Mustafa ZENGİN, Salih İLHAN, Ramazan KÜÇÜKKARA, Mukadder GÜLER, Çağatay OKTAY

Yeniçağa Gölü (Bolu, Türkiye) Balıkçılık Yönetimi Üzerine Bir Değerlendirme

Yeniçağa Gölü Kuzey Anadolu fay hattı kuşağının etkisiyle oluşmuş bir çukurluğun sonradan alüvyonlarla dolması sonucu meydana gelmiştir. Yeniçağa gölü derinliği 2 metreyi bulan Türkiye’nin en büyük turbalığını içermektedir. Yeniçağa gölü aynı zamanda ticari balıkçılık potansiyeli olan bir doğal su kaynağıdır. Gölde bugüne kadar yapılmış araştırmalarda toplam altı balık türü tespit edilmiştir. Bunlar, Cyprinidae familyasından; Capoeta baliki, Cyprinus carpio, Carassius gibelio, Squalius cephalus ve Tinca tinca, kıyı bölgelerde Poecilidae familyasından Gambusia holbrooki’dir. Gölde ayrıca ekonomik öneme sahip kerevit (Astacus leptodactylus) yaşamaktadır. 2000’li yıllardan itibaren giderek artış gösteren antropojenik faktörlere daha çok maruz kalan Yeniçağa Gölü için etkin bir yönetim stratejisi uygulanamayışı sonucunda göldeki ticari türlerde ciddi azalışlar gözlenmiştir. Aynı süreçte sonradan göle aşılanan egzotik türler ile göl ekosisteminde değişikler meydana gelmiştir. Bu çalışma ile son 15-20 yılda gölde meydana gelen değişimler tespit edilerek, gölde başta ticari balık avcılığı olmak üzere uzun vadeli rasyonel bir göl yönetimi için önerilerde bulunulmuştur. Elde edilen bulgulara göre Yeniçağa Gölü’nde kooperatife ortak balıkçılar tarafından üç balık türü (sazan, kefal, kadife) avlanarak pazara sunulmaktadır. Av verilerinde yıllar içerisinde çok fazla bir dalgalanma gözlenmemesine karşın, 2015 yılından itibaren karaya çıkarılan av miktarları radikal bir azalma eğilimine girmiştir. Göldeki populasyonların sürdürülebilirliği açısından; gölde baskın olarak bulunan S. cephalus üzerindeki av baskısının arttırılması, buna karşın C. carpio ve T. tinca üzerindeki av baskısının ise azaltılması çok önemlidir. Göldeki tüm balık türlerine kontrollü ve dengeli bir balıkçılık yapılması, tür çeşitliliğinin korunmasında etkili olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Yeniçağa Gölü, balıkçılık yönetimi, ticari ve egzotik türler, sucul hayat

An Evaluation of Fisheries Management on the Lake Yeniçağa, Bolu, Turkey

Lake Yenicaga formed as a result of filling a depression, which developed with the effect of the North Anatolian fault line, with alluvium afterward. Lake Yenicaga includes the largest peatland in Turkey that reaches up to 2 meters of depth. Lake Yenicaga also has the potential for the commercial fishery. Six different species of fish have been located in the lake. These are Capoeta baliki, Cyprinus carpio, Carassius gibelio, Squalius cephalus and Tinca tinca from the family Cyprinidae and Gambusia holbrooki from the family Poecilidae in coastal regions. Furthermore, Astacus leptodactylus, which has economic importance, lives in the lake. As a result of the failure of implementing an effective management strategy in Lake Yenicaga, which has been exposed to anthropogenic factors that have been increasing gradually since the 2000s, there was a serious decrease in the commercial species in the lake. During the same period, it has been changed in the ecosystem then some exotic species entered the lake. In this study, changes in the fish fauna of the lake in the last 15-20 years were determined. However, suggestions related to primarily commercial fishing and long-term and rational lake management were made. According to findings, three species of fish (carp, gray mullet, and tench) are fished and marketed by a cooperative member in Lake Yenicaga. Although there was not too much fluctuation in the landings over the years, there has been a radical decline in the number of fish landings since 2015. In terms of the sustainability of fish populations in the lake, applying overfishing on S. cephalus which are dominant in the lake, and decreasing the pressure of fishing on C. carpio and T. tinca is very important. Applying controlled and balanced fishing on all species of fish in the lake will be effective in protecting the diversity of species.

Keywords:

Lake Yenicaga, aquatic life, commercial and exotic fish species, fisheries management,

PDF

___

Anonim (2018). Bolu Meteoroloji İl Müdürlüğü, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Rasat Kayıtları. https://www.mgm.gov.tr/tahmin/il-ve-ilceler.aspx?il=Bolu
TC Remi Gazete (2016). 4/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No:2016/35), Sayı: 29800, (s. 68). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/08/20160813.pdf
Beklioğlu, M., Bucak, T., Levi, E.E., Erdoğan, Ş., Özen, A. (2020). Influences of climate and nutrient enrichment on the multiple trophic levels of Turkish shallow lakes. Journal İnland Waters. Volume 10, Issue 2, doi: 10.1080/20442041.1746599.
Biçer, İ. (1966). Bolu-Gerede-Yeniçağa Havzasının Hidrojeolojik Etüt Raporu, DSİ 1306/11 HJ, (s.49).
Demirkalp, Y., Saygı, Y. (2001). Yeniçağa Gölü’nde yaşayan ekonomik öneme sahip balık türlerinin büyüme ve beslenme özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Araştırma Fonu Projesi, Proje No: 98.01.601.002. www.researchgate.net › publication › 274055237
Doğan, M, Kızılkaya, B. (2010). A preliminary assessment of the water and air quality parameters in and around the Lake Yeniçağa coast. J. Black Sea/Mediterranean Environment, 16 (2), 167-194. www.researchgate.net › 3121.
Erdem, O., Bozok, G., Özbahar, İ. (2017). Yeniçağa Gölü Sulak Alan Yönetimi Planı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Doğa Araştırmaları Derneği, Proje Sonuç Raporu, (s.118).
İlhan, A., Balık, S. (2005). Batı Karadeniz Bölgesi İçsularının Balık Faunası. Su Ürünleri E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences, 2008, Cilt/Volume 25, Sayı/Issue (1): 75-82. www.egejfas.org
Kılıç, S. (2003). Yeniçağa Gölündeki Sazan (Cyprinus Carpio L., 1758) Populasyonu ve Avcılığı, Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. (s. 81).
Kılıç, S., Özvarol, A. B. (2008). Yeniçağa Gölünün (Bolu) Av Kompozisyonunun Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma. SÜMDER Su Ürünleri Mühendisleri Dergisi, Sayı: 33-34, 18-21.
Kılıç, S., Özvarol, A. B., Yılmaz, S., Özvarol, Y. (2010). Yeniçağa Gölünde (Bolu) Balıkçılık, Balık Populasyonları ve Sürdürülebilir Balıkçılık Yönetimi. e-Journal of New World Sciences Academy, 2010, Volume: 5, Number: 4, Article Number: 5A0055. dergipark.org.tr › download › article-file
Kılıç, S. Becer, Z. A. (2015). Yeniçağa Gölü’ndeki (Bolu) Kadife Balığı (Tinca tinca L., 1758) Popülasyonunun Ölüm Oranları ve Stok Büyüklüğünün Tahmini. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 11(1):1-9. ISSN: 1300 - 4891E. Dergi ISSN: 1308-7517 http://edergi.sdu.edu.tr/index.php/esufd
Kılıç, S., Becer, Z. A. (2016). Growth and reproduction of chub (Squalius cephalus) in Lake Yeniçağa, Bolu, Turkey. Int. J. Agric. Biol., 18: 419‒424. doi: 10.17957/IJAB/15.0106 http://www.fspublishers.org
Küçükkara, R., Ceylan, M., Zengin, M., İlhan, S. (2018). Hirudinea Fauna of The Lake Yeniçağa (Bolu, Turkey). 13th International Symposium on Fisheries and Aquatic Sciences (FABA) Proceedings Book, ISBN: 978-605-68894-0-0 Publication of e-book date: 17.12.2018.
Külköylüoğlu, O., Dügel, M., Kılıç, M. (2007). Ecological requirements of Ostracoda (Crustacea) in a heavily polluted shallow lake, Lake Yeniçağa (Bolu, Turkey). Hydrobiologia, 585, 119-133. doi: 10.1007/978-1-4020-6418-0_10
Saygı, Y., Demirkalp, F.Y. (2004). Primary production in shallow eutrophic Yeniçaǧa Lake (Bolu, Turkey), Fresenius Environmental Bulletin, 13(2) 98-104. https://www.researchgate.net/publication/273948493
Saygı, Y. (2005). Seasonal succession and distribution of zooplankton in Yeniçağa Lake in northwestern Turkey, Zoology in the Middle East, 34:1, 93-100, doi: 10.1080/09397140.2005.10638088 http://dx.doi.org/10.1080/09397140.2005.10638088
Saygı, Y., Yiğit, A. S. (2011). Heavy metals in Yeniçağa Lake and its potential sources: soil, water, sediment, and plankton. Environ Monit Assess. doi: 10.1007/s10661-011-2048-0.
Sümer ,N. (2002). Flora of Yeniçağa. University of Abant Izzet Baysal, Dept. of Biology Msc. Thesis.
Tekatlı, Ç. (2011). Yeniçağa Gölünde Yaşayan Tatlısu Kefali Squalius cephalus (L. 1758)’un Beslenme Biyolojisi. [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, (s. 32).
Tunca, E., Atasagun, S., Saygı, Y. (2012). Yeniçağa Gölü’nde (Bolu-Türkiye) Su, Sediment ve Kerevitteki (Astacus leptodactylus) Bazı Ağır Metallerin Birikimi Üzerine Bir Ön Çalışma. Ekoloji 21, 83, 68-76. doi: 10.5053/ekoloji.2012.838
Yarar, M., Magnin, G. (1997). Türkiye’nin Önemli Kuş Alanları. Doğal Hayatı Koruma Derneği Yayını. Kitap, İstanbul, Türkiye, ISBN: 975-96081-6-2, (s. 317). d2hawiim0tjbd8.cloudfront.net
Yerli, S.V., Mangıt, F., Emiroğlu, Ö., Yeğen, V., Uysal, R., Ünlü, E., Alp, A., Buhan, E., Yıldırım, T., Zengin, M. (2014). Distribution of Invasive Carassius gibelio (Bloch, 1782) (Teleostei:Cyprinidae) in Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences 14: 581-590 (2014), www.trjfas.org, ISSN 1303-2712, doi: 10.4194/1303-2712-v14_2
Zengin, M., Yerli, S.V., Dağtekin, M., Akpınar, İ.Ö. ( 2012). Çıldır Gölü Balıkçılığında Son Yirmi Yıla Meydana Gelen Değişmeler. Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 8 (2): 10-24. E-ISSN: 1308–7517 Eğirdir http://edergi.sdu.edu.tr/index.php/esufd/
Zengin, M., Dağtekin, M., Akpınar, İ.Ö. (2019). Biological Traits of Invasive Silver Prussian Carp (Carassius gibelio, Bloch, 1782) in the Lake Çıldır, North-Eastern Anatolia (Turkey). Joint ESENIAS and DIAS Scientific Conference and 9th ESENIAS Workshop. Species, ecosystems and areas of conservation concern under threat from the invasive alien species. Book of abstracts, 03–06 September 2019, Ohrid, Republic of North Macedonia.