MERKEZ BANKASI POLİTİKA FAİZ ORANI VE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Merkez bankaları döviz kuru dalgalanmalarını azaltmak için faiz politikası aracını sık kullanmaktadırlar. literatürde, faiz oranlarının döviz kurunu etkileyip etkilemediği tartışılmaktadır. Bu çalışmada merkez bankası politika faiz oranı, ABD doları döviz kuru ve EURO döviz kuru ilişkisi incelenmiştir. Türkiye’de 2003 – 2018 dönemini kapsayan verilerle, Merkez bankası politika faizi, ABD dolar kuru ve Euro kuru ilişkisi ekonometrik yöntemlerle analiz edilmiştir. Sahte korelasyonu önlemek ve değişkenlerin aynı düzeyde durağan olup olmadığını anlamak için Augmented Dickey Fuller (ADF) birim kök testi yapılmıştır. Değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisini belirlemek için VAR analizi ve Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, politika faiz oranı ile döviz kuru arasında çift yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda, Türkiye’de döviz kurunda yaşanan dalgalanmaları azaltmak için politika faizinin etkin bir araç olduğuna yönelik bulgulara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Döviz Kuru, Politika Faiz Oranı, Granger Nedensellik

RELATIONSHIPS BETWEEN CENTRAL BANK POLICY INTEREST RATE AND EXCHANGE RATE: CASE OF TURKEY

Central banks often use interest rate policy tools to reduce exchange rate fluctuations. However, it is debated whether the interest rates affect the exchange rate in the literature. In this study, relationships between the USA dollars exchange rate, EURO exchange rate and central banks’ policy interest rate is examined. Central banks policy interest rate, USA dollar exchange rate and Euro exchange rate are analyzed by econometric methods and by using data covering 2003-2018 years in Turkey. Augmented Dickey Fuller (ADF) Unit root tests is performed to to prevent false correlation and to determine whether the variables are at the same level of stability or not. Then, The Granger Causality Test is applied to determine the causality relationship between the interest rate and Exchange rate. According to the results obtained, it is determined that there is meaningful bidirectional relation between the policy interest rate and the exchange rate. In this context, the findings show that Central bank policy interest rate has been an effective tool to reduce exchange rate fluctuations in Turkey.

Keywords:

Policy Interest rate, Exchange Rate, Granger Causality,

PDF

___

Bhuiyan, R. (2012). “Monetary transmission mechanisms in a small open economy: a Bayesian structural VAR approach”, The Canadian Journal of Economics, 45(3): 1037-1061

Bjornland, H.C.(2008). “Monetary Policy and Exchange Rate Interactions in a Small Open Economy”, The Scandinavian Journal of Economics, 110(1):197-221

Chow, H. K. ve Yoonbai K. (2004) The Empirical Relationship Between Exchange Rates and Interest Rates in Post-Crisis Asia, Research Collection School Of Economics, (http://ink.library.smu.edu.sg/soe_research/785, E.T: 10.04.2018.

Dash, P. (2004) The Relationship between Interest Rate and Exchange Rate in India, Sixth Annual Conference on Money and Finance in the Indian Economy, March 25-27, Mumbai. (http://www.igidr.ac.in/~money’ , E.T: 02.05.2018.

Dekle, R., Hsiao, C. ve Wang, S. (2002) “High Interest Rates and Exchange Rate Stabilization in Korea, Malaysia and Thailand: An Empirical Investigation of the Traditional and Revisionist Views”. Review of International Economics, 10 (1):64-78.

Dormbusch, R. ve Fıscher, S. (1998). Makroekonomi. Ed.E.Yıldırım, çev. S.Ak, M. Fisunoğlu, R. Yıldırım, Ankara: McGraw-Hill-Akademi ortak yayını.

Fair, R.C. (1982)“Estimated Output, Price, Interest Rate, and Exchange Rate Linkages among Countries”, Journal of Political Economy, 90 (3):507-535

Felderer, B. ve Homburg, S. (2010). Makro İktisat ve Yeni Makro İktisat. Çev. O.Aydoğuş ve N.O.Altay. Ankara: Efil Yayınevi.

Gül, E., Ekinci,A. ve Özer M. (2007). “Türkiye’de faiz oranları ve döviz kuru arasındaki nedensellik ilişkisi: 1984 – 2006”, İktisat İşletme ve Finans dergisi, 22:21-31

Gümüş, İ. (2002). “Effects of the Interest Rate Defense on Exchange Rates during the 1994 Crisis in Turkey”. TCMB Working Paper, No: 14.

Karaca, O.(2005). “Türkiye'de Faiz Oranı ile Döviz Kuru Arasındaki Ilişki: Faizlerin Düşürülmesi Kurları Yükseltirmi?”, Discussion Paper, Turkish Economic Association, No. 2005/14, Turkish Economic Association, Ankara.

Kraay, A. (2001). Do High Interest Rates Defend Currencies during Speculative Attacks? World Bank Policy Research Working Paper, No: 2267.

Lipsey, R.G., Courant, P.N., Purvis, D.D. ve Steiner, P.O. (1992). Macroeconomics. Harper Collins College Publishers,Tenth Edition.

Mushtaq, R. (2011). Augmented Dickey Fuller Test. (http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1911068,E.T: 20.06.2017.

Rashid, A. and Husain, F. (2013). “Capital Inflows, Inflation, and the Exchange Rate Volatility: An Investigation for Linear and Nonlinear Causal Linkages”, The Pakistan Development Review, 52(3):183-206

Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M. (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi. Ankara: Efil Yayınları.

Seyidoğlu, H. (2009). Uluslararası İktisat. İstanbul: Güzem Can Yayınları.