşturmuştur. Veriler görüşme tekniği kullanılarak toplanmış ve verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Tüm sonuçlar birlikte değerlendirildiğinde araştırmanın çalışma grubunda bulunan öğretmen adaylarının çoğunluğunun, uygulama okullarında uygulanan etkinlikleri yaratıcılığı desteklemesi bakımından yetersiz buldukları ortaya çıkmıştır. Sınıf içi etkinliklerde sınırların dışına çıkılmasına izin verilmemesi ve yönlendiren öğretmen tutumunun bu durumun nedenleri arasında olduğu yönünde öğretmen adayları görüş bildirmişlerdir.

EVALUATING ACTIVITIES PERFORMED IN SCHOOLS OF PRACTICE IN TERMS OF CREATIVITY ACCORDING TO THE VIEWS OF PRE-SCHOOL TEACHER CANDIDATES

The purpose of this research is to find out what kind of activities are being held to improve creativity, whether pre-school teacher candidates find these activities satisfactory or not, to identify the factors which develop and inhibit creativity and creative thinking, to evaluate existing practices and to take suggestions on this subject according to the observations of pre-school teacher candidates in the practice schools. The research is designed as a descriptive case study. The study group was established by 46 preschool teacher candidates who participated in the application of teaching practice course and graduated from Necmettin Erbakan University Faculty of Education, Department of Pre-School Teaching in different schools of Konya city center in 2015-2016 academic year. Data were collected by using interview technique and descriptive analysis method was used for the analysis of data. When all the results are evaluated together, the majority of the teacher candidates in the study group of the research stated that they found applied activities were inadequate in support of creativity, not allowed to go beyond the limits of class activities and attitude of the teacher are among the reasons of this situation.

___

Akçum, E. (2005). 5- 6 Yaş Çocuklarının Yaratıcılık ve Öğrenime Hazır Oluş Düzeylerine Okulöncesi Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi.

Akdoğan, E. (1992). İlkokul İkinci Sınıfa Devam Eden Çocukların Yaratıcılık Düzeyleri İle Ailelerin Sosyo-Ekonomik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara

Aral N., Kandır A. & Can Yaşar M. (2001) Okulöncesi Eğitim 1. Ya-Pa Yayınları ;

Aral N., Kandır A. & Can Yaşar M. (2010) Yaratıcı Düşünme Becerilerinde Okul Öncesi Eğitimin Etkisi. Kuramsal Eğitim Bilim, 3(2), 201-209

Aydın, A. (2000). Öğrenme Psikolojisi. (2. Baskı), Alfa Yayınları, Ankara.

Broinowski, I. (2002). Toward Creativity in Early Childhood Education.

Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2010). Yaratıcı Düşünme Becerilerinde Okul Öncesi Eğitimin Etkisi. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 201-209.

Cevher Kalburan, N. (2011). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Sanat. Eğiten Kitap Yayınları, Ankara

Chambers, J. A. (1973). College teachers: Their effect on creativity of students. Journal of Educational Psychology, 65, 326-334.

Craft, A., McConnon, L. & Matthews, A. (2012). Child-İnitiated Play and Professional Creativity: Enabling Four- Year- Olds’ Possibility Thinking. Thinking Skills and Creativity. 7, (1),48-61.

Çellek, T.(2001). Yaratıcılık: Eğitim Sistemindeki Boyutu. Cumhuriyet Bilim ve Teknik Dergisi, sayı:741, 18-19.

Çetingöz, D. (2002). Okul öncesi Eğitimi Öğretmenliği Öğrencilerinin Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişiminin İncelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, Türkiye.

Dababneh, K., Ihmeideh, F. M. & Al-Omari, A. A. (2010). Promoting Kindergarten Children’ s Creativity in the Classroom Environment in Jordan. Early Child Development and Care. 108, (9) ,1165- 1184.

Deveci, N. D. (2005). Özel ve Resmi Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarının Yaratıcılıklarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı.

Doğan, N. (2005). Yaratıcı Düşünme ve Yaratıcılık. Ö. Demirel (ed.), Eğitimde Yeni Yönelimler, Ankara. Pegem Yayıncılık

Elibol, F.(2012). “Okul Öncesinde Yaratıcılık”. (ed.Elif Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Gelişitirilmesi. Pegem Yayınları, Ankara

Erdoğdu, Y. (2006). Yaratıcılık İle Öğretmen Davranışları ve Akademik Başarı Arasındaki İlişkiler. Elektronik Sosyalbilimler Dergisi, 5, 17, 95-106.

Ergen, Z. G. & Köksal Akyol, A. (2012). An Investigation of Creativity Among Children Attending Preschools. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 5, (2), 156- 170.

Fleith, D. S. (2000). Teacher and student perceptions of creativity in the classroom environment. Roeper Review, 22(3), 148-153.

Fox, J.E. ve Schirrmacher, R. (2008). Art and Creative Development for Young Children. Usa: Delmar Cengage Learning

Gedikoğlu, T. (2005). “Avrupa Birliği Sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 66-80.

Güleryüz, H. (2001). Eğitim Programlarının Dili ve Yaratıcı Öğrenme. Ankara: Pegem A Yayınları

Gürlen E. Üstündağ T. (2014). Öğretmen Adaylarının Yaratıcılığa İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online. 13(2), 443-452

İpşiroğlu, Z.(1993) Eğitimde Yaratıcılık, Türk Eğitim Derneği Yayınları, Ankara

Koçak, N. ve Alakoç Pirpir, D. (2012). Okul öncesi öğretmeni. A. Avcı ve M. Toran (Ed), Okul öncesi eğitime giriş içinde, s. 77-107. Ankara: Eğiten Kitap.

Kuru Turaşlı, N. (2012). Yaratıcıkta Temel Kavramlar ve Yaratıcılığın Doğasını Anlamak. (ed. Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Geliştirilmesi. Pegem A Yayınları, Ankara

MEB (2013). Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Okul Öncesi Eğitim Programı, Ankara

Oktay, A.(2010). Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretimin Çocuğun Yaşamındaki Yeri ve Önemi. (Edt: Ayla Oktay). İlköğretime Hazırlık Ve İlköğretim Programları. Ankara: Pegem Yayıncılık.

Ormrod, J. E. (2013). Human learning. M. Baloğlu (Çev. Ed.), Öğrenme Psikolojisi. Ankara: Nobel Yayınları

Öztunç, M. (1999). Yaratıcı Düşünce Üzerinde Ailelerin Etkisi. Sakarya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya

Öztürk, Ş. (2004 ). Eğitimde Yaratıcı Düşünme. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, (2004) 77-84

San, İ. (1985). Sanat ve Eğitim. İkinci Basım, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, No:151

Senemoğlu, N. (1996). Yaratıcılık ve Öğretmen Nitelikleri. Yaratıcılık ve Eğitim Paneli. Ankara: Kara Harp Okulu. 01.05.2016 tarihinde http://yunus.hacettepe.edu.tr/~n.senem/makaleler/yaratici.htm adresinden alındı.

Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce. Evrim Yayınevi, İstanbul Şahintürk, Ö. (2012). Montessori Yönteminin Okul Öncesi Dönemde Öğrencilerin Yaratıcı Düşünmelerine Etkisi. Yaynlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi. Zonguldak

Tanju, E. (2012). Yaratıcı Düşünme Kuram ve Yaklaşımları. . (ed. Çelebi Öncü). Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Geliştirilmesi. Pegem A Yayınları, Ankara

Tegano, D., Moran, J., & Sawyers, J. (1991).Creativity in early childhood classrooms, Washington, D.C.: National Education Association. Torrance, E. P. (1969). Dimensions in early learning: Creativity. SD: Adaptation Press.

Twycross, A., ve Shields, L. (2005). Validity and Reliability-what’s İt All About? Paediatric Nursing, 17(1), 36.

Ulaş A.H., Tedik G. ve Sevim O. (2014). İlkokul 4. Sınıfta Uygulanan Yaratıcı Drama Etkinliklerinin Öğrencilerin Yaratıcılık Düzeylerine Etkisi. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 52, 331-350

Üstündağ, T. (2003). Yaratıcılığa Yolculuk. Pegema Yayınları: Ankara Yaman, S. ve Yalçın, N. (2003). Fen bilgisi öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının yaratıcı düşünme becerisine etkisi. İlköğretim-Online, 4(1), 42-52.

Yavuzer H. (2006). Çocuk Eğitimi El Kitabı. Remzi Kitabevi, İstanbul. Yenilmez, K. ve Yolcu, B.(2007). Öğretmen Davranışlarının Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişimine Katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:18

Yıldırım, A. Şimsek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 6.Baskı, Ankara; Seçkin Yayınevi

Yılmaz, S. (2011). Pre-Service in-Service Preschool Teachers’ Views Regarding Creativity in Early Childhood Education. Orta Doğu Teknik Üniverstesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi