Murat Çolak, İbrahim Arslan, Esma Gavgalı

Kum Kalıba Dökülen Farklı Alüminyum Alaşımlarının Dökümünde AL5TI1B ve AL10SR İlavesinin Mikroyapı Özelliklere Etkisinin İncelenmesi

Alüminyum alaşımları ağırlıkça hafif olması, yüksek korozyon dayanımı ve alaşımlandırılarak yapı çeliklerinden bile daha fazla mukavemet değerleri kazandırılabilmesi gibi özelliklerinden dolayı birçok sektörde kullanım alanı bulmaktadır. Gelişen teknoloji ile birlikte artan ihtiyaç ve kalite beklentileri doğrultusunda çalışmalar yapılması gerekmektedir. Alüminyum dökümlerinde nihai ürün kalitesini artırmaya yönelik Ti-B ile tane inceltme, modifikasyon çalışmaları dökümhaneler arasında oldukça yaygın uygulamalardır. Ancak farklı kimyasal bileşimlere sahip Alüminyum alaşımlarının tane inceltme ve modifikasyon işlemlerine tepkileri değişkenlik göstermektedir. Bu çalışmada Etial standardı 110, 140, 160, 177 alüminyum alaşımlarının ilavesiz olarak, Al5Ti1B tane inceltici ilaveli ve Al10Sr modifiye edici ilaveli kum kalıba dökümünde mikroyapı özellikler üzerindeki değişim incelenmiştir. Çalışmada spektrometro ile kimyasal bileşim belirleme, mikro yapı incelemeleri gerçekleştirilmiştir. Deneyler sonucunda tane inceltici ilavesi ile alaşımlarda tane yapısının daha da inceldiği ve kaba dentirik yapısının bozunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca modifiye edicinin etkisinin yapı içerisindeki Ötektik Si içeriğine bağlı olarak olumlu yönde değiştiği anlaşılmıştır.

Investigation of The Effect of Adding AL5TI1B and AL10SR on Mechanical Properties for Casting Of Different Aluminum Alloys Used in Sand Molding

Since they are light in weight, have high corrosion resistance and can be alloyed to give strength values even higher than structural steels, aluminum alloys are used in many sectors. With the developing technology, it is necessary to work in line with the increasing quality expectations. In aluminum castings, modification studies are common practice such as grain refining with TiB among foundries to improve the final product quality. However, the reactivity to grain refinement and modification processes in Aluminum alloys with different chemical components varies. In this study, the change in mechanical properties of the Al5Ti1B sintered addition and Al10Sr modifying additive sand mold casting was investigated without the addition of the aluminum alloys 110, 140, 160, 177 of the Etial standard. In the study, chemical composition determination by spectrometer, microstructure studies were examined. As a result of the experiments, it was determined that when grain refiner was added, the particle structure was further thinner and the coarse dendritic structure disappeared. It is also clearly seen that the effect of the modifier varies positively depending on the content of the eutectic Si in the structure.

PDF

___

[1] Birol, Y., Çakır, O. ve Alageyik, F. ‘‘Elektromanyetik Karıştırma İle Tiksotropik Alüminyum Biyet Üretimi", 13. Uluslararası Metalurji ve Malzeme Kongresi Bildiriler Kitabı, İstanbul, s. 1704-1712, 2006.
[2] Birol, Y., “Grain refining aluminium foundry alloys”, Proc. IIAC, p. 1-12, 2012.
[3] Birol, Y., “Alüminyum Alaşımlarında Tane İnceltme”, 6.Uluslararası Döküm Kongresi, İstanbul, 13 Eylül 2012.
[4] Sıgworth, G.K., Kuhn, T.A., “Refinement of Aluminium Casting Alloys”, AFS Transactions, Vol.115, pp.1-12, 2007.
[5] Fan, Z., Wang, Y., Zhang, Y., Qın, T., Zhou, X.R., Thompson, G.E., Pennycook, T., Hashımoto, T., “Grain refining mechanism in the Al/Al-Ti-B system”, Acta Materialia 84, 292-304, 2015.
[6] Wang, X., Lıu, Z., Daı, W., Han, Q., “On the Understanding of Aluminum Grain Refinement by Al-Ti-B Type Master Alloys, Metallurgical and Materials Transactions B”, DOI: 10.1007/s11663-014-0252-3, 2014.
[7] Ibarra, D.G., “Control of Grain Refinement of Aluminum-Silicon Alloys by Thermal Analysis”, Department of Mining and Metalurgical Enginering McGill University, Montreal Canada 1-38, 1999.
[8] London & Scandinavian Metallurgical Co., “Recent Advances in Understanding the Mechanism of Alluminium Grain Refinement by TiBAl Master Alloys”, 1996.
[9] London & Scandinavian Metallurgical Co., “Grain Refinement of Aluminium - Silicon Foundry Alloys”, 1998.
[10] Cıbula, A., “The Mechanism of Grain Refinement of Sand Castings in Aluminum Alloys”, J. Inst. Met. Vol. 76, p. 321-360, 1949.
[11] Murty, B.S., Kori, S.A., Chakraborty, M., “Grain refinement of aluminium and its alloys by heterogeneous nucleation and alloying”, Int. Mater. Rev. 47, 3-29, 2002.
[12] Mccartney, D.G., “Grain refining of aluminium and its alloys”, Int. Mater. Rev. Vol. 34, p. 247-260, 1989.
[13] Hardman, A., Hayes, F.H., “Al-Ti-B Grain refining alloys from Al, B2O3 and TiO2”, Mater. Sci. Forum Vol. 217-222, p. 247, 1996.
[14] Kim, J., Choi, J., Lee, C., Yoon, E., “A Study on The Variation of Solidification of A356 Aluminum Alloys with Sr Addition”, Kluwer Academic Publishers, Pp 1395- 1397, 2000.
[15] Kaufmann, J.G., Rooy, E.L., “Aluminum Alloy Castings, Properties, Processes, and Applications”, ASM International, American Foundry Society, USA, 2005.
[16] Sigworth, G.K., “Theoretical and partical aspects of the modification of aluminium-silicon alloys”, A.F.S. Transactions 66, 1983.
[17] Kanani, N., Abbaschican, G.R., Gainesuille, F.L., “Modification of –aluminium silicon alloys”, Aluminium, 8, 505, 1984.
[18] Nogita K., Mcdonald S.D., Dahle A.K., “Aluminium phosphide as a eutectic grain nucleus in hypoeutectic Al-Si alloys”, Mater. Trans. 45, 323–326. 2004.
[19] Chen, Z., Zhang, R., “Effect of strontium on Primary Dentrite and Eutectic Temperature of A357 Aluminium Alloy”, China Foundry Vol 7 No:2,149-152, 2010.
[20] http://www.etialuminyum.com/, Erişim Tarihi: 18.06.2017.
[21] Aluminum Association,: “Standard Test Procedure for Aluminum Alloy Grain Refiners: TP-1”, (The Aluminium Association, Washington DC). (1987)
[22] Birol, Y., “The effect of holding conditions in the conventional halide salt process on the performance of Al– Ti–B grain refiner alloys”. Journal of Alloys and Compounds, 427(1-2), 142–147. doi:10.1016/j.jallcom.2006.03.002. (2007).
[23] Çolak, M., Kayıkcı, R., “AlTiB Mastır Alaşımı İlavesinin Etial160 Döküm Alaşımı Üzerinde Tane İnceltme Etkisinin İncelenmesi”, 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS’09), 13-15 Mayıs 2009.
[24] Lia, R.X., Lia, R.D., Zhaob, Y.H., Hec, L.Z., Lia, C.X., Guanc, H.R., Hu, Z.Q., “Age-hardening behavior of cast Al–Si base alloy”, Materials Letters, 58, 2096-2101, 2004.