Türkiye’de Orman Yangınları ve Gönüllülük
Son yıllarda hem Türkiye’de hem de dünyada sıkça yaşanan
orman yangınları, kentleri, kırları ve dağlık özellikteki geniş
alanları etkileyerek, canlı ekosistemine ve yerleşim alanlarına
ciddi zararlar vermiştir. Ormanların özellikle dağlık
alanlarda ve ulaşılması zor yerlerde olması müdahale güçlüğü
yaşatmakta ve yangınların geniş alanlara yayılmasına
sebebiyet verebilmektedir. Yangınlara, geniş ve zorlu coğrafyalarda
havadan ve karadan profesyonel müdahale edilmesinin
yanında her zaman en önemli ve en çok ihtiyaç
duyulan unsuru insan gücü oluşturmaktadır. Bazı koşullarda
profesyonel ekiplerin kapasiteleri geniş alanlara yetememekte,
bu durum ise gönüllülük ve kendi kendine yardım
organizasyonlarını önemli kılmaktadır. Bu çalışmada, ilgili
literatür doğrultusunda orman yangınları hakkında genel
kavramlar ve orman yangınlarıyla mücadele kapsamında
gerçekleştirilen faaliyetler açıklanarak orman yangınları
özelinde gönüllülüğün önemi vurgulanmaktadır.
___
- 1. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü
2021 Faaliyet Raporu, Türkiye, 23 Şubat2022, https://
www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane-sitesi/FaaliyetRaporu/
Orman%20Genel%20Müdürlüğü%202021%20Yılı%20
Faaliyet%20Raporu.pdf
- 2. 2. Siljkovic Z, Mamut M. Forest Fires in Dalmatia. Bulletin
of Geography. Socioeconomic Series. 2016;32:117-
130. https://doi.org/10.1515/bog-2016-0019.
- 3. İnanç S, Aydın İZ. Assesment of Forest Fires in Turkey in
The Context Of National Forestry Program. In 4th International
Symposium on Innovative Approaches in Engineering
and Natural Sciences, Samsun, 2019 November;
548-554.
- 4. Yıldızlı ES. Orman Yangınlarında Organizasyon ve Karar
Destek Sistemleri. 2013.
- 5. Asri İ, Çorumluoğlu Ö, Özdemir E. CBS Destekli Orman
Yangını Risk Dağılım Analizi; Antalya Örneği. 15.Türkiye
Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 25-28 Mart 2015,
Ankara.
- 6. Vasudeva SP. Disastrous Forest Fires: Management
and Control. Indian Journal of Public Administration
2018;64(2):237-253. DOI: 10.1177/0019556117750900.
- 7. T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı,
Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü, Türkiye;
2014. https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-
terimleri-sozlugu
- 8. Ertuğrul M. Orman Yangınlarının Dünyadaki ve Türkiye’deki
Durumu. Bartın Orman Fakültesi Dergisi,
2005;7(7):43-50.
- 9. İlter MS. Kırsal Yoksulluk, Göç ve Afet İlişkisi: Zeytinköy
Orman Yangını Örneği. Afet ve Risk Dergisi
2019;2(2):80-94.. https://doi.org/10.35341/afet.572197.
- 10. Abay E, Sözay K, Şahin ÖC, Temel RE, Tarhan Y, Mıhçıokur
S. Küresel İklim Değişliği ve Orman Yangınları Ülke
ve Dünya Etkileri. Sağlık ve Toplum. 2022;32(3):3-13.
- 11. Bilici E. Orman Yangın Emniyet Yolları ve Şeritleri ile
Orman Yol Şebekelerinin Entegrasyonu, Planlamaları
ve Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma (Gelibolu Milli
Parkı Örneği). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi
Dergisi, 2009;59(2):85-101. ISSN 0535-8418
- 12. Doğanay H, Doğanay S. Türkiye’de Orman Yangınları ve
Alınması Gereken Önlemler. Doğu Coğrafya Dergisi,
2004;9(11):31-48.
- 13. Doğan N. Orman Yangın Yönetimi ve Yangın Silvikültürü,
Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 2009.
- 14. Avcı M, Boz K. Mersin-Gülnar Ormanlarında Yangın
Sorunu, Yangınların Dağılımı ve Büyük Yangınların
Değerlendirilmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi,
2017;18(2):160-170. DOI: 10.18182/tjf.292769
- 15. Bingöl B. Coğrafı Bilgi Sistemleri Kullanarak Burdur İli
Orman Yangını Risk Alanlarının Belirlenmes. Turkish
Journal of Forest Science, 2017;1(2):169-182.
- 16. United Nations Volunteers (UNV). State of the World’s
Volunteerism Report. Universal Values for Global
Well-being. 2011, Denmark. ISBN-13:978-92-1-101246-
0. https://www.unv.org/sites
- 17. Aydemir, A. Afet Yönetim Sisteminin İncelenmesinde
Gönüllülük Hizmetleri ve Bazı Sivil Toplum Kuruluşları.
Afet ve Risk Dergisi, 2021:4(2), 387-394. https://doi.
org/10.35341/afet.986933
- 18. Flood JP, Gardner E, Yarrell K. Managing Volunteers:
Developing and Implementing an Effective Program,
Proceedings of the 2005 Notheastern Recreation Research
Symposium, April 10-12, New York, 2005, 80-88.
- 19. Bilgili E. Orman koruma dersi geçici ders notları. Trabzon, 2014:1-155. https://ktu.edu.tr/dosyalar/15_01_02_
c2f03.pdf
- 20. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü.
‘Orman Yangınları 1998- 2020’ adlı rapor. Türkiye,
2020.
21. Avcı M, Korkmaz M. Türkiye’de Orman Yangını Sorunu:
Güncel Bazı Konular Üzerine Değerlendirmeler. Türkiye
Ormancılık Dergisi. 2021;22(3):229-240. https://doi.
org/10.18182/tjf.942706
- 22. 22. Toprak Karaman Z, Çakır Ö, Berge MA. Şiddetli Rüzgarlar,
Fırtınalar İklim Değişikliğinin Neresinde? Çevre,
Şehir ve İklim Dergisi. 2022;1(2):225-250.
- 23. Şahin H. Cbs Teknikleri Kullanılarak Yangına Hassas
Orman Alanları İçin Yanıcı Madde Haritalarının Geliştirilmesi.
2019
- 24. Hacısalihoğlu M. Çok Kriterli Karar Analizi İle Orman
Yangını Risk Haritalarının Oluşturulması: Karabük Örneği.
2018
- 25. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü.
Orman Yangınlarının Önlenmesi ve Söndürülmesinde
Uygulama Esasları. Orman Genel Müdürlüğü. Tebliğ
no: 285, 1995, 133, Ankara.
- 26. Çanakçıoğlu H. Orman Koruma. İstanbul Üniversitesi
Orman Fakültesi Yayınları. 1993;411:633.
- 27. Küçükosmanoğlu A. İstatistiklerle Türkiye’de orman
yangınları. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul
University, 1987;37(3):103-106.
- 28. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Strateji Geliştirme Daire
Başkanlığı. 2021 yılı İdare Faaliyet Raporu. Türkiye,
2021. http://www.sp.gov.tr/upload/xSPRapor/files/sgbmy+
Cerrahpasa_21_FR.pdf
- 29. Türkiye Ormancılar Derneği, Basın Açıklaması. https://
www.ormancilardernegi.org/, Türkiye Ormancılar Derneği
(TOD) Basın Açıklaması.
- 30. Emiroğlu A, Kocyigit N. 2014’ten Günümüze Risk Yönetim
Politikaları ve 2021 Temmuz ve Ağustos Ayı Orman
Yangınlarının Sosyal Medyada Yansımalarının Risk Yönetimi
Açısından Değerlendirilmesi. Afet ve Risk Dergisi.
2022;5(1):46-60). DOI: 10.35341/afet.999400
- 31. Ballart X, Riba C. Forest Fires: Evaluation of government
measures, Policy Sciences. Kluwer Academic Publishers.
2002;35:361-377. https://www.jstor.org/stable/4532575.
- 32. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü.
Yangın Öncesi Hazırlık Çalışması. Türkiye, 2023
https://www.ogm.gov.tr/.
- 33. Hasdemir M, Küçükosmanoğlu A. Orman Yol Şebeklerinde
Yangın Emniyet Yolları ve Şeritlerin Yeri. Journal
of the Faculty of Forestry Istanbul University.
(1991);41(3-4):83-92.
- 34. Anadolu Ajansı. Marmaris’teki orman yangınına gemiyle
denizden de müdahale ediliyor. Muğla, 04.08.2021.
https://www.aa.com.tr/tr/gundem/marmaristeki-orman-
yanginina-gemiyle-denizden-de-mudahale-ediliyor/
2323912.
- 35. T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, Orman
Yangınlarıyla Mücadelede Görev Yapan Gönüllüler
Hakkında Yönetmelik, https://www.resmigazete.gov.tr/
eskiler/2019/09/20190911.pdf
- 36. National Volunteer Fire Council, Volunteer Fire Service
Fact Sheet. Retrieved November 17, 2020. http://tkolb.
net/FireReports/2012/NVFC_Fact_Sheet_2011_update.
pdf.
- 37. CTIF. Germany number of firefighters in the country.
https://ctif.org/country-member/germany
- 38. TheJapanTimes. Japan Step Sup Drive To Secure Volunteer
Firefighters. Japan; 2022 https://www.japantimes.
co.jp/news/2022/05/24/national/volunteer-firefighters-
drop/
- 39. Nailling K. 2015. Firefighters play important role in society.
https://www.athensreview.com/opinion/firefighters-
play-important-role-in-society/article_
- 40. Fujıta K, Takeuchı Y, Shaw R. Voluntary Self-Help Organization
And Fire Volunteer For Mountain Disaster Risk
Reduction İn Reihoku Area, Japan. Asian Journal of
Environment and Disaster Management. 2011;3(3):317-
338. doi:10.3850/S1793924011000940.
- 41. Husseini R, Aboah DT, Issifu H. Fire control systems in
forest reserves: An assessment of three forest districts in
the Northern region, Ghana. Scientific African, 2020;7,
e00245. https://doi.org/10.1016/j.sciaf.2019.e00245
- 42. Karaman ZT. Güvenliği Sağlayıcı İdari Uygulamalar: Etkin
Dağ Yönetimi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, XLVI, 2019;1:31-53.
- 43. Toprak Karaman Z. Strategic Planning and Safety of
Mountainous Areas in Türkiye’s Public Administration
Organization. Open Journal of Social Sciences.
2022;10(12):466-485.
- 44. Orman Genel Müdürlüğü. Orman Yangınlarıyla Mücadelede
Görev Yapan Gönüllüler Hakkında Yönetmelik,
Türkiye; 2019.vity Among Boys and Girls With
Simple Obesity. Studies in Physical Culture & Tourism.
2006;13(2):33-41.