TÜRKİYE’DEKİ KATILIM BANKALARININ FİNANSAL ETKİNLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Türkiye’de ilk olarak özel finans kurumları olarak kurulan ve özellikle 1980’li yıllardan sonra Ortadoğu’dan gelen fonlarla daha fazla gelişme gösteren özel finans sektöründe bankacılık faaliyetleri yürüten kuruluşlara 2005 yılında katılım bankaları adı verilmiştir. Faizsiz finans prensibine bağlı çalışan katılım bankaları dini inanışları nedeniyle sistem dışında kalan tasarruf sahiplerinin kaynaklarının ekonomik sisteme kazandırılmasında önemli bir rol oynamıştır. Çalışmada, Türkiye’deki aktif olan katılım bankalarından 5’i için 2016-2017 yılları arası veriler kullanılmıştır. Bu veriler Veri Zarflama Analizi (VZA) kullanılarak analiz edilmiştir. Analizde, veriler BCC- CCR yöntemlerine göre girdi ve çıktı odaklı olarak yorumlanmıştır. Ayrıca statik olan VZA ‘ya dinamik bir boyut kazandırmak için iki yılın karşılaştırmasını yapan Malmquist verimlilik endeksinden de yararlanılmıştır. Türkiye’deki 5 katılım bankası arasında yapılan analizler sonucunda Kuveyt Türk Katılım Bankası 2 yılda da 2 yönteme göre de etkin banka olarak bulunmuştur. Diğer bankaların etkinlik değerleri yıllar itibariyle farklılık göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Bankacılık, Katılım Bankacılığı, Veri Zarflama Analizi, malmquist TFVE

A STUDY ON THE COMPARISON OF FINANCIAL EFFICIENCY IN TURKEY PARTICIPATION BANKS

First established as a private financial institutions, and in particular to the organization that conducts banking activities in the private financial sector showing further improvement with funds from the Middle East was named after the 1980s, participation banks in Turkey in 2005. Due to the religious beliefs, the participation banks operating under the principle of interest-free finance played an important role in bringing the resources of the savings holders out of the system into the economic system. In this study, data from 2016-2017 for five years from active participation banks in Turkey were used. These data were analyzed using Data Envelopment Analysis (DEA). In the analysis, data were interpreted as input and output oriented according to BCC-CCR methods. In addition, the Malmquist productivity index, which compared the two years, was also used to give a dynamic dimension to the static DEA. Kuwait Turkish Participation Bank as a result of the analyzes conducted between 5 participation banks in Turkey were found to be as efficient banks by 2 methods 2 years. The efficiency values of other banks vary by years.

Keywords:

Banking, participation banking, data envelopment analysis, malmquist TFVE,

PDF

___

KAYNAKÇAAkgüç, Ö (1992).100 Soruda Türkiye’de Bankacılık. İstanbul: Gerçek Yayınevi.

Aktepe, İ.E. (2012). İslam Hukuku Çerçevesinde Finansman ve Bankacılık. İstanbul: Hayat Yayınevi.

Albaraka (2015). “Katılım Bankacılığı, Sistemi, Çalışma Esasları ve Uygulaması” , Kurumsal Yayın.

Bafra, E.(2015). Katılım Bankacılığı Uygulamasında İslami Bankacılık Sözleşmelerinin Temelleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.Canbaz, M.(2018). Katılım Bankacılığı. İstanbul: Beta Yayınevi, .

Ersoy, N. (2018). ”Banka Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi İle Değerlendirilmesi”, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (FESA) , 3(2): 480-481.

Kalaycı, İ. (2013). “Katılım Bankacılığı: Mali Kesimde Nasıl Bir Seçenek?”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19): 51-70.Lorcu, F. (2010).”Malmquist toplam faktör verimlilik endeksi: Türk otomotiv sanayi uygulaması”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39(2): 278-280.Özcan, M. E. ve Hazıroğlu, T. (2000). “Bankacılıkta Yeni Bir Boyut: Katılım Bankacılığı”. Bereket Dergisi, 3(9): 9.

Özsoy İ. ,Görmez B. ve Mekik S., (2013). “Türkiye’de Katılım Bankalarının Tercih Edilme Sebepleri: Ampirik Bir Tetkik”, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 1(20): 188-206.

Pehlivan, P. (2016). “Türkiye’de Katılım Bankacılığı ve Bankacılık Sektöründeki Önemi”, Selçuk Üniversitesi İ.İ.B.F, Sosyal ekonomik Araştırmalar Dergisi (The Journal of Social Economic Research) , 16(31): 296-324.

Yücel, L.İ.(2017). Veri Zarflama Analizi, İstanbul: D&R Kitabevi yayınevi.

http://www.tkbb.org.tr/veri-seti (02.11.2018)

http://www.tkbb.org.tr/Documents/Yonetmelikler/TKBB_2017_TR-Final.pdf (02.11.2018)

(http://people.brunel.ac.uk/~mastjjb/jeb/or/dea.html). (05.11.2018)

https://www.springer.com/cda/content/document/cda_downloaddocument/9780387332116-c2.pdf?SGWID=0-0-45-322801-p147613261 (05.11.2018)